Jan Szkot Eriugena w kontekście narodowościowym, historycznym i filozoficznym
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2016.011Słowa kluczowe
Benedykt XVI, filozofia, neoplatonizm, chrześcijaństwo, patrystyka, renesans, scholastykaAbstrakt
W 2009 roku Benedykt XVI podczas audiencji generalnej zaproponował krótkie rozważanie dotyczące myśli Jana Szkota Eriugeny - filozofa, którego poglądy zostały czterokrotnie potępione. Żyjący w IX wieku myśliciel bywał uważany za Anglika lub Irlandczyka, przedstawiciela okresów w historii filozofii, które przed jego czasami zdążyły się skończyć lub których w jego czasach jeszcze nie było. Bywa zaliczany do średniowiecza oraz klasyfikowany jako neoplatonik, przedstawiciel patrystyki i scholastyk. Jego filozofię ujmowano jako godną potępienia wizję panteistyczną lub patrystyczną systematykę. W publikacjach dotyczących Eriugeny można napotkać wiele rozbieżności, które najczęściej dotyczą narodowości myśliciela, choć wydaje się, że ta kwestia została ostatecznie wyjaśniona, klasyfikacji jego czasów w kontekście europejskiej historii powszechnej oraz klasyfikacji jego myśli w historii filozofii. Benedykt XVI zachęca do analizy dzieł Jana Szkota i wskazuje na aktualność jego poglądów, warto więc zdaniem autora podjąć próbę ukazania filozofa w trzech kontekstach: narodowościowym, historycznym i filozoficznym, najwięcej uwagi poświęcając kontekstowi filozoficznemu.
Bibliografia
Anzelm z Canterbury, Monologion Proslogion, przeł. Tadeusz Włodarczyk, wstęp i przegl. Iwo Edward Zieliński, Biblioteka Klasyków Filozofii, PWN, Warszawa 1992.
Benedykt XVI, Jan Szkot Eriugena, Audiencja Generalna 10 czerwca 2009 roku, „L’Osservatore Romano” 9/2009.
Eriugena Jan Szkot, Annotationes in Marcianum, no. 64; translation from John Joseph O’Meara Eriugena, Clarendon Press, Oxford 1988.
Eriugena Jan Szkot, Komentarz do Ewangelii Jana z Homilią do Prologu Ewangelii Jana, przeł. A. Kijewska, ANTYK, Kęty 2000.
Eriugena Jan Szkot, Periphyseon, Księga I, przeł., wstępem i komentarzami opatrzyła Agnieszka Kijewska, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2009.
Faber G., Merowingowie i Karolingowie, przeł. Z. Jaworski, PIW, Warszawa 1994.
Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, przeł. S. Zalewski, PAX, Warszawa 1987.
Gilson E., Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, przeł. J. Rybałt, PAX, Warszawa 2003.
Heinzmann R., Filozofia średniowieczna, przeł. P. Domański, ANTYK, Kęty 1999.
Kijewska A., Eriugena, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 2005.
Kijewska A., Neoplatonizm Jana Szkota Eriugeny, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994.
Manteuffel T., Historia Powszechna. Średniowiecze, PWN, Warszawa 1996.
Michałowski R., Historia powszechna. Średniowiecze, Wyd. PWN, Warszawa 2009.
Pieper J., Scholastyka. Postacie i zagadnienia filozofii średniowiecznej, przeł. T. Brzostowski, PAX, Warszawa 2000.
Seńko W., Jak rozumieć filozofię średniowieczną, Wyd. ANTYK, Kęty 2001.
Strzelczyk J., Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, PIW, Warszawa 1987.
Stróżewski W., Ontologia, Aureus – Znak, Kraków 2004.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 598
Liczba cytowań: 0