Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Italiano
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Litteraria Copernicana

Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r.
  • Strona domowa
  • /
  • Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r.
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 33 Nr 1 (2020): Tatarzy i Słowiańszczyzna /
  4. Studia i rozprawy

Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r.

Autor

  • Stanisław Dumin Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie
  • Czesław Łapicz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.12775/LC.2020.005

Słowa kluczowe

alfabet arabski, Tatarzy, testament, genealogia

Abstrakt

Testament Tatara i muzułmanina Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bohdana Muchli, został sporządzony w 1770 r. w języku polskim, lecz zapisano go alfabetem arabskim. Stanowi on ciekawy przykład dokumentu świeckiego, administracyjno-prawnego, w którym wykorzystano hermetyczny alfabet arabski, zwykle używany przez litewsko-polskich Tatarów do zapisu tekstów religijnych. Autorami artykułu są dwaj badacze piśmiennictwa muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego: historyk – heraldyk i genealog oraz filolog – slawista i kitabista. Ich współpraca naukowa przy odczycie i interpretacji historyczno-filologicznej unikatowego tekstu zaowocowała ciekawymi wnioskami dotyczącymi m.in. genealogii tatarskiego rodu Muchlów oraz procedury tzw. wywodu szlachectwa. Ujawniono także celowe zmiany treści przy odczycie i „tłumaczeniu” tekstu testamentu dla potrzeb komisji wywodowej. Artykuł zawiera fotokopię testamentu, a także jego transliterację na alfabet łaciński w dwóch wersjach – ścisłej i ortograficznej.

Bibliografia

Antonovič, Anton 1968. Belorusskie teksty, pisannyje arabskim pis’mom, i ix grafikoorfografičeskaja sistema. Vilnius: Ministerstvo Vyžszego i Srednego Specialnogo Obrazovanija Lit. SSR.

Dumin, Stanisław 2006. Herbarz rodzin tatarskich Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione. Gdańsk: Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej.

Dumin, Stanisław 2015. „Etnogenetičeskie korni litovskix tatar”. W: Artur Konopacki (red.). Tatarszczyzna w badaniach. Konteksty interdyscyplinarne. Białystok: Związek Tatarów RP Oddział Podlaski.

Dziekan, Marek 2005. „Historia i tradycje polskiego islamu”. W: Anna Parzymies (red.). Muzułmanie w Europie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.

Jankowski Henryk, Czesław Łapicz 2000. Klucz do raju. Księga Tatarów litewsko-polskich z XVIII w. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.

Koran 1986. Przekład: Józef Bielawski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Kościelniak, Krzysztof 2006. Tematyczna konkordancja do Koranu. Kraków: Wydawnictwo UNUM.

Kryczyński, Stanisław 1938. Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej. Warszawa: Wydanie Rady Centralnej Związku Kulturalno-Oświatowego Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej; reprint 2000. Gdańsk: Rada Centralna i Oddział w Gdańsku Związku Tatarów Polskich.

Łapicz, Czesław 1986. Kitab Tatarów litewsko-polskich. Paleografia. Grafia. Język. Toruń: Wydawnictwo UMK.

Niech raj świetlisty będzie. [Rytuały przejścia Tatarów polskich]. Pogrzeb 1439/2017. Białystok: Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej. Najwyższe Kolegium Muzułmańskie.

Litteraria Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2020-03-31

Jak cytować

1.
DUMIN, Stanisław & ŁAPICZ, Czesław. Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r. Litteraria Copernicana [online]. 31 marzec 2020, T. 33, nr 1, s. 61–71. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/LC.2020.005.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 33 Nr 1 (2020): Tatarzy i Słowiańszczyzna

Dział

Studia i rozprawy

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1347
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

alfabet arabski, Tatarzy, testament, genealogia
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa