Between a Model School and a Typical School. The Search for Optimal Conditions for School Spaces and the Preferences of Students from Poland
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2024.005Keywords
school building,, child-centered research,, school spaces,, learning environmentAbstract
The search for the optimal conditions of the school environment is carried out in many separate scientific disciplines, such as pedagogy, sociology and architecture. Representatives of social sciences and architects see the need for interdisciplinary research. In this article, I analyze the Polish context, both in terms of the search for patterns, models and types of schools, as well as their
implementation in various historical periods. The subject of my project is the search for an answer to the question of what the school space should be like. I conducted qualitative research among 12 students from different educational systems (urban public school, rural public school, private school, home education). Interviews supported by drawing elements using child-centered research methods made it possible to distinguish the material and non-material conditions of the spaces where children like to learn the most. The aim of this article is to discuss the results of my own research in the context of Polish searches for optimal school environment conditions, in particular the shaping of models and types of schools. Based on the results of my research, it can be said that children really like and need a variety of activities and spaces. The results of my research, by exploring and describing the needs of students, allow me to re-approach the topic of shaping school spaces with the use of patterns.
References
Alexander, Ch. i in. Język wzorców. Miasta, budynki, konstrukcja. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2008.
Ariès, P. Historia dzieciństwa. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2010.
Balcer-Zgraja, M. Architektura budynku szkolnego lat najnowszych w aspekcie wpływów współczesnej techniki i wymagań społecznych. Gliwice: WPŚ, 2008.
Bańka, A. Architektura psychologicznej przestrzeni życia. Behawioralne podstawy projektowania. Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura,2016.
Bourdieu, P., Passeron, J. Reprodukcja: elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Błotnicka-Mazur, E. „Między tradycją i modernizmem. Architektura szkół lubelskich okresu międzywojnia”. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 12.4 (2016): 34–44.
Creswell, W. Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
Dockett, S., Perry, B. „Children’s drawings: Experiences and expectations of school”. International Journal of Equity and Innovation in Early Childhood (IJEIEC) 3(2) (2005): 77–89.
Hawranek, M. Szkoły, do których chce się chodzić. Kraków: Społeczny Instytut Wyd. Znak, 2021.
Hall, E. T. Ukryty wymiar. Warszawa: Muza SA, 2001.
Holewiński, J. Budynek szkolny. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta, 1921.
Holewiński, J. O budowie i urządzeniu szkół: podręcznik praktyczny. Warszawa: Skład główny w Księgarni E. Wende i S-ka, 1908.
Jakimiuk, B. „Preferowana i rzeczywista codzienność szkolna w perspektywie uczniów”. Studia Edukacyjne 61 (2021): 7–25.
Karczmarzyk, M. Co znaczą rysunki dziecięce? Gdańsk: ANWI, 2014.
Kiernicki, B. Ład w szkole. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1961.
Konieczny, A. „Przestrzenie edukacyjne w kontekście wyzwań pedagogiki i socjologii”. W: Nauka – Architektura – Edukacja, red. J. C. Żarnowiecka, A. Owerczuk, 141–146. Białystok: Wydział Architektury Politechniki Białostockiej, 2006.
Kuźma, J. „Rola architektury we współczesnej i przyszłej szkole”. Państwo i Społeczeństwo 12.1 (2012): 181–191.
Loureiro, K. S. i in. „Analyzing Drawings to Explore children’s Concepts of an Ideal School: Implications for the Improvement of children’s Well-Being at School”. Child Indicators Research 13 (2020): 1387–1411.
Mazur, P. Zarys historii szkoły. Kielce: WSETiNS, 2012.
Nalaskowski, A. Przestrzenie i miejsca szkoły. Kraków: Impuls, 2002.
Nalaskowski, A. „Szkolne gry przestrzenne”. Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny Meritum 1 (2013): 5–11.
Neufert, E. Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego. Warszawa: Arkady, 2011.
Norberg-Schulz, Ch. Bycie, przestrzeń i architektura. Biblioteka Architekta. Warszawa: Wydawnictwo Murator, 2000.
Polak, M. Przestrzeń fizyczna i architektoniczna. Przestrzenie edukacji 21. Otwieramy szkołę! Tom 1. 2016. https://edustore.eu/publikacje-edukacyjne/119-przestrze-fizyczna-i-architektoniczna-poradnik-dla-szkol-tom-1.html (dostęp: 28.08.2023).
Przesmycka, E., Miłkowska, E. „Wzorcowe szkoły wiejskie jedno- i dwuklasowe z okresu międzywojennego w Polsce”. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 7 (2011): 168–176.
Salmonowicz, S. Prusy: dzieje państwa i społeczeństwa. Poznań: Wyd. Poznańskie, 1987.
Şenyi ̇ği ̇t, V., Memduhoğlu, H. B. „End-user preferences in school design: A qualitative study based on student perspective”. Building and Environment 185 (2020): 107–294.
Solecka, A., Walat, W. „Architektoniczna przestrzeń edukacyjna szkoły –oczekiwania uczniów, nauczycieli i rodziców”. Edukacja – Technika – Informatyka 10.4 (2019): 38–45.
Szumiński, K. „Szkoła modernizmu – problem wartościowania architektury budynków szkolnych Warszawy okresu 20-lecia międzywojennego na przykładzie dawnej Szkoły Zawodowej Żeńskiej”. Architectus 4(56) (2018): 89–102.
Toffler, A. Trzecia fala. Warszawa: PIW, 1986.
Wałaszewski, K. Tysiąc szkół na Tysiąclecie: Szkoły Tysiąclecia – architektura, propaganda, polityka. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018.
Witruwiusz (Marcus Vitruvius Pollio). O architekturze ksiąg dziesięć. Warszawa: PWN, 1956.
Włodarczyk, J. Architektura szkoły. Warszawa: Arkady, 1992.
Włodarczyk, J. „Spojrzenie na architekturę szkoły poprzez A pattern language Christophera Alexandera. Próba sprawdzenia teorii w projektowaniu i realizacji”. Śląski Kwartalnik Urbanistyki i Architektury 9 (1988):18–29.
Włodarczyk, J. „Warunki kształtowania przestrzeni szkoły otwartej w Polsce”. Śląski Kwartalnik Urbanistyki i Architektury 4 (1988): 40–63.
Yi-Fu, T. Przestrzeń i miejsce. Warszawa: PIW, 1987.Yin, R. K. Studium przypadku w badaniach naukowych: projektowanie i metody. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
Zygner, H. Zagadnienia nowoczesnej infrastruktury szkół. Kalisz: Instytut Kształcenia Nauczycieli (IKN) w Warszawie – Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kaliszu, 1978.
Źródła internetowe:
Boćko-Mysiorska, M. Skąd się wzięła tradycyjna polska szkoła? https://dziecisawazne. pl/skad-sie-wziela-tradycyjna-polska-szkola/ (dostęp: 28.08.2023).
Rzecznik Praw Dziecka. 2021. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Ogólnopolskie badanie jakości życia dzieci i młodzieży w Polsce. Obszar nr 1 – środowisko szkolne. https://brpd.gov.pl/wp-content/uploads/2021/08/Raport-Rzecznika-Praw-Dziecka-Og%C3%B3lnopolskie-badanie-jako%C5%9Bci-%C5%BCyciadzieci-i-m%C5%82odzie%C5%BCy-w-Polsce-PDF.pdf (dostęp: 28.08.2023).
Rzecznik Praw Dziecka. 2022. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Ogólnopolskie badanie jakości życia dzieci i młodzieży Obszar nr 1 Środowisko szkolne. https://brpd.gov.pl/wp-content/uploads/2022/10/Og%C3%B3lnopolskiebadanie-jako%C5%9Bci-%C5%BCycia-dzieci-i-m%C5%82odzie%C5%BCy-2022-%C5%9Brodowisko-szkolne.pdf (dostęp: 28.08.2023).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 86
Number of citations: 0