Charakterystyka semantyczna wyrażeń chcąc nie chcąc i mimo woli
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2013.007Słowa kluczowe
wola, myślenie, wybór, modalność, eksplikacja semantycznaAbstrakt
In the first part of the article, I describe semantic features of Polish particles faktycznie and rzeczywiście. Next, I analyze three classes of factive epistemic particles: 1) assertive faktycznie, rzeczywiście, 2) excluding naprawdę, autentycznie, 3) polem ical tak naprawdę, w rzeczywistości, as well as, their possible uses in the context of knowledge, namely, their topicalization, focalization and eliminatory contrasting. In the final part of the article, I make the hypothesis that these operations are lexicalized as units in the language system, i.e. naprawdę (cf. focalization), w rzeczywistości (cf. eliminatory contrasting).
Bibliografia
Arendt H., 1996, Wola, przeł. R. Piłat, Warszawa: Spółka Wydawnicza „Czytelnik”.
Arystoteles, 1956, Etyka Nikomachejska, przeł. i oprac. D. Gromska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bogusławski A., 1990, O „wolności woli”, Etyka 25, s. 191–227.
Bogusławski A., 1993, O proporcjonalności w języku i jej warunkach, w: J. Sambor, J. Linde-Usiekniewicz, R. Huszcza (red.), Językoznawstwo synchroniczne i diachroniczne. Tom poświęcony pamięci A. Weinsberga, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Bogusławski A., 2003, Aspekt i negacja, Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej i Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Danielewiczowa M., 2002, Wiedza i niewiedza. Studium polskich czasowników epistemicznych, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Doroszewski W. (red.), 1996, Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dunaj B. (red.), 1996, Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa: Wilga.
Duraj-Nowosielska I., 2007, Robić coś i coś powodować, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Duraj-Nowosielska I., 2012, Nie przypadkiem o niechcący, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Elzenb erg H., 1990, Wartość a powinność (Tekst żemłosławski), Etyka 25, s. 17– 45.
Grochowski M., 1980, Pojęcie celu: studia semantyczne, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Holvoet A., 1989, Aspekt a modalność w języku polskim na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Linde S. B., 1807–1814, Słownik języka polskiego, Warszawa: Drukarnia XX. Piiarów.
Łukasiewicz J., 1961, Analiza i konstrukcja pojęcia przyczyny, w: idem, Z zagadnień logiki i filozofii, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 114–128.
Ryle G., 1970, Czym jest umysł?, przeł. W. Marciszewski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Rytel D., 1982, Leksykalne środki wyrażania modalności w języku czeskim i polskim, Wrocław: Zakład Narodowy im. Osolińskich, Wydawnictwo PAN.
Szymczak M. (red.), 1995, Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wróbel H., 1975, Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie, Katowice: Uniwersytet Śląski.
Żochowska N., 2012, Czy „mimo woli” jest jednostką języka?, Tekstura 1(3), s. 171–183.
Żochowska N., 2013, Charakterystyka semantyczna jednostki odruchowo na tle innych przysłówków dotyczących myślenia, woli i świadomości, Poradnik Językowy 9, s. 57–66.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 430
Liczba cytowań: 0