Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971
  • Strona domowa
  • /
  • Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 50 Nr 4 (2018) /
  4. Studia i artykuły

Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971

Autor

  • Paweł Wawryszuk Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2018.4.04

Słowa kluczowe

Jugosławia, Państwowa/ Związkowa Komisja ds. Wyznań, polityka wyznaniowa

Abstrakt

W niniejszym artykule przedstawiona została geneza powstania i funkcjonowania Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w państwie rządzonym przez Josipa Broz-Titę. W latach 1945–1971 organ ten koordynował politykę państwa wobec religii, choć głównym ośrodkiem decyzyjnym w tym zakresie pozostawał najpierw sam marszałek, a potem szef bezpieki Aleksandar Ranković. Głównym celem prezentowanego tekstu jest ukazanie ewolucji i zasad działania Komisji w realiach jugosłowiańskich.

 

This paper contains the genesis and functioning of the State/Federal Commission for Religious Affairs in Yugoslavia under Josip Broz-Tito. In 1945–71, Commission’s main task was to coordinate the state policy towards religion. In fact, the main decision-making centre was personally Marshal himself and later the superior of security police Aleksandar Ranković. Purpose of presented article is to analyse the evolution and Commission activities in Yugoslavia.

Biogram autora

Paweł Wawryszuk - Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Paweł Wawryszuk – dr nauk humanistycznych z zakresu historii, stopień uzyskał w 2014 r. za pracę Stosunki polsko-jugosłowiańskie w latach 1956–1971. Laureat Konkursu im. Władysława Pobóg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej. Specjalizuje się w tematyce jugosłowiańskiej, polityki zagranicznej oraz wewnętrznej państw bałkańskich. Najważniejsze publikacje: Polityka władz Jugosławii wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1971, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2017, nr 29, s. 236–250; Jugosławia, w: Sprawiedliwość, zemsta i rewolucja. Rozliczenia z wojną i okupacją w Europie Środkowo-Wschodniej, red. A. Paczkowski, Gdańsk 2016, s. 97–128. Obecnie jest adiunktem w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Bibliografia

Akmadža M., Katolička crkva u komunističkoj Hrvatskoj 1945–1980, Zagreb–Slavonski Brod 2013.

Akmadža M., Svetozar Rittig – svećenik ministar u komunističkoj vladi, „VGD Jahrbuch” 2008, vol. XV, s. 101–115.

Akmadža M., Uzroci prekida diplomatskih odnosa između Vatikana i Jugoslavije 1952. godine, „Croatica Christiana Periodica” 2003, vol. XXVII, no. 52, s. 171–202.

Alexander S., Church and state in Yugoslavia since 1945, Cambridge 1979.

Benigar A., Alojzije Stepinac – hrvatski kardinal, Zagreb 1993.

Bertone T., Analiza i ocena umów między Kościołem a wspólnotami politycznymi, w: Kościół i prawo, t. IV, red. J. Krukowski, H. Misztal, Lublin 1985, s. 31–49.

Boeckh K., Vjerski progoni u Jugoslaviji 1944.–1953.: staljinizam u titoizmu, „Časopis za suvremenu povijest” 2006, vol. XXXVIII, no. 2, s. 403–431.

Bošković M., Društveno-politički sistem Jugoslavije, Zagreb 1963.

Branković T., Starokatolička crkva u Jugoslaviji, „Religija & Tolerancija” 2004, br. 2, s. 93–104.

Durmišević E., Crkva i država u Bosni i Hercegovini 1945–1950., w: Zbornik radova 1700 godina milanskog edikta, ur. D. Nikolić, A. Đorđević, M. Todorović, Niš 2013, s. 47–58.

Eastern Christianity and the Cold War, 1945–91, ed. L.N. Leustean, New York 2010.

Lazić I., Pravno-politički aspekti odnosa crkve i društva, Zagreb 1976.

Lenin W.I., Socjalizm a religia, w: idem, O religii, Warszawa 1960.

Mihaljević J., Ustavna uređenja temeljnih prava u Hrvatskoj 1946.–1974., „Časopis za suvremenu povijest” 2011, vol. XLI, no. 1, s. 25–51.

My już jesteśmy zjedzeni… Rola i znaczenie prawosławia w konflikcie etnicznym w Dolinie Preszewa, red. R. Zenderowski, Warszawa 2012.

Radić R., Država i verske zajednice 1945–1970, t. I, Beograd 2002.

Radić R., Mitrović M., Zapisnici sa sednica Komisije za verska pitanja NR/SR Srbije 1945–1978. godine, Beograd 2012.

Szobries T., Sprachliche Aspekte des Nation-Building in Mazedonien. Die kommunistische Presse in Vardar-Mazedonien (1940–1943), Stuttgart 1999.

Trogrlić S., Istarska svećenička udruženja – Zbor svećenika sv. Pavla za Istru i Društvo svećenika sv. Ćirila i Metoda u Pazinu (1945.–1952.), „Croatica Christiana Periodica” 2008, vol. XXXII, no. 61, s. 123–150.

Velikonja M., Religious Separation & Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina, College Station 2003.

Wawryszuk P., Polityka władz Jugosławii wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1971, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2017, nr 29, s. 236–250.

Zacharias M.J., Komunizm, federacja, nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943–1991. Powstanie – przekształcenia – rozkład, Warszawa 2004.

Zemaljsko antifašističko vijeće narodnogoslobođenja Hrvatske, Zbornik dokumenata 1944 (Od 10. svibnja do 31. prosinca), ur. H. Sirotković, Zagreb 1975.

Zenderowski R., Religia a tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej. Między etnicyzacją religii a sakralizacją etnosu (narodu), Wrocław 2011.

Zieliński E., System polityczny Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, Warszawa 1984.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2019-04-01

Jak cytować

1.
WAWRYSZUK, Paweł. Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971. Dzieje Najnowsze [online]. 1 kwiecień 2019, T. 50, nr 4, s. 79–95. [udostępniono 2.7.2025]. DOI 10.12775/DN.2018.4.04.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 50 Nr 4 (2018)

Dział

Studia i artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 416
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Jugosławia, Państwowa/ Związkowa Komisja ds. Wyznań, polityka wyznaniowa
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa