Historiografia filozofii w starożytności

Część 1: Od najwcześniejszych źródeł do Platona

Abstrakt

Zamierzeniem tego artykułu jest naszkicowanie podejścia starożytnych autorów do historiografii filozoficznej (a właściwie do ówczesnych odpowiedników nazywanej tak dziś dyscypliny) oraz omówienie sposobów jej uprawiania. Pierwsza część rozpoczyna się od omówienia kwestii tekstów źródłowych, jakie szczęśliwie zachowały się do czasów obecnych. Największą szansę na przetrwanie miały pisma, które cieszyły się ciągłym zainteresowaniem – w szczególności te, których autorami byli założyciele najważniejszych szkół, jak Platon i Arystoteles. Nie bez znaczenia było również zastępowanie papirusowych zwojów nowym, trwalszym rodzajem nośnika: kodeksem. W dalszej kolejności omówiona zostaje działalność sofistów – w szczególności Gorgiasza z Leontinoj i Hippiasza z Elidy – którzy prawdopodobnie jako pierwsi zaczęli kolekcjonować poglądy różnych myślicieli. Rozpatrywane są przy tym motywy i zasady, wedle których sofiści układali owe dzieła. Artykuł zamyka analiza fragmentów pism Platona, w których być może widać ślady wykorzystania tego rodzaju kompilacji.