LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych PAN
A lo cubano: taniec i reprezentacje kubańskości w kontekście turystyki kulturowej
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/lud102.2018.16
Abstrakt
Artykuł analizuje sposoby, w jakie, w warunkach dynamicznych przemian zachodzących na Kubie, niematerialne dziedzictwo kulturowe staję się podstawowym zasobem generującym dochód, zanurzonym w skomplikowanych sieciach wyobrażeń i reprezentacji kreowanych przez przemysł turystyczny. W związku ze wzrostem znaczenia turystyki opartej na doświadczeniu (‘experiential tourism’ Salazar 2011), praktyki cielesne (w tym taniec) zajmują kluczową pozycję nie tylko dla instytucji zajmujących się ochroną i promocją dziedzictwa kulturowego, ale również w przypadku małych przedsiębiorstw stanowiących dla Kubańczyków alternatywne źródła dochodu poza sektorem państwowym. Szkoły tańca oraz rosnąca popularność tańców kubańskich poza wyspą pokazują, w jaki sposób następuje przyswajanie i adaptacja niektórych turystycznych wyobrażeń w lokalnej narracji o kubańskości oraz jak ciała nabierają walorów transakcyjnych. Realia gospodarcze i nierówności społeczne wynikające z kontaktów z obcokrajowcami skutkują twórczym podejściem do zysków, utrwalając jednocześnie oczekiwania i fantazje dotyczące Kuby. Niejednokrotnie zjawisko to jest silnie naznaczone rasowo, jako że wielu ciemnoskórych Kubańczyków może wykorzystać pozory „rasowej autentyczności” w przestrzeniach związanych z tańcem. Artykuł opiera się na materiałach zgromadzonych w trakcie kilkumiesięcznych badań terenowych prowadzonych w Hawanie w latach 2015-2016 oraz 2018 wśród profesjonalnych tancerzy, instruktorów i właścicieli szkół tańca.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Alneng V.
‘What the Fuck Is a Vietnam?’ Touristic Phantasms and the Popcolonization of (the) Vietnam (War)’, „Critique of Anthropology“ 22, s. 461–89.
Ana R.
a Performing Afro-Cuban Heritage: Tradition and Transformation in the Rumba, Wydawnictwo CESLA UW - seria Dokumenty Robocze, nr w serii 55
b Rumba: Heritage, Tourism and the ‘Authentic’ Afro-Cuban Experience w: E. Chrysagis , P. Karampampas (eds.) Collaborative Intimacies: Anthropologies of Sound and Movement, Oxford: Berghahn, s. 163-186.
Borges A. i A. Sardiñas
Historia del baile y la rueda de casino-salsa, La Habana: Ediciones ARTEX, SA.
Bendix R.
In Search of Authenticity – The Formation of Folklore Studies. Madison: University of Wisconsin Press.
Brett D.
The Construction of Heritage, Cork: Cork University Press.
Bruner E.M.
Culture on Tour: Ethnographies of Travel. Chicago, IL: The University of Chicago Press.
Carbonero G.C.
De la contradanza cubana al casino, La Habana: Editorial Adagio.
Cohen E.
Authenticity and Commoditization in Tourism, „Annals of Tourism Research“ 15, s. 371–86.
Comaroff, J.L. i J. Comaroff
Ethnicity, Inc. The University of Chicago Press
Daniel, Y.
Rumba. Dance and Social Change in Contemporary Cuba, Indiana University Press
Cuban Dance: An Orchard of Caribbean Creativity, w: S. Sloat (ed): Caribbean Dance from Abakua to Zouk: How Movement Shapes Identity, Gainsville, FL: University Press of Florida, s. 23 - 55
De la Fuente, A.
Recreating Racism: Race and Discrimination in Cuba's "Special Period", Georgetown University, Cuba Briefing Paper no. 18
Deloria P.
Playing Indian, New Haven, Connecticut: Yale University Press
Gawrycki, M. i N. Bloch
Kuba, Warszawa: Wydawnictwo Trio
Kirshenblat-Gimblett B.
Destination Culture: Tourism, Museums and Heritage, Berkeley, CA: University of California Press
Klekot E.
Samofolkloryzacja: współczesna sztuka ludowa z perspektywy krytyki postkolonialnej, “Kultura współczesna”, 1(81), s. 86 – 99
Krohn F.B. i S. T. O’donnell
U.S. Tourism Potential in a New Cuba, „Journal of Travel & Tourism Marketing“, 8:1, s. 85 – 99
Lundgren S.
Heterosexual Havana. Ideals and hierarchies of gender and sexuality in contemporary Cuba, Uppsala University, Sweden
MacCannell D.
Staged Authenticity: Arrangements of Social Space in Tourist Settings, „The American Journal of Sociology“, vol. 79, no. 3, s. 589 – 603
Morris E.
Cuba’s New Relationship with Foreign Capital: Economic Policy-Making since 1990, „Journal of Latin American Studies“ 40 s. 769–92.
Nahachewsky A.
Once Again: On the Concept of “Second Existence of Folk Dance”, „Yearbook for Traditional Music“ 33 s. 17–28.
Pietrobruno S.
Cultural Research and Intangible Heritage, „Culture Unbound”, vol. 1, s. 227 – 247
Philllips E.
‘Cuentapropismo’ in a Socialist State w: M. Font (Ed.), Cuba: In Transition? Pathways to Renewal, Long-Term Development and Global Reintegration. New York City: Bildner Center for Western Hemisphere Studies, s. 107 – 24
Salazar N.B.
The Power of Imagination in Transnational Mobilities, „Identities: Global Studies in Culture and Power“ 18 s. 576–98.
Scher P. W.
Heritage tourism in the Caribbean: the politics of culture after neoliberalism, “Bulletin of Latin American Research”, no. 30(1), s. 7–20
Skinner J.
The Salsa Class: A Complexity of Globalization, Cosmopolitans and Emotions, „Identities“ 14 s. 485–506.
Skinner J. i D. Theodossopoulos
Great Expectations: Imagination and Anticipation in Tourism. Oxford: Berghahn.
Theodossopoulos D.
Laying Claim to Authenticity: Five Anthropological Dilemmas, „Anthropological Quarterly“ 86 s. 337–60.
Trybalski P.
Kuba wyśniona, “National Geographic Traveler Polska”, no. 01(86), styczeń 2015, s. 64 – 68
Urry J.
Consuming Places, London and New York: Routledge
The Tourist Gaze, SAGE Publications, 2nd edition
Viddal G.
Haitian migration and danced identity in eastern Cuba w: S. Sloat (ed) Making Caribbean Dance: Continuity and Creativity in Island Cultures, Gainesville, FL: University Press of Florida, s. 83 – 94.
Yudice G.
The Expediency of Culture, Durham: Duke University Press.
Yurchak A.
, Everything Was Forever, Until It Was No More: The Last Soviet Generation, Princeton University Press.