Bułhakow i Kant (przełożył Tomasz Kupś)
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2013.055Słowa kluczowe
Immanuel Kant, Michaił Bułhakow, literatura a filozofia, dowody na istnienie BogaAbstrakt
Artykuł jest fragmentem książki: A. N. Krouglov, Kant i kantovskaâ filosofiâ v russkoj hudožestvennoj literature, Moskva 2012 (s. 323–341). Jedno z najsłynniejszych literackich nawiązań do filozofii Immanuela Kanta zawarte jest w powieści Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”. Dialog między bohaterami powieści nie jest jednak zgodny z literą dzieł filozofa. Stanowi raczej luźne nawiązanie do jego myśli oparte na wtórnych źródłach, z których korzystał pisarz. Artykuł szeroko referuje źródła inspiracji Bułhakowa i odnosi je do pierwowzoru w pismach Kanta.Bibliografia
Belobrovceva I. 3., Kulʹûs S. K., Roman M. Bulgakova «MASTER i Margarita» Kommentarij,Tallin 2006.
Bulgakov M. A., Belaâ gvardiâ (Sobr. soč.: V 5-ti t.) t. 1, Moskva 1989.
Bulgakov M. A., Master i Margarita (Sobr. soč.: V 5-ti t.) t. 5, Moskva 1990.
Bulgakov M. A., Master i Margarita. Černovye glavy romana, dopisannye i perepisannyev 1934–1936 godah (Sobr. soč.: V 10-ti t.), t. 7, Moskva 1999.
Bułhakow M., Mistrz i Małgorzata, tłum. I. Lewandowska i W. Dąbrowski, Warszawa 1994.
Čudakova M. O., Arhiv M. A. Bulgakova. Materialy dlâ tvorčeskoj biografii pisatelâ (Zapiski otdela rukopisej Gosudarstvennoj biblioteki im. V. I. Lenina. Vyp. 37), Moskva 1976.
Čudakova M. O., Opyt rekonstrukcii teksta M. A. Bulgakova (Pamâtniki kulʹtury. Novye otkrytiâ. Pisʹmennostʹ. Iskusstvo. Arheologiâ. Ežegodnik 1977), Moskva 1977.
Gëte I. V., Pisʹmo F. Šilleru ot 28 iûlâ 1798 g., [w:] I. V. Gëte, F. Šiller, Perepiska (V 2-h t.), t. 2, nr 489.
Heine H., Z dziejów religii i filozofii w Niemczech, tłum. T. Zatorski, Kraków 1997.
Historisches Wörterbuch der Philosophie, hrsg. Von J. Ritter, K. Grunder, Bd. 3, Basel 1974.
Immanuel Kant. Sein Leben in Darstellung von Zeitgenossen. Die Biographien von L. E. Borowski, R. B. Jachmann und A. Ch. Wasianski, Berlin 1912.
Kant I., Jedyna możliwa podstawa dowodu na istnienie Boga, tłum. Translatorium Filozofii Niemieckiej IF UMK, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 1, Toruń 2010.
Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 2, Toruń 2013.
Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum. B. Bornstein, oprac. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 3, Toruń 2012.
Kant I., Krytyka władzy sądzenia, tłum. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 4, Toruń 2014.
Kant I., Vorlesungen über Metaphysik. Zum Drucke befördert von dem Herausgeber der Kantischen Vorlesungen über die philosophische Religionslehre [K. H. L. Pölitz]. Nebst einer Einleitung, welche eine kurze Übersicht der wichtigsten Veränderungen der Metaphysik seit Kant enthalt, Erfurt 1821.
Kant’s Gesammelte Schriften „Akademieausgabe“, Königlich Preußische Akademie der Wissenschaften, Berlin 1900ff.
Kudrâvcev V. D., Načalʹnye osnovaniâ filosofii, Sergiev Posad 1915.
Kupś T., Filozofia religii Immanuela Kanta, Toruń 2008.
Lewald A. von, Der abgerissene Knopf. Novellen, t. 2, Hamburg 1831.
Sokolov B. V., Bulgakov. Ènciklopediâ. Personalii, prototipy, proizvedeniâ, druzʹâ i vragi, semʹâ, Moskva 2005.
Sulzer J. G., Gedanken über einige Eigenschaften der Seele, in so fern sie mit den Eigenschaften der Materie eine Aenlichkeiten haben, zur Prüfung des Systems des Materialismus, [w:] tenże, Vermischte philosophische Schriften aus den Jahrbüchern der Akademie der Wissenschaften zu Berlin gesammelt, Leipzig 1783.
Vasilʹev P. P., Bogʹ (ÈS / Izd. F. A. Brokgauz, I. A. Efron), t. 7 (polutom), Sankt-Peterburg 1891.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 3731
Liczba cytowań: 0
