Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Studies in the History of Philosophy

The Nature of Scientific Cognition in the Thought of Marian Borowski
  • Home
  • /
  • The Nature of Scientific Cognition in the Thought of Marian Borowski
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 12 No. 1 (2021) /
  4. ARTICLES

The Nature of Scientific Cognition in the Thought of Marian Borowski

Authors

  • Dariusz Barbaszyński Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Humanistyczny

DOI:

https://doi.org/10.12775/szhf.2021.005

Keywords

Lvov-Warsaw School, science, philosophy, structure of scientific cognition, methodology

Abstract

The article presents the approach of Marian Borowski to the nature of scientific cognition. It points to the dependence of his views on the assumptions of the theory of science proposed by Kazimierz Twardowski, the founder of the Lvov-Warsaw School. It is also emphasized that Borowski’s approach was largely reminiscent of the concept of science shaped at the turn of the 19th and 20th centuries by representatives of the Warsaw scientific milieu. When it comes to the presented issues, Przegląd Filozoficzny (Philosophical Review) was a central periodical which published works on the nature of scientific cognition. Such inspirations are visible in Borowski’s detailed analyses on the nature of science, considering its cognitive competences, methodological problems and issues related to the structure of scientific knowledge. The article presents the matter of mutual relationships, both methodological and subject-matter-related, between philosophy and science. Developing Twardowski’s theory of science, Borowski believed it was possible to pursue scientific philosophy. It is also emphasized, however, that at the same time he recognized a certain research autonomy of philosophy in relation to the tasks and aims of particular humanities and natural sciences.

References

Avenarius Richard. 1888–1890. Kritik der reinen Erfahrung. vols. 1 und 2. Leipzig: Verlag.

Barbaszyński Dariusz. 2007. „Refleksja prakseologiczna Mariana Borowskiego”. Studia z Filozofii Polskiej 2: 39–57.

Barbaszyński Dariusz. 2010. „Uwarunkowania czynu ludzkiego w analizach Mariana Borowskiego”. W: Logos i Praxis. O skuteczności myślenia, red. Agnieszka

Biegalska, Mieczysław Jagłowski. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Barbaszyński Dariusz. 2012. Odkrywanie struktur rzeczywistości. Problemy filozofii całości w poglądach Mariana Borowskiego. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Borowski Marian. 1904. „Czy jednakowe skutki mogą być wywołane różnymi przyczynami?”. Przegląd Filozoficzny 1: 105.

Borowski Marian. 1907. „Krytyka pojęcia związku przyczynowego”. Przegląd Filozoficzny 4: 492–508.

Borowski Marian. 1910. „O filozofii Ryszarda Avenariusa”. Widnokręgi 17: 130–134; 18: 172–175; 19: 196–204.

Borowski Marian. 1910. „Recenzja pracy W. Biegańskiego Traktat o poznaniu i prawdzie”. Przegląd Filozoficzny 2: 219.

Borowski Marian. 1913. Humanistyczne i empiryczne pierwiastki w nauce. Lwów: Wydawnictwo PTF.

Borowski Marian. 1913. „O rozwoju życia psychicznego”. Poradnik dla samouków. Świat i człowiek 5, 3: 216.

Borowski Marian. 1914. „Recenzja pracy W. Kozłowskiego Systemat wiedzy i klasyfikacja nauk jako wstęp do wykształcenia ogólnego”. Książka. Miesięcznik poświęcony krytyce i bibliografii polskiej 3: 138–139.

Borowski Marian. 28 marca 1916. „Ernest Mach”. Gazeta Wieczorna.

Borowski Marian. 1922. „Instynkt, intelekt, intuicja”. Przegląd Filozoficzny 2: 197–227.

Borowski Marian. 1923. „Aktywizm i pasywizm”. Przegląd Filozoficzny 1: 90–99.

Borowski Marian. 1923. „O składnikach czynu”. Przegląd Filozoficzny 3–4: 144–159.

Borowski Marian. 1924. „O rodzajach czynu”. Przegląd Filozoficzny 1: 37–64.

Borowski Marian. 1925. „O zakresie pojęcia czynu”. W: Księga Jubileuszowa dla uczczenia 40-letniej pracy naukowej Ludwika Krzywickiego. Warszawa.

Borowski Marian. 1927. „O składnikach i rodzajach czynów” (Streszczenie referatu pt. „Klasyfikacja czynów” wygłoszonego w roku 1923 na I Polskim Zjeździe Filozoficznym we Lwowie). Przegląd Filozoficzny 4: 275–277.

Borowski Marian. 1928. „Kilka uwag o wzajemnym stosunku etyki i psychologii”. Przegląd filozoficzny 4: 368–384.

Borowski Marian. 1930. „Konspekt filozofii całości”. Przegląd Filozoficzny 1–2: 196–232.

Mahrburg Adam. 1897–1898. „Co to jest nauka”. Przegląd Filozoficzny 1: 22.

Prospekt Wydawnictwa. 1901. Przegląd Filozoficzny 1: 1.

Szlachcic Krzysztof. 1984. Lwowsko-warszawska szkoła filozoficzna. Wybór tekstów. Wrocław: Wydawnictwo UWr.

Twardowski Kazimierz. 1898. Wstęp do seminarium filozoficznego niższego. Warszawa: Archiwum

Kazimierza Twardowskiego w zbiorach Archiwum Cyfrowego Połączonych Bibliotek UW, IFiS PAN i PTF, nr spisu inw. [P.18.3].

Twardowski Kazimierz. 1912. „Nauki humanistyczne a psychologia” (Autoreferat z odczytu wygłoszonego we Lwowie w dniu 12 października 1912 r. na posiedzeniu Polskiego Towarzystwa Filozoficznego). Ruch Filozoficzny 9.

Twardowski Kazimierz. 1921–1922. „Symbolomania i pragmatofobia” (Odczyt wygłoszony na 216 posiedzeniu naukowym Polskiego Towarzystwa Filozoficznego dnia 5 marca 1921 roku). Ruch Filozoficzny 6, 1–2: 1–10.

Twardowski Kazimierz. 1931. „Przemówienie wygłoszone na obchodzie dwudziestopięciolecia PTF we Lwowie w dniu 12 lutego 1929 r.”. W: Księga Pamiątkowa Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. Lwów: Wydawnictwo PTF.

Tyburski Włodzimierz. 1989. Ideologia nauki w świadomości polskich środowisk intelektualnych doby pozytywizmu. Rozwój – metamorfozy – załamania. Toruń: Wydawnictwo UMK.

Weryho Władysław. 1897/1899. „Słowo wstępne”. Przegląd Filozoficzny 1: 1–2, 5.

Studies in the History of Philosophy

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2021-04-03

How to Cite

1.
BARBASZYŃSKI, Dariusz. The Nature of Scientific Cognition in the Thought of Marian Borowski. Studies in the History of Philosophy. Online. 3 April 2021. Vol. 12, no. 1, pp. 95-111. [Accessed 7 July 2025]. DOI 10.12775/szhf.2021.005.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 12 No. 1 (2021)

Section

ARTICLES

Stats

Number of views and downloads: 757
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Lvov-Warsaw School, science, philosophy, structure of scientific cognition, methodology
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop