Żona Hioba – różne oblicza tej samej kobiety. Interpretacja Hi 2,9–10 w BH i LXX oraz wątek żony w Testamencie Hioba

Abstract

Artykuł skupia się na figurze żony Hioba w trzech różnych tradycjach. Rozpoczynając od tekstu hebrajskiego Księgi Hioba, pokazuje różne stadia w interpretacji charakteru żony Hioba i jej roli w księdze. W tekście hebrajskim żona Hioba pojawia się tylko w Hi 2,9–10, gdzie wypowiada jedną sentencję („przeklinaj Boga i umieraj”). Jest ona prezentowana tam jako rodzaj „pomocnicy złego” (diavoli adiutrix), jak była nazwana przez św. Augustyna. Jednak, najstarszy przekład tekstu – grecka Septuaginta (LXX) – pokazuje jej rolę w księdze w odmienny sposób: LXX rozciąga jej mowę aż na parę wierszy, zwracając uwagę nie tylko na cierpienie Hioba, ale także na smutek jego żony, która cierpi jak jej mąż (w szczególności z powodu utraty swoich dzieci i swojej ciężkiej pracy). W oparciu o te interpretację, która z wielkim prawdopodobieństwem jest dziełem tłumacza Księgi Hioba (oryginalny wariant LXX), wyrasta jeszcze bardziej opracowany obraz żony Hioba w apokryficznym „Testamencie Hioba”, który został stworzony w środowisku starożytnej Aleksandrii (tym samym jak LXX), prawdopodobnie w I w. przed Chr. Charakter i rola żony Hioba, która otrzymuje nawet imię Sitis, rozciąga się na kilka rozdziałów. Jej zachowanie wobec cierpienia męża może być porównane do zachowania kobiet proszących, które w tradycji mądrościowej są ukazane jako odważne (na przykład w poemacie z Prz 31). W ten sposób rozszerzony wątek może być uważany za najstarszą interpretację tekstu Księgi Hioba w wersji LXX. Trzy przedstawione interpretacje należycie prezentują trzy różne twarze tej samej kobiety i są dobrym przykładem wpływu, jaki grecki przekład LXX wywierał na historię interpretacji Księgi Hioba.