Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Linguistica Copernicana

Z dziejów ogólnej teorii języka. Glosa w sprawie puścizny Humboldta i puścizny de Saussure’a
  • Strona domowa
  • /
  • Z dziejów ogólnej teorii języka. Glosa w sprawie puścizny Humboldta i puścizny de Saussure’a
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 17 (2020) /
  4. ARTYKUŁY

Z dziejów ogólnej teorii języka. Glosa w sprawie puścizny Humboldta i puścizny de Saussure’a

Autor

  • Andrzej Bogusławski Uniwersytet Warszawski, Wydział Neofilologii, Katedra Lingwistyki Formalnej https://orcid.org/0000-0003-3381-1996

DOI:

https://doi.org/10.12775/LinCop.2020.002

Słowa kluczowe

historia lingwistyki, Humboldt, de Saussure, Sobotka

Abstrakt

Autor twierdzi, że biograficzne szczegóły dotyczące stosunku de Saussure’a do puścizny Humboldta są trudne do ustalenia. Wątpliwości Sobotki na temat de Saussure’a znajomości konkretnych pism Humboldta praktycznie nie podlegają weryfikacji, czy to pozytywnej, czy negatywnej.

Autor twierdzi, że Danielewiczowa, podobnie jak on sam i Ewa Drzazgowska, mówili tylko o pewnym uderzającym podobieństwie idei dotyczących natury języka głoszonych przez de Saussure’a w zestawieniu z tym, co można znaleźć w obszernym korpusie prac Humboldta. Ogólnie rzecz biorąc, sam Sobotka jest daleki od negowania tej powszechnie uznanej prawdy (niezależnie od tego, jakie były konkretne drogi tego, co czytał i o czym myślał de Saussure).

Autor podaje porównawczy wyciąg z głównych tez Humboldta i de Saussure’a, zwracając uwagę na pewne różnice między tymi myślicielami. Następnie przytacza szereg teoretycznych wypowiedzi Humboldta i przypomina podobne enuncjacje de Saussure’a, których poważna część jest nawet tekstualnie bliska temu, co znajdujemy u Humboldta.  

Bibliografia

Aksakov K. S., 1860, Opyt russkoj grammatiki, Moskva.

Bogusławski A., Drzazgowska E., 2016, Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne, t. 1–2, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.

Chomsky N., 1966, Cartesian Linguistics. A Chapter in the History of Rationalist Thought, New York–London: Harper and Row.

Danielewiczowa M., 2004, Ferdinand de Saussure – siła paradoksu, w: F. de Saussure 2004, s. 11–23.

Danielewiczowa M., 2016, Dosięgnąć przedmiotu. Rzecz o Ferdynandzie de Saussurze, Warszawa: Wyd. UW.

Humboldt W. von, 2002, O myśli i mowie. Wybór pism z teorii poznania, filozofii dziejów i filozofii języka, wybrała, przełożyła i poprzedziła słowem wstępnym E. M. Kowalska, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

Saussure F. de, 1916, Cours de linguistique Générale, publié par C. Bally et A. Sechehaye avec la collaboration de A. Riedlinger, Lausanne–Paris: Payot.

Saussure F. de, 1961, Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. K. Kasprzyk, Warszawa: PWN.

Saussure F. de, 1962, Cours de linguistique Générale, Paris: Payot [VI wyd.].

Saussure F. de, 1991, Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. K. Kasprzyk, oprac. K. Polański, Warszawa: Wyd. PWN.

Saussure F. de, 2002, Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. K. Kasprzyk, oprac. K. Polański, Warszawa: Wyd. PWN.

Saussure F. de, 2004, Szkice z językoznawstwa ogólnego, tłum., wstęp i opracowanie M. Danielewiczowa, Warszawa: Dialog.

Schlegel A. W., 1815–1818, La vie des mots.

Schleicher A., 1865, Über die Bedeutung der Sprache für die Naturgeschichte des Menschen, Weimar.

Sobotka P., 2019, Wilhelm von Humboldt a Jan Baudouin de Courtenay i Ferdinand de Saussure: filozoficzne podstawy nowożytnej myśli lingwistycznej, Linguistica Copernicana 16, 27–49.

Whitney W. D., 1875, The Life and Growth of Language, New York: Dell.

Wittgenstein L., 1921, Tractatus logico-philosophicus. Logisch-philosophische Abhandlung, Annalen der Naturphilosophie.

Wittgenstein L., 1922, Tractatus logico-philosophicus, London: Routledge & Kegan Paul Ltd.

Wittgenstein L., 1972, Dociekania filozoficzne, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

Ziman J., 1972, Społeczeństwo nauki, Warszawa: PIW.

Linguistica Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2021-03-15

Jak cytować

1.
BOGUSŁAWSKI, Andrzej. Z dziejów ogólnej teorii języka. Glosa w sprawie puścizny Humboldta i puścizny de Saussure’a. Linguistica Copernicana [online]. 15 marzec 2021, T. 17, s. 29–39. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/LinCop.2020.002.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 17 (2020)

Dział

ARTYKUŁY

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 766
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

historia lingwistyki, Humboldt, de Saussure, Sobotka
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa