Teologia i Człowiek
E-mail do autora 
Nałożenie rąk w sakramentalnych obrzędach chrześcijańskiego Wschodu. Studium na przykładzie praktyki w Kościołach syryjskich i bizantyjskich
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/TiCz.2020.029
Abstrakt
Problematyka niniejszego studium oscyluje wokół niezwykle ważnego gestu sakramentalnego jakim jest nałożenie rąk, który choć wspólny całemu chrześcijaństwu, posiada różną formę i znaczenie w poszczególnych tradycjach liturgicznych. Kolejne części artykułu w syntetyczny sposób prezentują najpierw terminologię związana z tym gestem, a następnie praktykę i po części też teologię nałożenia rąk w celebracji misteriów (= sakramentów) Kościołów syryjskich i bizantyjskich. W pierwszej kolejności uwaga skupia się na sakramencie święceń, którego nazwa własna we wspólnotach chrześcijańskiego Wschodu nawiązuje właśnie do gestu włożenia rąk. Kolejny punkt dotyczy gestu włożenia rąk w chrześcijańskiej inicjacji. W ostatniej części znajdują się informacje dotyczące tych sakramentów Wschodu, w których gest nałożenia rąk jest obecny, choć nie należy do najważniejszych czynności liturgicznych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Brock S.P., The Holy Spirit in the Syrian Baptismal Tradition, Piscataway 2008.
Bux N., M. Loconsole, I misteri degli Orientali, Siena 2006.
Bux N., Riconciliazione in Oriente, w: Scientia Liturgica, t. 4, Sacramenti e sacramentali, red. A.J. Chupungco, Casale Monferrato 1998, s. 127–142.
Cabié R., L’iniziazione Cristiana, w: La Chiesa in preghiera, t. 3, I Sacramenti, red. A. Martimort, Brescia 2002, s. 25–120.
Caldecott S., Divine Touch: The Laying on Hands, “Communio” 38 (2011), s. 421–433.
Cozma I., The Holy Sacrament of Ordination – Principles and Elements of Canonical Doctrine, http://fto.ro/altarul-reintregirii/wp-content/uploads/2018/07/2.-Ioan-Cozma-33-55.pdf (dostęp: 20.10.2018).
Dalmais I.-H., Le liturgie orientali, Roma 1982.
Diekmann G., The Laying On of Hands: the Basic Sacramental Rite, “CTSA Proceeding” 29 (1974), s. 339–351.
George K.M., Sacrament of Ordination in the Malankara Orthodox-Syrian Church, w: Syriac Dialogue. Sixth Non-Official Consultation on Dialogue within the Syriac Tradition, red. P. Hofrichter, G. Wilflinger, Pro Oriente 6, Vienna 2004, s. 80–116.
Isho’yahb III, Liber Epistularum, CSCOSyr 64, Parisiis 1904.
Jounel P., Le ordinazioni, w: La Chiesa in preghiera, t. 3, I Sacramenti, red. A. Martimort, Brescia 2002, s. 159–201.
L’Eucologio Barberini gr. 336, red. S. Parenti, E. Velkovska, Roma 20002.
Lorgus A., M. Dudko, Orthodoxes Glaubensbuch, Würzburg 2001.
Mannooramparampil T., Holy Orders and Priesthood in the Syro-Malabar Church, w: Syriac Dialogue. Sixth Non-Official Consultation on Dialogue within the Syriac Tradition, red. P. Hofrichter, G. Wilflinger, Pro Oriente 6, Vienna 2004, s. 117–155.
Nadolski B. (oprac.), Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 1005–1006.
Nadolski B., Leksykon symboli liturgicznych, Kraków 2012.
Nin M., La liturgia dell’Ordine nella tradizione Siro-Occidentale (dispense per gli studenti), Roma 2012.
Nowakowski P., Liturgiczna eklezjologia sakramentu kapłaństwa w obrządku wschodnim, RBL 63 (2010) nr 2, s. 127–145 (DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.166).
Parenti S., Confessione, penitenza e perdono nelle chiese orientali, “Rivista Liturgica” 104/4 (2017), s. 111–141.
Pomazansky M., Orthodox Dogmatic Theology, Platina 1984.
Potoczny M.R., Misterium chrzcielne w Asyryjskim Kościele Wschodu, Opole 2019.
Potoczny M.R., Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i łacińskiej, „Liturgia Sacra” 22 (2016) nr 2, s. 385–401.
Potoczny M.R., Święcenia prezbiteratu w Kościołach syryjskich. Historia i struktura obrzędu, „Roczniki Teologiczne” 65 (2018) nr 8, s. 125–140 (DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rt.2018.65.8-9).
Ridouard A., Ramię i ręka, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour (red.), Poznań–Warszawa 1973, s. 852–853.
Romizi R., Vocabolario greco-italiano etimologico e ragionato, Bologna 2012.
Rosso S., La celebrazione della storia della salvezza nel rito bizantino. Misteri sacramentali, feste e tempi liturgici, Città del Vaticano 2010.
The Didascalia Apostolorum in Syriac, t. I, red. A. Vööbus, (CSCO 401, Syr. 175), Louvain 1979.
The Order of Baptism, Urmi 1890.
Wojciechowski M., Język gestów w Starym Testamencie, RBL 41 (1988) nr 6, s. 504–517 (DOI: http://dx.doi.org/10.21906/rbl.2012).
##plugins.generic.alm.title##
Metrics powered by PLOS ALM
ISSN print 1731-5638
ISSN online 2391-7598