“Why did I not die in the womb?” Job’s cursing the day of his birth in the interpretations of Gregory the Great and Thomas Aquinas (a comparative approach)
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2021.014Słowa kluczowe
przekleństwa Hioba, przeklinanie dnia urodzenia, smutek, uczucia, cierpienie, Hiob, Grzegorz Wielki, Tomasz z Akwinu, literalna interpretacja księgi HiobaAbstrakt
Księga Hioba opowiada o człowieku sprawiedliwym, niewinnym, unikającym zła, który doznawszy wielkich udręk i cierpień zaczyna przeklinać dzień swojego urodzenia. Celem tego artykułu jest wyjaśnienie przyczyn i ukazanie znaczenia Hiobowych przekleństw poprzez porównanie dwóch różnych interpretacji autorstwa Grzegorza Wielkiego oraz Tomasza z Akwinu. Wydaje się, że obie interpretacje nie dają się pogodzić w następujących fundamentalnych kwestiach: przyczyny sprawczej i celowej złorzeczeń Hioba, moralnej oceny tych złorzeczeń, przyczyn smutku Hioba, cnotliwego sposobu wyrażania smutku. Natomiast w dwóch kwestiach obie wykładnie wykazują zgodność: obie uznają, że Hiob doświadczał smutku i obie przywołują moralny nakaz kontrolowania tego uczucia przez rozum. Argumentuję, że różnice pomiędzy obiema interpretacjami wynikają przede wszystkim z odmiennych poglądów wspomnianych komentatorów na kwestię uczuć (filozofia stoicka kontra perypatetycka) oraz z odmiennego wartościowania życia ziemskiego i ziemskich dóbr. Wykładnia Tomasza z Akwinu wykazuje większą wierność wobec tekstu biblijnego i opiera się na bardziej adekwatnej antropologii i psychologii.
Bibliografia
Aquinas T., Commentary on the Book of Job, transl. B.T.B. Mullady OP, ed. The Aquinas Institute, Lander, Wyoming 2016.
Aquinas T., Summa Theologiae I–II.
Aristotle, Politics, transl. C.D.C Reeve, Indianapolis/Cambridge 1998.
Augustine, The City of God, transl. H. Bettenson, Penguin Classics 2004.
Gregory the Great, Moral Reflections on the Book of Job, vol. 1, Preface and Books 1–5, transl. B. Kerns, Athens, Ohio 2014.
Harkins F.T., Christ and the Eternal Extent of Divine Providence in the Expositio super Iob ad litteram of Thomas Aquinas, in: A Companion to Job in the Middle Ages, ed. F.T. Harkins, A. Canty, Brill’s Companions to the Christian Tradition, Leiden–Boston 2016, pp. 161–200.
Irwin T.H., Augustine’s Criticisms of the Stoic Theory of Passions, Faith and Philosophy: Journal of the Society of Christian Philosophers 20/4 (October 2003), pp. 430–447.
Mews C.J., Renkin C., The Legacy of Gregory the Great in the Latin West, in: A Companion to Gregory the Great, ed. B. Neil, M.J. Dal Santo, Brill’s Companions to the Christian Tradition 47 (2013), pp. 315–342.
Miller M.R., Aquinas on the Passion of Despair, New Blackfriars 93/1046 (2012), pp. 387–396.
Mullady OP B.T.B., Moral Principles in Thomas Aquinas’s Commentary on Job, in: Reading Job with St. Thomas Aquinas, ed. M. Levering, P. Roszak, J. Vijgen, Washington D.C. 2020, pp. 315–340.
Roszak P., Żyć w cieniu pytań. Antropologiczne przesłanie Expositio super Iob św. Tomasza z Akwinu, Biblica et Patristica Thoruniensia 6 (2013), pp. 111–134 (DOI: https://doi.org/10.12775/BPTh.2013.007).
Spezzano D., The Hope and Fear of Blessed Job, in: Reading Job with St. Thomas Aquinas, ed. M. Levering, P. Roszak, J. Vijgen, Washington D.C. 2020, pp. 261–314.
Straw C., Job’s Sin in the Moralia of Gregory the Great, in: A Companion to Job in the Middle Ages, ed. F.T. Harkins, A. Canty, Brill’s Companions to the Christian Tradition, Leiden – Boston, 2016, pp. 71–200.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Biblica et Patristica Thoruniensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 348
Liczba cytowań: 0