Kreacja bohaterów historycznych jako istotny element interpretacji dziejów narodowych w ujęciu historyków XIX i początku XX wieku. Studium przypadku Waleriana Kalinki i Adama Skałkowskiego

Violetta Julkowska

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/KlioPL.2020.04

Abstrakt


W artykule poruszony jest problem kreacji wybitnych postaci historycznych w wybranych biografiach autorstwa Waleriana Kalinki i Adama Skałkowskiego. Analiza i interpretacja prowadzona jest w kierunku ukazania zmieniających się strategii narracyjnych zastosowanych w tych biografiach oraz pokazania, jak obraz dziejów, z którym utożsamia się historyk, może wpływać na sposób kreacji bohaterów. Oddzielnym wątkiem jest problem pamięci prywatnej, kształtowanej w kręgu rodzinnym przedstawionych postaci historycznych i jej wpływu na powstanie oficjalnej biografii.


Słowa kluczowe


biografia; Walerian Kalinka; Adam Skałkowski; kreacja bohaterów historycznych; interpretacja; narracja historyczna; historia rodzinna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła rękopiśmienne

Biblioteka Narodowa, rkps II.9778, A. Górska z Chłapowskich, Wspomnienia

Źródła drukowane

D. Chłapowski, Chłapowscy. Kronika rodzinna, uzup. i przyg. do dr. K. Chłapowski, Warszawa 1998

Jenerała Henryka Dąbrowskiego pamiętnik wojskowy legionów polskich we Włoszech, poparty notami wyjaśniającymi, tłum. z franc. rkps. L. Miłkowski, Poznań 1864

K. Morawski, Wspomnienia z Turwi, Kraków 1981

Pamiętniki Bogusławy z Dąbrowskich Mańkowskiej, t. 1, Poznań 1880

Wyprawa generała Henryka Dąbrowskiego do wielkiej Polski w roku 1794 przez niego samego opisana, z jedną mapa, tudzież wyjątek z autobiografii jego, wydane przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1839

Opracowania

P. Bauer, Dezydery Chłapowski (1788–1879), Poznań 1983

H. Florkowski, Dzieło generała z Turwi, Kościan 1979

Generał Jan Henryk Dąbrowski 1755–1818 w 200 rocznicę śmierci, red. W. Molik, Poznań 2018

Z. Grot, Dezydery Chłapowski, Warszawa–Poznań 1983

Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818). Bohater narodowy, red. W. Molik, Poznań 2005

V. Julkowska, Historie rodzinne. Narracje, narratorzy, interpretacje, Poznań–Bydgoszcz 2018

V. Julkowska, Jan Henryk Dąbrowski – kontekst historii prywatnej, w: Generał Jan Henryk Dąbrowski 1755–1818 w 200 rocznicę śmierci, red. W. Molik, Poznań 2018, s. 87–108

W. Kalinka, Jenerał Dezydery Chłapowski, Poznań 1885

W. Kalinka, Żywot Tadeusza Tyszkiewicza, Poznań 1853

A.E. Mańkowski, Kronika domowa Mańkowskich, Warszawa 2017

J. Maternicki, Jenerał Dezydery Chłapowski, w: tenże, Walerian Kalinka (1826–1886) i jego badania nad epoką porozbiorowa, Rzeszów 2013, s. 177–190

J. Pachoński, Generał Jan Henryk Dąbrowski 1755–1818, Warszawa 1981

M. Rezler, Jan Henryk Dąbrowski 1755–1818, Poznań 1982

P. Ricoeur, Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. J. Margański, Kraków 2006

R. Rola, Henryk Dąbrowski (1755–1818), Poznań 1918

E. Runia, Obecność, tłum. E. Wilczyńska, w: Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań 2010, s. 75–123

M. Ruszczyc, Potomkowie generała, Warszawa 1986

A. Skałkowski, Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818), cz. 1: U schyłku dni Rzeczypospolitej (1755–1795), Warszawa 1904

A. Skałkowski, J. H. Dąbrowski przed wyprawą do Wielkopolski 1794 roku, Poznań 1925

Studia nad życiem i działalnością Dezyderego Chłapowskiego, red. K. Zimniewicz, „Rocznik Leszczyński” 4, 1980 (zawiera artykuły Z. Grota, B. Polaka, S. Warkoczewskiego, J. Topolskiego, K. Zimniewicza, S. Białoboka)

Tradycja pracy organicznej w Wielkopolsce i jej współczesne oblicza: przykład Ziemi Kościańskiej, red. C. Trosiak, V. Julkowska, B. Hordecki, Kościan–Poznań 2017

J. Willaume, Jan Henryk Dąbrowski 1755–1818, w: Wielkopolanie XIX wieku, t. 2, red. W. Jakóbczyk, Poznań 1969


Refbacks

  • There are currently no refbacks.

Partnerzy platformy czasopism