Family as a Key Institution Shaping Proper Patterns of Using Digital Media
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2024.003Keywords
family, upbringing, values, new technologies,, mediaAbstract
Dynamic civilizational transformations directly translate into the family institution, which is also characterized by constant changes. Currently, the family is facing a transformation related to its functioning in the social space. It is largely determined by new digital solutions, the popularity of which is constantly increasing in society. This is a good example of the fact that the emergence of even very advanced technologies does not degrade the role of parents in the upbringing process, but, on the contrary, it puts new challenges before them and raises the importance they play in the modern process of shaping young people.
The aim of the article is to present the role of the family as a key institution shaping the correct functioning patterns of children in the contemporary social space modeled by new technologies. The theoretical analysis carried out in the article presents the family as a key institution responsible for upbringing, describes the specificity of children’s functioning in a world dominated by
new technologies, and also indicates the correct attitudes of parents towards children using digital tools, while emphasizing the important role played by the traditional family, even in a world where more and more activities are digital.
References
Adamski, F. Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2002.
Bąk, T., Łukaszewski, B. 2020. „Cyfrowe zagrożenia dla bezpieczeństwa wewnętrznego. Nowe subkultury sieciowe, wirtualna rzeczywistość, sztuczna inteligencja”. Współczesne Problemy Zarządzania 1(16): 97–109. https://doi.org/10.52934/wpz.87.
Błaszkiewicz, R. „Gry komputerowe a zdrowie dziecka w młodszym wieku szkolnym”. Nauczanie Początkowe 1 (2010/2011): 34–43.
CBOS. Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. 2019. https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_022_19.PDF (dostęp: 21.09.2024).
Cudak, S. „Zagrożenia funkcji rodziny we współczesnym świecie”. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 7 (2022): 9–10. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9884.
Doniec, R. „Przemiany relacji rodzina a kultura wychowawcza rodziny w XIX wieku”. W: Rodzina w świecie współczesnym, red. M. Howorus-Czajka, K. Kaczor, A. Wierucka, 198–202. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2011.
Drożdż, A. „Dzisiejsze modele moralności rodzinnej”. W: Naturalne planowanie rodziny, red. U. Dudziak, A. Deluga, 9–24. Szczecinek: Fundacja Nasza Przyszłość, 2006.
Dybowska, E. „Transformacja pojęcia rodzina we współczesnym dyskursie interdyscyplinarnym”. W: Pedagogika rodziny na początku XXI wieku w świetle pojęć i terminów, red. B. Sieradzka-Baziur, 9–34. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2018.
Fundacja Orange. Badania i raporty. https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/badania-raporty (dostęp: 21.09.2024).
Gosek, M. 2020. „Zmediatyzowana rodzina”. Horyzonty Wychowania 19(49): 49–61. https://doi.org/10.35765/hw.1774.
Ito, M., Horst, H., Bittanti, M., Boyd, D., StepheStephenson, B., Lange, P., Pascoe, C., Robinson, L. Living and Learning with New Media: Summary of Findings from the Digital Youth Project. Chicago, Illinois: MacArthur Foundation, 2009. https://doi.org/10.7551/mitpress/8519.001.0001.
Izdebska, H. Etyka prawnicza. Stanowiska i perspektywy 2. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis, 2011.
Izdebska, J. „Dzieciństwo medialne współczesnych dzieci – teoretyczne i metodologiczne przesłanki badań”. W: Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji, red. S. Juszczyk, I. Polewczyk, 166–178. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005.
Jan Paweł II. List do rodzin Ojca Świętego Jana Pawła II. 1994 Rok Rodziny. Poznań: Wydawnictwo Świętego Wojciecha, 1994.
Juszczyk, S. „Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji”. W: Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji, red. S. Juszczyk, I. Polewczyk, 27–32. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005.
Juza, Sz., Nogas, B. 2011. „Różnice międzypłciowe a wzorce korzystania z Internetu i przystosowanie społeczne dzieci i młodzieży”. Studia Psychologica UKSW 11(1): 81–97.
Kawula, S. „Rodzina jako grupa i instytucja opiekuńczo-wychowawcza”. W: Pedagogika rodziny. Obszar i panorama problematyki, red. S. Kawula, J. Brągiel, A. W. Janke, 48–52. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2007.
Kosmalska, B. 2019. „Edukacja medialna w rodzinie”. Studia Edukacyjne 53: 301–320. https://doi.org/10.14746/se.2019.53.17.
Kozak, S. Patologia cyfrowego dzieciństwa i młodości. Przyczyny, skutki, zapobieganie w rodzinach i w szkołach. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2014.
Lange, R. (red.). „Rodzice Nastolatków 3.0” Raport z ogólnopolskiego badania społecznego. Warszawa: NASK Państwowy Instytut Badawczy, 2019.
Mariański, J. Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne. Lublin: Tow. Nauk. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2001.
Matyjas, B. 2020. „Pedagogika rodziny. Aktualna problematyka i nowe obszary badawcze”. Studia z Teorii Wychowania 2(31): 81–98. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.3650.
NASK Raporty. https://www.nask.pl/pl/raporty/raporty (dostęp: 21.09.2024).
Prensky, M. 2001. „Digital Natives, Digital Immigrants Part 1”. On the Horizon 9(5): 1–6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816.
Prucnal-Wójcik, M. „Rodzina w świetle ustawodawstwa polskiego i dokumentów międzynarodowych”. W: Pedagogika rodziny na początku XXI wieku w świetle pojęć i terminów, red. B. Sieradzka-Baziur, 59–82. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2018.
Pyżalski, J. Agresja elektroniczna wśród dzieci i młodzieży. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2009.
Ritter, C. „Etos odpowiedzialnego rodzicielstwa”. W: Naturalne planowanie rodziny, red. U. Dudziak, A. Deluga, 25–28. Szczecinek: Fundacja Nasza Przyszłość, 2006.
Rywczyńska, A., Jaroszewski, P. Internet zabawek. Wsparcie dla rozwoju dziecka czy zagrożenie. Warszawa: Państwowy Instytut Badawczy NASK, 2018.
Sasson, H., Mesch, G. 2017. „The Role of Parental Mediation and Peer Norms on the Likelihood of Cyberbullying”. The Journal of Genetic Psychology 178(1): 15–27. https://doi.org/10.1080/00221325.2016.1195330.
Skrzypniak, R. Rodzina małą ojczyzną aksjologiczną. Koszalin: Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, 2012.
Solak, A. „Miejsce szkoły w społeczeństwie i jej rola w przygotowaniu do życia w zmieniającej się rzeczywistości”. W: Dydaktyczna refleksja o edukacyjnych priorytetach, red. A. Karpińska, M. Zińczuk, 81–92. Warszawa: Wydawnictwo Żak, 2014.
Solak, A. „Roztropność i nadzieja – dwa skrzydła wychowania”. W: Kształcenie zawodowe pedagoga i psychologa, red. T. Lewowicki, J. Wilsz, I. Ziaziun, N. Nyczkało, 90. Częstochowa, Kijów: Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza, 2013.
Ściupider-Młodkowska, M. 2020. „Rodziny i więzi międzyludzkie w cyfrowym uwikłaniu”. Wychowanie w Rodzinie 22: 241–256. https://doi.org/
10.34616/wwr.2020.1.241.256.
Ślubowski, Sz. „Jak rodzice powinni przygotować swoje dzieci na cyfrową przyszłość?”. Gazeta na Niedzielę (2023). https://gnn.pl/rodzice-dzieci-cyfrowa-przyszlosc/ (dostęp: 15.05.2024).
Świątkiewicz, W. „Rodzina jako wartość w tradycji kulturowej Górnego Śląska”. W: Rodzina w województwie katowickim. Opracowania i raporty, red. W. Świątkiewicz, 71–89. Katowice: Wydawnictwo Instytutu Górnośląskiego, 1998.
Tanaś, M. „Między wolnością a zniewoleniem człowieka w przestrzeni mediów cyfrowych”. W: Humanistyczne ambiwalencje globalizacji – zbiór studiów, red. A. Piejka, I. Wojnar, 93–106. Warszawa: Agencja Wydawniczo--Poligraficzna GIMPO, 2021.
Tyszka, Z. Socjologia rodziny. Warszawa: PWN, 1979.
Uhls, Y. T. Cyfrowi rodzice. Dzieci w sieci. Jak być czujnym, a nie przeczulonym. Kraków: Wydawnictwo IUVI, 2016.
Wawrzonkiewicz-Słomska, A., Cholewa, E. „Oddziaływanie mediów na dzieci i młodzież”. Problemy Współczesnej Pedagogiki 3(1) (2017): 25–35.
Wrońska, K. „Rodzicielstwo między tradycją a rozwiniętą nowoczesnością”. W: Rodzina w świecie współczesnym, red. M. Howorus-Czajka, K. Kaczor, A. Wierucka, 69–77. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2011.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 139
Number of citations: 0
