Henry More’s Moral Philosophy: Self-Determination and its Limits

Abstract

Filozofia moralna Henry’ego More’a: samookreślenie i jego granice

W 1667 roku Henry More (1614–1687) opublikował Enchiridion ethicum (1667) przełożony następnie jako An Account of Virtue. Chociaż w czasach More’a książka ta była powszechnie znana, obecnie należy do jego  najbardziej zapomnianych dzieł. Niniejszy artykuł rozpoczynam od przedstawienia najważniejszych zasad filozofii moralnej More’a, po czym koncentruję się na czterech najbardziej charakterystycznych aspektach Enchiridion ethicum: podkreśleniu roli zarówno rozumu jak i uczuć, koncepcji boniform faculty, która to władza pozwala na doświadczenie i docenienia dobra, pojęciu wolnej woli jako wewnętrznej zasady samookreślenia. Szczególną uwagę zwracam na przeprowadzone przez More’a rozróżnienie dwóch rodzajów działań wolicjonalnych; są to działania wolne, podczas których podmiot może podejmować wybory, oraz działania konieczne, w których wola podmiotu zostaje określona tak, że nie ma on swobody wyboru.