Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Linguistica Copernicana

Mimo woli i mimowolnie jako wykładniki relacji umysł–ciało
  • Strona domowa
  • /
  • Mimo woli i mimowolnie jako wykładniki relacji umysł–ciało
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 11 (2014) /
  4. ARTYKUŁY

Mimo woli i mimowolnie jako wykładniki relacji umysł–ciało

Autor

  • Natalia Żochowska Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Języka Polskiego

DOI:

https://doi.org/10.12775/LinCop.2014.038

Słowa kluczowe

łączliwość leksykalna, przysłówek, umysł, ciało

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest jednostka mimowolnie, którą porównuję z takimi wyrażeniami jak mimo woli i odruchowo, głównym celem prezentowanych rozważań jest jednak ustalenie, na czym polega różnica znaczeniowa między tymi przysłówkami.

W artykule staram się uzasadnić hipotezę mówiącą, że relacja semantyczna zachodząca między nimi jest podobna do relacji zauważonej przez A. Wierzbicką w pracy z 1969 roku, gdzie badaczka zwraca uwagę na nieidentyczność podmiotów, o których orzeka się zdania takie jak Adam waży 70 kg. i Adam jest dobry. (Wierzbicka 1969; 62, 63). By dowieść słuszności postawionej hipotezy, pokazuję ograniczenia semantyczne, jakie na czasowniki nakłada jednostka mimowolnie i staram się wyjaśnić, z czego wynikają. 

Na końcu artykułu stawiam tezę, mówiącą, że jednostka mimowolnie zawiera w swojej strukturze semantycznej jednoznacznie wyznaczony obiekt czynności, którym jest własne ciało i mówi o stosunku agensa do swojego ciała wykonującego daną czynność.

Bibliografia

DOBACZEWSKI A., 2002, Zjawiska percepcji wzrokowej: studium semantyczne, War-szawa: Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego.

DRWIĘGA M., 2005, Ciało człowieka. Studium z antropologii filozoficznej, Kraków: Księgarnia Akademicka.

DURAJ-NOWOSIELSKA I., 2007, Robić coś i coś powodować, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

DURAJ-NOWOSIELSKA I., 2012, Nie przypadkiem o niechcący, Warszawa: Wydaw-nictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

GROCHOWSKI M., 1975, Środek czynności w strukturze zdania, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

PLATON, 2002, Uczta, przekł. i wstęp W. Witwicki, Kęty: Antyk.

RYLE G., 1970, Czym jest umysł?, przekł. W. Marciszewski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

SARTRE J.-P., 2007, Byt i nicość: zarys ontologii fenomenologicznej, przekł. J. Kiełba-sa, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.

WIERZBICKA A., 1969, Dociekania semantyczne, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

WITTGENSTEIN L., 2004, Dociekania filozoficzne, przekł. B. Wolniewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

ŻOCHOWSKA N., 2013a, Charakterystyka semantyczna wyrażeń chcąc nie chcąc i mimo woli, Linguistica Copernicana 1(9)/ 2013, s. 143–163.

ŻOCHOWSKA N., 2013b, Charakterystyka semantyczna jednostki odruchowo na tle innych przysłówków dotyczących myślenia, woli i świadomości, Poradnik Języ-kowy 9, s. 57–66.

ŻUROWSKI S., 2012, Wyrażenia percepcji słuchowej w języku polskim, Toruń: Wy-dawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Linguistica Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2015-06-30

Jak cytować

1.
ŻOCHOWSKA, Natalia. Mimo woli i mimowolnie jako wykładniki relacji umysł–ciało. Linguistica Copernicana [online]. 30 czerwiec 2015, T. 11, s. 87–98. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/LinCop.2014.038.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 11 (2014)

Dział

ARTYKUŁY

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 468
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

łączliwość leksykalna, przysłówek, umysł, ciało
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa