Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Studia z Historii Filozofii

Leibniz a Rosja. Historiografia
  • Home
  • /
  • Leibniz a Rosja. Historiografia
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 12 Nr. 1 (2021) /
  4. ARTYKUŁY

Leibniz a Rosja. Historiografia

Autor/innen

  • Yury Rashatko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-4954-4060

DOI:

https://doi.org/10.12775/szhf.2021.002

Schlagworte

Leibniz, Rosja, Neoleibnizjanizm, Personalizm, Edukacja

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest opis recepcji filozofii Leibniza w Rosji, a także przedstawienie głównych postaci rosyjskiego [neo]leibnizjonizmu oraz określenie osiągnięć w popularyzacji i rozwoju filozofii Leibniza w Rosji. Dokonana analiza pokazuje, że idee Leibniza stały u początku nowoczesnej nauki w Rosji dzięki wpływom na cara Piotra Wielkiego i ojców-założycieli Akademii Nauk oraz Imperatorskiego Uniwersytetu Moskiewskiego. Nie tylko ściśle naukowe, lecz również filozoficzne idee Leibniza inspirowały naukowców rosyjskich. Wraz z powstaniem oryginalnej myśli filozoficznej w Rosji w XIX w. spotykamy się z naśladowcami monadologii, którzy stanowili grono „rosyjskich personalistów” i na swój sposób kontynuowali metafizykę Leibniza. Główne metafizyczne, epistemologiczne i teologiczne dzieła Leibniza zostały przetłumaczone na rosyjski pod koniec XIX wieku. Powtórne wydania i nowe tłumaczenia były możliwe dopiero pod koniec epoki ZSRR. Od tego czasu wydano około stu dwudziestu przetłumaczonych dzieł Leibniza oraz licznych publikacje poświęconych Leibnizowi, co świadczy o żywym zainteresowaniu jego filozofią.

Literaturhinweise

Antognazza Maria Rosa. 2018. Leibniz. Bibliografia intelektualna. Tłum. Z. Lamżowa, Ł. Lamżow. Kraków: Copernicus Center Press.

Gareth Jones W. 2010. „Russia’s Eighteenth-Century Enlightenment”. W: A History of Russian Thought. Wyd. W. Leatherbarrow, D. Offord, 73–94. Cambridge.

Lenders Winfried. 1971. „The analytic logic of G. W. Leibniz and Chr. Wolff: a problem in Kant research”. W: Synthese. An International Journal for Epistemology, Methodology and Philosophy of Science. No. 23, 147–153. Springer.

Łomonosow Michaił. 1956. „List do L. Eulera”. Tłum. K. Błeszyński i in. Oprac. I. Złotowski. W: Pisma filozoficzne. T. 2. Warszawa.

Avdeyeva L. R. 2007. „Kozlov Aleksey Aleksandrovich”. W: Russkaya filosofiya: Entsyklopediya. Red. M. A. Maslin. Oprac. P. P. Apryshko, A. P. Polakov, 253–255. Moskva.

Avdeyeva Ludmiła R. 2007. „Personalizm”. W: Russkaya filosofiya: Entsyklopediya. Red. M. A. Maslin. Oprac. P. P. Apryshko, A. P. Polakov, 415–417. Moskva.

Anri Viktor N. 1999. „Rol’ Leibnitsa v sozdanii nauchnyh shkol Rossii”. W: Uspehi fizicheskih nauk. T. 169. Nr 12: 1329–1331. Moskva.

Artem’eva Tatjana V. 1996. Istoriya metafiziki v Rossii XVIII veka. Sankt-Peterburg.

Bayuk Dimitrij A., Fedorova Olga B. 2014. „Leibnits v Rossii: perevody i ih avtory”. Voprosy istorii

yestestvoznaniya i tehniki. T. 35. Nr 2: 3–24. Moskva.

Berdnikova Aleksandra Yu. 2016. „Neoleibnitseanstvo v Rossii: dva proyekta monadologii”. Istoriya filosofii. Nauchno-teoreticheskiy zhurnal. Wyd. I. I. Blauberg. T. 21. Nr 1: 87–96. Moskva.

Bierdiayev Nikołaj A. 1955. Istoki i smysl russkogo komunizma. Parizh.

Bobrov Eugeniusz A. 1900. „Radishchev, kak filosof”. Filosofia v Rossii. Materialy, issledovaniya, zamietki. Nr 3, 4: 55–256. Kazan’.

Bugayev Nikołaj V. 1893. Osnovy evolitsyonnoy monadologii. Moskva.

Vanchugov Vasilij V. 2007. „Bugayev Nikolay Vasil’evich”. W: Russkaya filosofiya: Entsyklopediya. Red. M. A. Maslin. Oprac. P. P. Apryshko, A. P. Polakov, 69–70. Moskva.

Vasil’ev Vadim V. 1993. „Vliyanie Leibnitsa na filosofiyu Yuma”. W: Istoriko-filosofskiy yezhegodnik’ 92, 16–27. Moskva.

Windelband Wilhelm 1902. Istoriya novoy filosofii v yeye svyazi s obshchey kulturoy i otdelnymi naukami. T. 1. Tłum. E. I. Maksimova. Red. A. I. Vvedenskiy. Sankt-Peterburg.

Gaydenko Piama P. 1989. „Monadologiya Leibnitsa i kantovskoye ponyatie veshchi w siebie”. W: Etika Kanta i sovremennost’. Red. P. Layzans, 91–121. Riga.

Gertsen Aleksandr I. 1985. „Diletantizm v nauke”. W: Sochineniya v dvuh tomah. T. 1, 84–153. Moskva.

Gerrier Władimir I. 2008. Leibnits i yego vek. Sankt-Peterburg.

Gerrier Władimir I. 1873. Sbornik pisem i memorialov, otnosyashchihsya k Rossii i Petru Velikomu. Wyd. V. I. Gerrier. Sankt-Peterburg.

Zen’kovskiy Wasilij V. 2001. Istoriya russkoy filosofii. Moskva.

Karpachev Michaił D. 2016. „Korennaya reorganizatsiya universitetov v SSSR v 1929-1933 gg. (po materialam Voronezhskogo gosudarstvennogo universiteta)”. Novoye proshloye. Red. V. Yu. Apryshchenko. Nr 2: 121–136. Rostov-na-Donu.

Kozlov Aleksey A. 1894. „Gustav Teyhmyuller”. Zhurnal Voprosy filosofii i psihologii. Wyd. N. Ya. Grot, L. M. Lopatin. T. 5. 24, 4: 523–681. Moskva.

Fisher Kuno. 1905. Istoriya Novoj filosofii. Т. 3. Sankt-Peterburg.

Lavrent’ev V. S. 2009. „Pieriepiska miezhdu Leibnitsem, Bossyue i ih korrespondentami po povodu vozmozhnogo ob’yedinieniya katolicheskoy i protestantskoy Tserkviey”. Red. i tłum. V. S. Lavrent’ev. Wyd. 2, 158–205. W: Politichesko-filosofskiy yezhegodnik. Moskva.

Leibnits Gottfried V. 2014. „O svobodie ot nieobhodimosti v vyborie”. Tłum. O. M. Bashkina. Wyd. V. L. Ivanov. W: EINAI: Problemy filosofii i teologii. T. 3. Nr 1/2 (5/6), 284–289. Sankt-Peterburg.

Leibnits Gottfried V. 2005. Pis’ma i esse o kitayskoy filosofii i dvoichnoy sistemie ischisleniya. Red. V. M. Yakovlev. Moskva.

Leibnits Gottfried V. 1982–1989. Sochineniya v 4-h tomah. T. 1–4. Moskva.

Lopatin Lew M. 1905. „Filosofskoye mirovozzreniye N. V. Bugayeva”. W: Zhurnal Matematicheskiy sbornik. T. 25. Nr 2, 270–292. Moskva.

Losskiy Nikołaj O. 1991. Istoriya russkoy filosofii. Moskva.

Radishchev Aleksander N. 1941. „O cheloveke, o yego smertnosti i bessmestii”. W: Polnoye sobraniye sochineniy. T. 2, 39–142. Wyd. G. A. Gukovskiy, V. A. Desnitskiy. Moskva-Leningrad.

Sokolov Vasilij V. 1982. „Filosofskij sintez Gotfrida Leibnitsa”. W: V. V. Sokolov, G. V. Leibnits. Sochineniya v 4-h tomah. t. 1. 3–77. Moskva.

Tukalevskiy Vladimir N. 1911. „Iz istorii filosofskich napravleniy v russkom obshchestve XVIII veka”. W: Zhurnal Ministerstva narodnogo prosveshcheniya. Novaya seriya. T. 33, 5, 1–69. Sankt-Peterburg.

Uvarov Michaił. 1998. „Hristian Vol’f v sovremennom filosofskom obrazovanii”. W: Filosofskiy vek. Almanah. Hristian Vol’f i russkoye vol’fianstvo. Nr 3, 177–187.

Red. T. V. Artem’eva, M. Mikeshin. Sankt-Peterburg.

Shmakov Vładimir A. 1994. Zakon sinarhii i uchenie o dvoystvennoy ierarhii monad o mnozhestv. Kiev: Sofia.

Shpet Gustaw G. 2008. Ocherk razvitiya russkoy filosofii. T. 1. Moskva.

Yakovenko Borys V. 2003. Istoriya russkoy filosofii. Tłum. M. F. Soloduhina. Moskva.

Studia z Historii Filozofii

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Veröffentlicht

2021-04-02

Zitationsvorschlag

1.
RASHATKO, Yury. Leibniz a Rosja. Historiografia. Studia z Historii Filozofii. Online. 2 April 2021. Vol. 12, no. 1, pp. 25-39. [Accessed 8 Juli 2025]. DOI 10.12775/szhf.2021.002.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 12 Nr. 1 (2021)

Rubrik

ARTYKUŁY

Stats

Number of views and downloads: 816
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Leibniz, Rosja, Neoleibnizjanizm, Personalizm, Edukacja
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop