Inskrypcja Apellasa jako źródło poznania charakteru opieki nad pacjentem w asklepiejonie epidauryjskim w II w. n.e.

Aneta Liwerska

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/KLIO.2020.001

Abstrakt


Inskrypcja Apellasa jest jedynym tekstem zachowanym na kamieniu pochodzącym z asklepiejonu w Epidauros z II w. n.e. Ma ona charakter wotum złożonego bogowi medycyny Asklepiosowi w podziękowaniu za wyleczenie i zawiera opis sposobu leczenia, który bóg miał zalecić Apellasowi. Niniejszy artykuł przedstawia gruntowną analizę tekstu inskrypcji, oraz wnioski, jakie można wyciągnąć na temat sposobów opieki nad pacjentem w starożytności. Autorka przedstawia również tłumaczenie inskrypcji na język polski.

Słowa kluczowe


starożytne greckie inskrypcje; starożytna medycyna; religia; Asklepios; asklepiejon; Epidauros

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła

Aelii Aristidis Smyrnaei quae supersunt omnia, vol. II, ed. B. Keil, Berolini 1898.

Aretaeus of Cappadocia, De causis et signis acutorum morborum libri duo, ed. and trans. F. Adams, Boston 1856, reprint 1972.

Aretaeus of Cappadocia, De curatione diuturnorum morborum libri duo, ed. and trans. F. Adams, Boston 1856, reprint 1972.

Aristophanes, Vespae, ed. W. Geldart, Aristophanis Comoediae, vol. 1, Oxford 1906.

Galeni opera omnia, 20 vol., ed. K. G. Kühn, Leipzig 1821-1833.

Habicht C., Die Inschriften des Asklepieions, Altertümer von Pergamon, Band VIII. 3, .Berlin 1969.

Inscriptiones Creticae, ed. M. Guarducci, vol. 1, Tituli Cretae mediae praeter Gortynios, Rome 1935-1950.

Inscriptiones Graecae II et III: Inscriptiones Atticae Euclidis anno posteriores, Parts I-III, ed. J. Kirchner, Berlin 1913-1940.

Inscriptiones Graecae IV: Inscriptiones graecae Aeginae, Pityonesi, Cecryphaliae, Argolidis, ed. M. Fraenkel, Corpus inscriptionum graecarum Peloponnesi et insularum vicinarum, vol.1, Berlin 1902.

Inscriptiones Graecae, IV: Inscriptiones Argolidis, Fasc.1, Inscriptiones Epidauri, ed. F. H. von Gaertringen. Berlin 1929.

Inscriptiones graecae urbis Romae, ed. L. Moretti, 4 vols. in 5 parts, Rome 1968-1990.

Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. M. Szarmach, Toruń 2008.

Pauzaniasz, W świątyni i w micie: Z Pauzaniasza Wędrówki po Helladzie, księgi I, II, III i VII, przekł. J. Niemirska-Pliszczyńska, Wrocław 1973.

Pedanni Dioscoridis Anazarbei De materia medica libri quinque, ed. C. Sprengel, Lipsiae 1929.

K. Pliniusza Starszego Historyi naturalnej ksiąg XXXVII, tłum. J. Łukaszewicz, t. VIII, Poznań 1845.

Plutarch, De tuenda sanitate praecepta, ed. G. N. Vernardakēs, Plutarchi Chaeronensis Moralia, vol. 1, Lipsiae 1888.

Supplementum Epigraphicum Graecum, vol. 37, ed. H. W. Pleket, R. S. Stroud, Amsterdam 1979-1994.

Sylloge inscriptionum graecarum, ed. W. Dittenberger, vol. III, Leipzig 1920.

Teofrast, Badania nad roślinami, tłum. J. Schnayder, Kraków 1961.

Vespae, w: Aristophanis Comoediae, vol. 1, ed. W. Geldart, Oxonii 1906.

Opracowania

Askitopoulou H., Konsolaki E., Ramoutsaki I. A., Anastassaki M., Surgical cures under sleep induction in the Asclepieion of Epidauros, „International Congress Series“ 1242, 2002, s. 11-17.

Behr C. A., Aelius Aristides and the Sacred Tales, Amsterdam 1968.

Dodds E. R., Grecy i irracjonalność, tłum. J. Partyka, Kraków 2014.

Durling R. J., A dictionary of medical terms in Galen, Leiden 1993.

Dymarska E., Grochowalska A., Krauss H., Chęcińska-Maciejewska Z., Naturalne modyfikatory odpowiedzi immunologicznej, „Probl Hig Epidemiol” 2016, 97(4), s. 297-307.

Edelstein E. J., Edelstein L., Asclepius. Collection and interpretation of the testimonies, vol. I-II, Baltimore 1945, reprint 1998.

Ehrenheim von H., Greek incubation rituals in Classical and Hellenistic times, Stockholm 2011.

Fagan G. G., Bathing for health with Celsus and Pliny The Elder, „CQ“ 56 (1), 2006, s. 190-207.

Galli M., Pilgrimage as elite habitus: educated pilgrims in sacred landscape during the Second Sophistic, [w:] Pilgrimage in Graeco-Roman and early Christian antiquity: seeing the gods, ed. J. Elsner, I. Rutherford, Oxford-New York 2005, s. 253-290.

Herzog R., Die Wunderheilungen von Epidauros. Ein Beitrag zur Geschichte der Medizin und der Religion, Philologus, Supplementband 22, Heft 3, Leipzig 1931.

Hoot D. R., The Sanctuary of Asclepius at Epidaurus in Roman Times, University of Florida 2014 (dysertacja doktorska).

Kavvadias P., ᾽Επιγραφαῐ ἐκ τών ᾽Επιδαυρία ἀνασκαφών, „AE“, 1883.

Kavvadias P., Fouilles d’Épidaure, vol. I, Athenes 1891.

Klimek-Szczykutowicz M., Szopa A, Ekiert H., Citrus limon (cytryna zwyczajna) – źródło surowców o cennych walorach kosmetycznych, „Pol J Cosmetol” 2017, 20(3), s. 184-195.

Kokoszko M., Rzeźnicka Z., Dietetyka w De re coquinaria, „Przegląd Nauk Historycznych” 10/2 (2011), s. 5-25.

Kokoszko M., Dybała J., Medyczna nauka o mleku (γαλακτολογία ἰατρική) zawarta w De medicina Celsusa, „Przegląd Nauk Historycznych” 15/2, 2016, s. 5-43.

Lidell H. G., Scott R., Jones H. S., A Greek-English lexicon, Oxford 1940.

LiDonnici L. R., The Epidaurian miracle inscriptions. Text, translation and commentary, Atlanta 1995.

Nutton V., Ancient medicine, New York: Routledge, 2013.

Okay E. S., Healing in Motion: The influence of locotherapy on the architecture of the Pergamene Asklepieion in the second century CE, University of California, Los Angeles 2016 (dysertacja doktorska).

Osek E., Marinus z Samarii: Żywot neoplatonika Proklosa, wstęp, przekład i komentarz, Littera Antiqua 11 (2016).

Sawicka B., Kotiuk E., Bienia B., Krochmal-Marczak B., Wójcik S., Znaczenie gorczycy białej (Sinapis alba) gorczycy sarepskiej (Brassica juncea var. sareptana) i gorczycy czarnej (Brassica nigra) w żywieniu i fitoterapii, [w:] Ziołolecznictwo, biokosmetyki i żywność funkcjonalna, red. I. Wawer, T. Trziszka, Krosno-Wrocław 2013.

Słownik grecko-polski, 4 tomy, red. Z Abramowiczówna, Warszawa 1958-1966.

Steger F., Asklepios. Medizin und Kult, Stuttgart 2016.

Szarmach M., Plutarcha Zalecenia w trosce o zdrowie, "Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae" XVIII, 2008, s. 175-195.

Tomlinson R. A., Epidauros, New York 1983.

Wickkiser B. L., Asklepios, medicine and the politics of healing in fifth-century Greece, Baltimore 2008.

Wojciechowski M., Inskrypcje z Epidauru i inne greckie opisy uzdrowień, Olsztyn 2015.




Bookmark and Share


Partnerzy platformy czasopism