Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r.
DOI:
https://doi.org/10.12775/LC.2020.005Słowa kluczowe
alfabet arabski, Tatarzy, testament, genealogiaAbstrakt
Testament Tatara i muzułmanina Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bohdana Muchli, został sporządzony w 1770 r. w języku polskim, lecz zapisano go alfabetem arabskim. Stanowi on ciekawy przykład dokumentu świeckiego, administracyjno-prawnego, w którym wykorzystano hermetyczny alfabet arabski, zwykle używany przez litewsko-polskich Tatarów do zapisu tekstów religijnych. Autorami artykułu są dwaj badacze piśmiennictwa muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego: historyk – heraldyk i genealog oraz filolog – slawista i kitabista. Ich współpraca naukowa przy odczycie i interpretacji historyczno-filologicznej unikatowego tekstu zaowocowała ciekawymi wnioskami dotyczącymi m.in. genealogii tatarskiego rodu Muchlów oraz procedury tzw. wywodu szlachectwa. Ujawniono także celowe zmiany treści przy odczycie i „tłumaczeniu” tekstu testamentu dla potrzeb komisji wywodowej. Artykuł zawiera fotokopię testamentu, a także jego transliterację na alfabet łaciński w dwóch wersjach – ścisłej i ortograficznej.
Bibliografia
Antonovič, Anton 1968. Belorusskie teksty, pisannyje arabskim pis’mom, i ix grafikoorfografičeskaja sistema. Vilnius: Ministerstvo Vyžszego i Srednego Specialnogo Obrazovanija Lit. SSR.
Dumin, Stanisław 2006. Herbarz rodzin tatarskich Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione. Gdańsk: Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej.
Dumin, Stanisław 2015. „Etnogenetičeskie korni litovskix tatar”. W: Artur Konopacki (red.). Tatarszczyzna w badaniach. Konteksty interdyscyplinarne. Białystok: Związek Tatarów RP Oddział Podlaski.
Dziekan, Marek 2005. „Historia i tradycje polskiego islamu”. W: Anna Parzymies (red.). Muzułmanie w Europie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Jankowski Henryk, Czesław Łapicz 2000. Klucz do raju. Księga Tatarów litewsko-polskich z XVIII w. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Koran 1986. Przekład: Józef Bielawski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kościelniak, Krzysztof 2006. Tematyczna konkordancja do Koranu. Kraków: Wydawnictwo UNUM.
Kryczyński, Stanisław 1938. Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej. Warszawa: Wydanie Rady Centralnej Związku Kulturalno-Oświatowego Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej; reprint 2000. Gdańsk: Rada Centralna i Oddział w Gdańsku Związku Tatarów Polskich.
Łapicz, Czesław 1986. Kitab Tatarów litewsko-polskich. Paleografia. Grafia. Język. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Niech raj świetlisty będzie. [Rytuały przejścia Tatarów polskich]. Pogrzeb 1439/2017. Białystok: Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej. Najwyższe Kolegium Muzułmańskie.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1178
Liczba cytowań: 0