Selected Examples of Biblical Realities from the World of Flora and Fauna Introduced into the Translation of Holy Scripture by St. Jerome
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2023.003Keywords
realia biblica, castor oil plant, lion, hyrax, Jerome of StridonAbstract
The article has as its aim the presentation of biblical reality (realia biblica). The topic of the analysis is the translation by St. Jerome of few chosen terms: a Hebrew name of a plant called קִיקָיוֹן (qîqājôn – castor oil plant) and Hebrew names for animals: ליִַשׁ (layiš – lion) and שָׁפןָ (šāpān – hyrax). In the case of קִיקָיוֹן (qîqājôn) from Jonah 4,6, St. Jerome has chosen for his Latin translation a term hedera (ivy) and this choice caused a considerable confusion. The Hebrew term ליִַשׁ (layiš) from Job 4,11 was translated as tigris (tiger). Finally, hyrax (probably met during his staying in the Holy Land), a small biblical creature from Lev. 11,5; Deut. 14,7; Psa. 104,18; Prov. 30,26, was translated as: hare, hedgehog or even a pig. These examples plainly show a category of problems encountered met by St. Jerome during his process of choosing biblical realities. In the article I wish to organize all relevant information about the identification of the listed plants and animals. Firstly, I analyze the texts where St Jerome was defending his choices and was responding to criticism; secondly, I will confront his translations with the approach that Septuagint translators have chosen, and then with the information on flora and fauna present in ancient written sources and actual achievements of natural sciences.
References
Abramowiczówna, Zofia. 1960. Słownik grecko-polski. T. II. Warszawa: PWN.
Bazzana, Giovanni. 2010. „Cucurbita super caput ionae: Translation and Theology in the Old Latin Tradition.” Vatus Testamentum 60 (3): 309–322.
Beekes, Robert, Beek van, Lucien. 2010. Etymological Dictionary of Greek, vol I–II, Leiden–Boston: Brill.
Biblia Sacra iuxta vulgatam versionem (Vulgata). 2001. Ed. V, red. E. Weber, R. Gryson, Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Biblia, to jest księgi Starego i Nowego Testamentu, z łacińskiego na język polski przełożone przez Ks. D. Jakóba Wujka. 1923. Warszawa: Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne.
Brehm, Alfred. 1963. Życie zwierząt. Ssaki. Red. J Żabiński. Warszawa: PWN.
Bugała, Władysław. 2000. Drzewa i krzewy. Warszawa: PWRiL.
Bosak, Pius Czesław. 2018. Leksykon wszystkich zwierząt biblijnych, Kraków: Petrus.
Cansdale, George. 1970. Animals of Bible Lands. Sydney–Toronto–Auckland–Cape Town: Paternoster Press.
Chrostowski, Waldemar. 2013. „Historia Początków (Rdz 1–11) w interpretacji żydowskiej.” Collectanea Theologica 83 (4): 105–127.
Dines, Ilya. 2008. „The Textual and Pictorial Metamorphoses of the Animal called Chyrogrillius.” In Science Translated: Latin and Vernacular Translations of Scientific Treatises in Medieval Europe, eds. M. Goyens, P. De Leemans, A. Smets, 73–90, (Mediaevalia Lovaniensia, Series I, Studia XL). Leuven: Leuven University Press.
Feliks, Jehuda. 1962. The Animal World of The Bible. Tel-Aviv: “SINAI”.
Ferguson, Walter W. 2002. The Mammals of Israel. Jerusalem–New York: Gefen Publishing House.
Fizjologi i Aviarium. Średniowieczne traktaty o symbolice zwierząt. 2005. Tłum. i oprac. S. Kobielus. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec.
Fraïsse-Bétoulières, Anne. 2010. „Comment traduire la Bible?: Un échange entre Augustin et Jérôme au sujet de la ‚citrouille’ de Jonas 4,6.” Études théologiques et religieuses 85 (2): 145–165.
Gajusz Pliniusz Sekundus. 2019. Historia naturalna. Tom II: Antropologia i Zoologia. Księgi VII–XI (tekst, wstęp, przekład i komentarz I. Mikołajczak). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Gajusz Pliniusz Sekundus. 2022. Historia naturalna. Tom III: Botanika. Rolnictwo i Ogrodnictwo. Księgi XII–XIX (tekst, wstęp, przekład i komentarz I. Mikołajczak). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Hepper, Frank N. 1992. Ilustrated Encyclopedia of Bible Plants. Flowers and Trees, Fruits and Vegetables, Ecology. London: Three’s Company.
Herodot. 2020. Dzieje. Tłum. S. Hammer. Warszawa: Czytelnik.
Hieronim ze Strydonu. 2011. Listy III (80–115). Oprac. M. Ożog, tekst łac. H. Pietras. Kraków: WAM.
Hieronim. 1998. Komentarz do Księgi Jonasza. Wstęp S. Gądecki, tłum. L. Gładyszewski. Kraków: WAM.
Jougan, Alojzy. 2013. Słownik kościelny łacińsko-polski. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Kaczyńska, Elwira. 2018. „Klaudiusz Elian o nazwach młodych zwierząt („De natura animalium” VII 47).” Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae Et Latinae 28 (1): 33–48. DOI: 10.14746/sppgl.2018.XXVIII.1.2.
Koehler, Ludwig, Baumgartner, Walter, Stamm, Johann J. 2008a. Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu. T. 1. Red. nauk. wyd. pol. P. Dec. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
Koehler, Ludwig, Baumgartner, Walter, Stamm, Johann J. 2008b. Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu. T. 2. Red. nauk. wyd. pol. P. Dec. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
Koncewicz, Łukasz. 1922. Nowy słownik podręczny łacińsko-polski opracowany podług najlepszych źródeł. Lwow–Warszawa: Książnica Polska Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych.
Kumaniecki, Kazimierz. 1995. Słownik łacińsko-polski: według słownika Hermana Mengego i Henryka Kopii, Warszawa: PWN.
Malinowski, Gościwit. 2003. Zwierzęta świata antycznego. Studia nad Geografią Strabona, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Mazur, Roman, Bogacz, Roman. 2021. Słownik analityczny do Biblii greckiej. Kraków: UNUM.
Midrash Rabbah. 1939. Translated into english with notes, glossary and indices under the editorship of Rabbi Dr. H. Freedman, B.A., PH.D. and Maurice Simon, M.A. with a foreword by Rabbi Dr. L. Epstein, B.A., PH.D., D.LIT. in ten volumes. London: The Soncino Press.
Morta, Krzysztof. 2017. „Biblijny szafan – problem identyfikacyjno-gramatyczny.” Verbum Vitae 32: 351–396.
Morta, Krzysztof. 2011. „Bluszcz kontra dynia, czyli trudne początki Wulgaty.” Theologica Wratislaviensia 6: 91–120.
Nowiński, Marian. 1977. Dzieje roślin i upraw ogrodniczych. Warszawa: PWRiL.
Nowiński, Marian.1980. Dzieje upraw i roślin leczniczych. Warszawa: PWRiL.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Biblia Tysiąclecia). 2000. Oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich. Poznań: Pallottinum (wyd. 5).
Plezi, Marian (red.). 1969. Słownik łacińsko-polski. T. III, I–O. Warszawa: PWN.
Plezi, Marian (red.). 1959. Słownik łacińsko-polski. T. I. A–C. Warszawa: PWN.
Robinson, Bernard P. 1985. „Jonah’s Qiqayon Plant.” Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 97 (3): 390–403.
Sander, Henryk. 1979. Mały słownik zoologiczny. Owady. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Sander, Henryk. 1976. Owady. Zwierzęta świata. Warszawa: PWN.
Seneta, Włodzimierz, Dolatowski, Jakub. 2000. Dendrologia. Warszawa: PWN.
Smithers, Reay H.N. 1983. „Order Lagomorpha.” In The Mammals of the Southern African Subregion. Ed. R.H.N. Smithers, 160–169. Pretoria: University of Pretoria.
Sondel, Janusz. 2006. Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków. Kraków: Universitas.
Stefański, Jacek. 2011. Proces poznawania Boga w Księdze Jonasza. Rozprawy i Studia Biblijne 41. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
Szczepanowicz, Barbara, Mrozek, Andrzej. 2007. Atlas zwierząt biblijnych. Miejsce w Biblii i symbolika. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szczepanowicz, Barbara. 2004. Atlas roślin biblijnych. Pochodzenie, miejsce w Biblii i symbolika. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szczepanowicz, Barbara. 2014. Rośliny biblijne. Ziemia Święta. Kraków: Petrus.
Szweykowska, Alicja, Szweykowski, Jerzy (red.). 1993. Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
The Geography of Strabo, (The Loeb Classical Library). 1930. Vol. VII. Ed. T.E. Page, E. Caps, W.H.D. Rouse, trans. H.L. Jones. London: William Heinemann Ltd, New York: G.P. Putnam’s Sons.
Wajda, Anna Maria. 2016. Szkice z biblijnego zwierzyńca. Kraków: Petrus.
Włodarczyk, Zofia. 2011. Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Anna Wajda
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.
- The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University.
- Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
- The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.
FULL TEXT License Agreement
Stats
Number of views and downloads: 525
Number of citations: 0
