Egoizm. Thomas Hobbes i Kurt Baier
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2019.007Słowa kluczowe
egoizm psychologiczny, egoizm racjonalny, egoizm etyczny, Thomas Hobbes, Kurt BaierAbstrakt
Artykuł przedstawia główne wymiary Hobbesowskiego egoizmu, konfrontując je z trzema jego interpretacjami. Przedstawionych zostaje również pięć typów egoizmu wyróżnionych przez Kurta Baiera: egoizm zdroworozsądkowy, psychologiczny, egoizm jako środek optymalizacji, egoizm racjonalny oraz etyczny. Uzasadniam pogląd, że w pismach Hobbesa występuje egoizm racjonalny, etyczny oraz psychologiczny. Zarazem prezentuję stanowisko, że egoizm jako ujęcie monistyczne jest wadliwe, a motywacja własnym interesem może być zinterpretowana jako tylko motywacja uboczna, a więc w sposób różny od egoizmu.Bibliografia
Baier Kurt. 2009. „Egoizm”, przeł. Paweł Łuków. W: Przewodnik po etyce, red. Peter Singer, wyd. 4, 238-246. Warszawa: Książka i Wiedza.
Baier Kurt. 1958. The Moral Point of View: a Rational Basis of Ethics. Ithaca–New York: Cornell University Press.
Czung Hun. 2016. „Psychological Egoism and Hobbes”. Filozofia 3 (71): 197-208.
Fukuyama Francis. 1996. Koniec historii, przeł. Tomasz Bieroń i Marek Wichrowski. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Gaskin John Charles Addison. 2009. „Wprowadzenie.” W: Thomas Hobbes. Lewiatan czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, 9-84. Przeł. Czesław Znamierowski. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Gert Bernard. 2006. „Hobbes’ Psychology”. W: Cambridge Companion to Hobbes, ed. by Tom Sorell, 157-174. Cambridge: Cambridge Companions Online & Cambridge University Press.
Hartmann Nicolai. 1935. Ethik, 2. Aufl. Berlin–Leipzig: Walter De Gruyter & Co.
Hobbes Thomas. Elements of Law Natural and Politic, https://xet.es/Hobbes/Elements%20of%20Law%20Hobbes.pdf, dostęp 28.10.2018.
Hobbes Thomas. 1956. Elementy filozofii, przeł. Czesław Znamierowski. T. 2. Warszawa: PWN.
Hobbes Thomas. 2009. Lewiatan czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, przeł. Czesław Znamierowski. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Kant Immanuel. 2005. „Idea historii powszechnej w aspekcie kosmopolitycznym”, przeł. Mirosław Żelazny. W: Immanuel Kant, Rozprawy z filozofii historii, 31-43. Kęty: Wydawnictwo ANTYK Marek Derewiecki.
Kant Immanuel. 2002. Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. Mścisław Wartenberg. Warszawa: De Agostini – Altaya.
Kopciuch Leszek. 2013. Thymos i pożądliwość. Stosunek Francisa Fukuyamy do antropologii Thomasa Hobbesa i Johna Locke’a. W: Inspiracje i kontynuacje problemów filozofii XVII wieku, red. Jolanta Żelazna, 199-212. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Kowalczyk Stanisław. 1994-1995. „Koncepcja życia społecznego klasycznego liberalizmu”. Roczniki Nauk Społecznych 1 (XXII–XXIII): 143-156.
Lemetti Juhana, ed. 2012. Historical Dictionary of Hobbes’s Philosophy. Lanham–Toronto–Pleymouth, UK: The Scarecrow Press, Inc.
Lloyd Sharon A. 2009. Morality in the Philosophy of Thomas Hobbes. Cases in the Law of Nature. Cambridge: Cambridge University Press.
Munkler Herfried. 2001. Thomas Hobbes, 2 wyd. Frankfurt–New York: Campus Verlag.
Reiner Hans. 1974. Die Grundlagen der Sittlichkeit. Zweite, durchgesehene und stark erweiterte Auflage von Pflicht und Neigung. Meisenheim am Glan: Verlag Anton Hain.
Reiner Hans. 1964. Die philosophische Ethik. Ihre Fragen und Lehren in Geschichte und Gegenwart. Heidelberg: Quelle & Meier.
Schlick Moritz. 1974. Zagadnienia etyki, przeł. Maria i Andrzej Kawczakowie, Warszawa: PWN.
Smith Georg H. 2017. „Thomas Hobbes”. W: Self-Interest and Social Order in Classical Liberalism. Essays of Georg. H. Smith, 37-49. Washington D.C.: Cato Institute.
Tokarczyk Roman A. 1998. Hobbes. Zarys żywota i myśli. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Worsnip Alex. 2015. „Hobbes and normative egoism”. Archiv für Geschichte der Philosophie 4 (97): 481-512.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 2212
Liczba cytowań: 0