Praktykowanie nielegalności. Ekonomia śliwowicy łąckiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud102.2018.10Słowa kluczowe
śliwowica łącka, alkohol, legalność, nielegalność, prawo, ekonomia nieformalnaAbstrakt
Artykuł jest oparty na etnograficznych badaniach terenowych i dotyczy produkcji oraz dystrybucji śliwowicy łąckiej, a także sieciom powiązań lokalnej gospodarki owocowej ze strukturami państwa. Autorka przedstawia, w jaki sposób i dlaczego poszczególni aktorzy społeczni decydują o wykorzystaniu śliwek z łąckich sadów. Odpowiada również na pytanie, w jaki sposób to, co uznawane za nieformalne/nielegalne przenika się w Łącku z formalnym/legalnym. Tym samym postuluje, by praktyki w świetle prawa uznawane za nielegalne, w perspektywie antropologicznej rozpatrywać w dynamicznych kategoriach dialektyki legalnego z nielegalnym.
Bibliografia
Appadurai A. (1986). Commodities and the Politics of Value. In: The social life of things. Cambridge: Cambridge University Press, 3-63.
Ardener E. (1992). Tożsamość i utożsamienie (przeł. Z. Mach). W: Z. Mach, A. K. Paluch (red.), Sytuacja mniejszościowa i tożsamość. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 21-42.
Astuti R. (1995). “The Vezo Are Not a Kind of People”. Identity, Difference, and “Ethnicity” among a Fishing People of Western Madagascar. “American Ethnologist” Vol. 22, 464-482.
Barth F. (1966). Models of Social Organization. London: Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland.
Barth F. (1967). Economic spheres in Darfur. In: R. Firth (ed.), Themes in economic anthropology. London: Tavistock, 149-174.
Barth F. (2004). Grupy i granice etniczne (przeł. M. Głowacka-Grajper). W: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 348-377.
Buchowski M. (1996). Klasa i kultura w okresie transformacji. Antropologiczne studium przypadku społeczności lokalnej w Wielkopolsce. Poznań: Drawa.
Burszta J. (1950). Wieś i karczma. Rola karczmy w życiu wsi pańszczyźnianej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Burszta J. (1951). Społeczeństwo i karczma. Propinacja, karczma i sprawa alkoholizmu w społeczeństwie polskim XIX wieku. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Carrier J. G. (ed.) (2005). A Handbook of Economic Anthropology. Edward Elgar Publishing Limited.
Cash J. (2015). Economy as Ritual. The problems of Paying in Wine. In: S. Gudeman, Ch. Hann (eds.), Economy and Ritual. Studies of Postsocialist Transformations. New York and Oxford: Berghahn, 31-51.
Clifford J. (2001). Indigenous Articulations. “The Contemporary Pacific” Vol. 13, 468-490.
Demossier M. (2010). Wine drinking culture in France. A national myth or a modern passion?. Cardiff: University of Wales Press.
Dunn E. (2008). Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy (przeł. P. Sadura). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Favret-Saada J. (2012). Śmiercionośne słowa, zabójcze uroki (przeł. K. Marczewska). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Gow P. (2007). “Ex-Cocama”. Transforming Identities in Peruvian Amazonia. In: C. Fausto, M. Heckenberger (eds.), Time and Memory in Indigenous Amazonia. Anthropological Perspectives. Gainesville: University Press of Florida, 194-215.
Graeber D. (2005). Value: anthropological theories of value. In: J G. Carrier (ed.), A Handbook of Economic Anthropology. Edward Elgar Publishing Limited, 439-454.
Handler R., Linnekin J. (1984). Tradition, Genuine or Spurious. “The Journal of American Folklore” Vol. 97, 273-290.
Hann Ch. (2017). The Human Economy of Pálinka in Hungary. A Case Study in Longue Duré Lubrication. In: D. Henig, N. Makovicky (eds.), Economies of Favour after Socialism. Oxford University Press, 117-139.
Hart K. (1973). Informal income opportunities and urban employment in Ghana. “Journal of Modern African Studies” Vol. 11 (1), 61-89.
Hart K. (2012). Bureaucratic Form and the Informal Economy. In: B. Guha-Khanasobis, R. Kanbur, E. Ostrom (eds.), Linking the formal and informal economy. Concepts and policies. Oxford: Oxford University Press, 21-35.
Hartnett A., Dawdy S. L. (2013). The Archaeology of Illegal and Illicit Economies. “Annual Review of Anthropology” Vol. 42, 37-51.
Herzfeld M. (2007). Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym (przeł. M. Buchowski). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hobsbawm E., Ranger T. (red.). (2008). Tradycja wynaleziona (przeł. M. Godyń, F. Godyń). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Humphrey C. (2010). Koniec radzieckiego życia. Ekonomie życia codziennego po socjalizmie (przeł. A. Halemba). Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Krzyworzeka A. (2014). Rolnicze strategie pracy i przetrwania. Studium z antropologii ekonomicznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Kuraś B. (2012). Pierwszy łyk legalnej śliwowicy. Wkrótce dystrybucja. „Gazeta Wyborcza”. Pozyskano z: http://wyborcza.pl/1,76842,12801174,Pierwszy_lyk_legalnej_sliwowicy__Wkrotce_dystrbu-cja.html.
Kuraś B. (2012). Śliwowica z Łącka. Perypetie z legalizacją słynnego trunku. „Gazeta Wybor-cza”. Pozyskano z: http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,12821659,Sliwowica_z_Lacka__Perypetie_z_legaliza¬cja_slynnego.html.
Łącka Śliwowica. Wspólny Znak Towarowy Gwarancyjny. (2012). Pozyskano z: http://www.ldo.pl/sliwowica.pdf.
Liebersohn H. (2011). The Return of the Gift: European history of a global idea. Cambridge: Cambridge University Press.
Mauss M. (1973). Szkic o darze. Formy i podstawa wymiany w społeczeństwach archaicznych. W: tegoż. Socjologia i antropologia (przeł. M. Król, K. Pominan, J. Szacki). Warszawa: Wydawnictwo PWN, 211-421.
Nordstrom C. (2007). Global Outlaws: Crime, Money, and Power in the Contemporary World. Berkeley: University of California Press.
Panella C., Thomas K. (2015). Ethics, evaluation, and economies of value amidst illegal practices. “Critique of Anthropology” Vol. 35, 3–12.
Rakowski T. (2009). Łowcy, zbieracze i praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria.
Ries N. (2009). Potato Ontology: Surviving Postsocialism in Russia. „Cultural Anthropology” Vol. 24, 181-212.
Rogers D. (2005). Moonshine, money, and the politics of liquidity in rural Russia. „American Ethnologist” Vol. 32, 63-81.
Śliwowica łącka. (2005). Pozyskano z: https://www.gov.pl/rolnictwo/sliwowica-acka.
Święto Kwitnącej Jabłoni. Pozyskano z: http://www.lacko.pl/swieto-kwitnacej-jabloni.html.
Święto Owocobrania. Pozyskano z: http://www.lacko.pl/swieto-owocobrania.html.
Thomas K., Galemba R. B. (2013). Illegal Anthropology: An Introduction. “PoLAR: Political and Legal Anthropology Review” Vol. 36, 211-214.
Tłocznia Maurer. Pozyskano z: https://www.sklepmaurera.pl/19-destylaty#/smak-sliwkowy.
Ustawa z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. (2001). Pozyskano z: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20010310353.
Van Schendel W., Abraham I. (eds.). (2005). Illicit Flows and Criminal Things: States, Borders, and the Other Side of Globalization. Indianapolis: University of Indiana Press.
Wedel J. R. (2007). Prywatna Polska (przeł. S. Kowalski). Warszawa: Trio.
Wilk R. R., Cliggett L. (2011). Ekonomie i kultury. Podstawy antropologii ekonomicznej (przeł. J. Gilewicz). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Yan Y. (2005). The gift and gift economy. In: J. G. Carrier (ed.), A Handbook of Economic Anthropology. Edward Elgar Publishing Limited, 246-261.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 274
Liczba cytowań: 0