Poznanie naoczne w filozofii Kanta według Benedykta Bornsteina
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2015.007Schlagworte
Kant, dualizm pojęć i danych naocznych, Benedykt Bornstein, harmonia transcendentalna, niepojęciowa treść doświadczeniaAbstract
Artykuł przedstawia poglądy Benedykta Bornsteina, sformułowane w jego wczesnych pracach, jak Preformowana harmonia transcendentalna jako podstawa teorii Kanta czy też Zasadniczy problemat teorii poznania Kanta, a dotyczące Kantowskiego dualizmu pojęć i danych naocznych – w perspektywie współczesnej debaty poświęconej naturze treści doświadczenia percepcyjnego. Uznając słuszność Bornsteinowskiej tezy o nie-pojęciowym charakterze Kantowskich danych naocznych, krytykuję podane przez niego rozwiązanie problemu dualizmu, wymagające odniesienia do pojęcia harmonii transcendentalnej, ustanowionej mocą Boskiej decyzji.
Literaturhinweise
Akademieausgabe von Immanuel Kants Gesammelten Werken, B. IX (Briefwechsel 1789–1794), wydanie internetowe: http://www.korpora.org/kant/verzeichnisse-gesamt.html.
Dzieła zebrane, t. 1: Pisma przedkrytyczne, przeł. Translatorium Filozofii Niemieckiej Instytutu Filozofii UMK, Toruń 2010.
Krytyka czystego rozumu, przeł. R. Ingarden, Kęty 2001.
O odkryciu, po którym wszelka nowa krytyka czystego rozumu jest zbędna ze względu na istnienie wcześniejszej i inne rozprawy filozoficzne, przeł. Translatorium Filozofii Niemieckiej Instytutu Filozofii UMK, Toruń 2009.
Allais L., Kant, Non-Conceptual Content and the Representation of Space, „Journal of the History of Philosophy” 3/47, 2009.
Aquila R., Representational Mind: A Study of Kant’s Theory of Knowledge, Bloomington 1983.
Beiser F. C., The Fate of Reason. German Philosophy from Kant to Fichte, Cambridge MA 1987.
Bornstein B., Preformowana harmonia transcendentalna jako podstawa teorii poznania Kanta, „Przegląd Filozoficzny” 10, 1907.
Bornstein B., Zasadniczy problemat teoryi poznania Kanta, skład główny w Księgarni G. Centnerszwera i Ski w Warszawie oraz H. Altenberga we Lwowie.
Bornstein B., Krytyka immanentna filozofji gieometrji Kanta, „Przegląd Filozoficzny” 14, 1911.
Bornstein B., Kant i Bergson. Studjum o zasadniczym problemacie teorji poznania, księgarnia Wendego i Ski, Warszawa 1913.
Caimi M., «Gedanken ohne Inhalt sind leer», „Kant-Studien” 96, 2005.
Falkenstein L., Kant’s Intuitionism. A Commentary on the Transcendental Aesthetic, University of Toronto Press, Toronto 2004.
George R., Kant’s Sensationism, „Synthese” 2/47, 1981.
Ginsborg H., Was Kant a nonconceptualist?, „Philosophical Studies” 1/137, 2008.
Gunther Y. H. (ed.), Essays on Nonconceptual Content, The MIT Press, Cambridge MA 2003.
Hanna R., The Inner and the Outer: Kant’s ‘Refutation’ Reconstructed, „Ratio” 2/13, 2000.
Hanna R., Kant and Nonconceptual Content, „European Journal of Philosophy” 2/13, 2005.
Hanna R., The Myth of the Given and the Grip of the Given, „Diametros” 1/27, 2011.
Heck R. G., Nonconceptual Content and the ‘Space of Reasons’, „The Philosophical Review” 4/109, 2000.
Heflik W., Kants Theorie der Affinität und das Prinzip der prästabilierten Harmonie, [w:] S. Bacin, A. Ferrarin, C. La Rocca, M. Ruffing (red.), Kant und die Philosophie in weltbürgerlicher Absicht. Akten des XI. Internationalen Kant-Kongresses, De Gruyter, Berlin/Boston 2013.
Insole Ch., Intellectualism, Relational Properties and the Divine Mind in Kant’s Pre-Critical Philosophy, „Kantian Review” 3/16, 2011.
Kitcher P., Kant’s Transcendental Psychology, Oxford/New York 1990.
Kodisowa J., B. Bornstein, Zasadniczy problemat teoryi poznania Kanta, „Przegląd Filozoficzny” 13, 1910.
McDowell J. H., Mind and World, Cambridge MA 1996.
McDowell J. H., Woodbridge Lectures, „The Journal of Philosophy” 9/95, 1998.
Sellars W., Science and Metaphysics. Variations on Kantian Themes, Ridgeview, Atascadero CA 1992.
Spryszak P., Kilka uwag na temat estetyki transcendentalnej Kanta, [w:] J. Miklaszewska, P. Spryszak (red.), Kant wobec problemów współczesnego świata, Kraków 2006.
Śleziński K., Filozofia Benedykta Bornsteina oraz wybór i opracowanie niepublikowanych pism, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice 2011.
Tolley C., The Non-Conceptuality of the Content of Intuitions: A New Approach, „Kantian Review” 1/18, 2013.
Tye M., Nonconceptual Content, Richness, and Fineness of Grain, [in:] T. Gendler, J. Hawthorne (eds.), Perceptual Experience, Oxford, New York 2005.
Twardowski K., O treści i przedmiocie przedstawień, Warszawa 1965.
Vaihinger H., Kommentar zu Kants Kritik der reinen Vernunft, Union Deutsche Verlagsgesellschaft, Stuttgart 1922.
Vries de W., Sellars and McDowell on the Structure of Sensory Consciousness, „Diametros” 1/27, 2011.
Westphal K., Contemporary Epistemology: Kant, Hegel, McDowell, „European Journal of Philosophy” 2/14, 2006.
Wilson K. D., Kant on Intuition, „Philosophical Quarterly" 25/100, 1975.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Stats
Number of views and downloads: 879
Number of citations: 0
