Kontekst socjologiczny historyczno-filozoficznych badań ideologii liberalizmu Mykoły Konrada
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2021.021Słowa kluczowe
historia socjologii, socjologia katolicka, neotomizm, liberalizmAbstrakt
Mykoła (Mikołaj) Konrad (1876-1941) - duchowny greckokatolicki, doktor teologii i filozofii, ukraiński historyk filozofii. Pisemne dziedzictwo myśliciela, oprócz badań nad historią filozofii, stanowią prace poświęcone ideologiom, w szczególności liberalizmowi, którego wizję Konrad przedstawił w dziele Główne kierunki najnowszej socjologii. Część pierwsza. Liberalizm (Lwów: Edycja "Bohosloviyi ", Cz. 21, 1936). W celu zbadania poglądów ojca Konrada na liberalizm w odpowiednim kontekście religijno-filozoficznym konieczne było ustalenie, dlaczego myśliciel rozważał tę tradycję myśli politycznej w kontekście socjologii. Ważne było porównanie poglądów Konrada z poglądami znanych mu myślicieli katolickich. W wyniku badań ustalono, że definicja i wizja rozwoju socjologii u M. Konrada i europejskich filozofów-neotomistów A. Uszenicznika, A. Roszkowskiego, A. Szymańskiego, W. Cathreina, Y. Biederlyaka są podobne. Ich źródłem są społeczna i etyczna nauki Kościoła Katolickiego zbudowane na zasadach neotomizmu. One określiły przedmiot i zadania socjologii katolickiej, mającej na celu rozwiązywanie problemów społecznych, które rodziły potrzebę studiowania ideologii. Dlatego rozpatrywanie liberalizmu przez M. Konrada w ramach socjologii było całkiem słuszne. Kolejnym zadaniem jest zbadanie, jakie było rozumienie socjologii u myśliciela ukraińskiego i jaki wpływ wywarł na niego kontekst socjologiczny.
Bibliografia
Biderlyak Yosyf. 1910. Suspilʹne pytannya: Prychynok do zrozuminnya yeho suty yeho rozvyazannya, pereklad z VII nim vydannya. Lʹviv [b.w.].
Caro Leopold. 1912. Socyologia. T. 1: Wstęp do socyologii. Cz. 1. Lwów: nakładem autora. Skład główny w księgarni H. Altenberga.
Cathrein Wiktor S. J. 1905. Filozofia moralna (filozofia moralności): Wykład naukowy porządku moralnego i prawnego. T. 4. Cz. 2: Poszczególna filozofia moralności, przekł. wolny z wyd. niem. przez Walerego Gostomskiego. Warszawa: Księgarnia Gebethner & Wolff.
Konrad Mykola Dr. 1936. Osnovni napryamky novitnʹoyi sotsiolʹogiyi. Persha chastʹ. Liberalizm. Lʹviv: Vydannya «Bohosloviyi», Ch. 21.
Krajski Stanisław. 2006. Filozofia polityczna w ujęciu polskich myślicieli katolickich w latach 1918 1939. Warszawa: Wydawnictwo Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Roszkowski Antoni Ks. 1932. Katolicyzm społeczny: zarys rozwoju poglądów społeczno-katolickich. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Roszkowski Antoni Ks. 1932. Korporacjonizm katolicki. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Sheremeta Oksana. 2010. Etychni ideyi mytropolyta Andreya Sheptytsʹkoho u relihiyno-filosofsʹkomu konteksti kintsya ХІХ–pershoyi polovyny ХХ st. Kyyiv [b.w.].
Sheremeta Oksana. 2018. „Ojciec Mykoła Conrad: recenzje jako źródło rekonstrukcji historyczno-filozoficznych poglądów myśliciela”. Studia z Historii Filozofii 3: 191–208.
Szymański Antoni X. 1938. Zagadnienie społeczne. Lublin: Towarzystwo Wiedzy Chrześcijańskiej.
Ushenichnik Alesh Dr. 1927. Osnovy sotsiolohiyi, ukr. pereklad o. M. Firaka. Lʹviv: Biblioteka Ukrayinsʹkoyi Khrystiyansʹkoyi Organizatsiyi, Ch. 1.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 405
Liczba cytowań: 0