Czy pokój nieodparcie zapanuje w świecie? Co, zgodnie z traktatem Kanta Ku wieczystemu pokojowi, gwarantuje nam natura? (Przełożył Mirosław Żelazny)

Abstrakt

W swym Ku wieczystemu pokojowi Kant wprowadza „naturalną gwarancję” wieczystego pokoju. Na pierwszy rzut oka owa gwarancja zdaje się zwalniać ludzi z obowiązku aktywnego krzewienia wiecznego pokoju, gdyż zakiełkuje on samoistnie. Niemniej Kant nazywa tę „gwarancję” praktyczną, to znaczy gwarancją powodzenia: ludzkie działanie obliczone na osiągnięcie pokoju nie pójdzie na marne. Stąd owa gwarancja uniemożliwia politykom w Europie uchylenia się od odpowiedzialności poprzez twierdzenie, że wieczysty pokój byłby możliwy wyłącznie w świecie istot świętych, a nie ludzi.