Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Sondowanie przeciwnika czy poszukiwanie sojusznika? Stosunki polsko-rosyjskie na przykładzie Koła Przyjaźni Polsko-Rosyjskiej w Paryżu w latach 1946–1953
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/SDR.2019.2.07
Abstrakt
Artykuł dotyczy funkcjonującego w Paryżu w latach 1947–1953 Koła Przyjaźni Polsko-Rosyjskiej związanego z jednym z poczytniejszych rosyjskich czasopism emigracyjnych, pt. „Russkaja Mysl”. Redaktorem gazety oraz prezesem Koła był Władimir Łazarewski, z wyznania katolik, skupiający wokół siebie grupę rosyjskich propagatorów ekumenizmu. Wiceprezesem tej organizacji został Władysław Pelc, zaangażowany w ruch prometejski polski dyplomata, który zdecydował się wejść w kontakt również z Rosjanami. Autor rekonstruuje poglądy omawianego środowiska oraz odpowiada na pytania o cele obu stron zaangażowanych w dialog i efekty prowadzonych przez nich rozmów.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła
Biblioteka Polska w Paryżu
Akta Kajetana Morawskiego
Akta Władysława Pelca
Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie
Akta gen. Władysława Andersa
Bibliothèque nationale de France
„Russkaja Mysl”, Paryż 1947–1956
Giedroyc J., Autobiografia na cztery ręce, oprac. K. Pomian, Warszawa 1994.
Kryzys polityczny emigracji w świetle korespondencji ambasadora Kajetana Morawskiego, oprac. R. Habielski, M. Jabłonowski, Warszawa 2012.
Stołypin A., Cesarstwo i wygnanie. Przed i po roku 1917. Pamiętniki, tłum. P. Hertz, Warszawa 1998.
Гаврилов М., Ватикан, война и мир, Брюссель 1953.
Гуль Р., Я унес Россию. Апология русской эмиграции, т. 3, ч. 4, http://www.pseudology.org/ Gul/Part_03_04.htm (dostęp: 24.07.2018).
„Права человека и империи”. В.А. Маклаков – М.А. Алданов переписка 1929–1957 гг., cост., вступ О.В. Будницкого, Москва 2015.
Opracowania
Bączkowski W., Jerzy Niezbrzycki (Ryszard Wraga) 1902–1968, „Niepodległość” 23 (1990), s. 99–124.
Dąbrowska M., Wanda Wolska-Conus (22 X 1919–25 IV 2012), „Kwartalnik Historyczny” 120 (2013), nr 1, s. 195–209.
Gerwarth R., Pokonani. Dlaczego pierwsza wojna światowa się nie zakończyła (1917–1923), Poznań 2017.
Głębocki H., Fatalna sprawa. Kwestia polska w rosyjskiej myśli politycznej (1856–1866), Kraków 2000.
Komar W., Władysław Antoni Pelc: rys biografii prometejskiej, http://nowyprometeusz.pl/ wladyslaw-antoni-pelc-rys-biografii-prometejskiej/ (dostęp: 24.07.2018).
„Kultura” i emigracja rosyjska. W poszukiwaniu zatraconej solidarności, t. 2, oprac. P. Mitzner, Paryż–Kraków 2006.
Lieven D., W pożogę. Imperium, wojna i koniec carskiej Rosji, Warszawa 2015.
Machcewicz P., Emigracja w polityce międzynarodowej, Warszawa 1999.
Mazurkiewicz A., Uchodźcy polityczni z Europy Środkowo-Wschodniej w amerykańskiej polityce zimnowojennej 1948–1954, Warszawa–Gdańsk 2016.
Mianowska J., Okruchy polskie w twórczości rosyjskich pisarzy emigracyjnych pierwszej fali. Tetralogia Borisa Zajcewa Podróż Gleba, w: Polska – Słowiańszczyzna Wschodnia, Szczecin 2001, s. 95–101.
Nowak A., Ofiary imperium – imperia jako ofiara: przyczynek do interpretacji, w: Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia, red. A. Nowak, Warszawa 2010, s. 33–48.
Pipes R., Piotr Struwe. Liberał na prawicy 1905–1944, t. 2, tłum. S. Szymański, Warszawa 2016.
Rejowski A., „Russkaja Mysl” w kręgu spraw polskich w latach osiemdziesiątych XIX wieku, „Studia Rossica Posnaniensia” 1 (1970), s. 59–77.
Thompson E.M., Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, tłum. A. Sierszulska, Kraków 2000.
Urbankowski B., Źródła. Z dziejów myśli polskiej, t. 2, Warszawa 2017.
Walicki A., Rosja, katolicyzm i sprawa polska, Warszawa 2002.
Zamojski J.E., Rosyjska Cerkiew Prawosławna na Obczyźnie oczyma polskiej służby zagranicznej (1920–1939), „Dzieje Najnowsze” 27 (1995), nr 1, s. 13–30.
Zarys dziejów filozofii polskiej 1815–1918, red. nauk. A. Walicki, Warszawa 1983.
Ziętara P., Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955–1957, Warszawa 2001.
Zyzak P., Efekt domina. Czy Ameryka obaliła komunizm w Polsce?, t. 1, Warszawa 2016.
История литературы. Поэтика. Кино: Сборник в честь Мариэтты Омаровны Чудаковой, под общей редакцией Е. Лямина, О. Лекманов, А. Осповат, 2012, https://books. google.pl/books?id=mYiDAQAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_ge_sum mary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false (dostęp: 4.08.2018).
Католическая энциклопедия, т. 1: Издательство францисканцев, [b.m.w.] 2002.
Российское Зарубежье во Франции (1919–2000). Биографический Словарь в трех томах, под общей редакцией Л. Мнухина, М. Авриль, В. Лосской, http://www.dommuseum. ru/old/index.php?m=dist (dostęp: 25.07.2018).