Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Język Polski
    • English
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • Etyka
  • Dla Autorów
    • Zasady publikowania
    • Proces recenzji
    • Zasady edytorskie
  • O czasopiśmie
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Recenzenci
    • Indeksacja
    • Polityka wydawnicza
    • Polityka Open Access
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Język Polski
  • English

Zbliżenia Cywilizacyjne

Wpływ kontrowersji wokół programu nuklearnego na bezpieczeństwo regionalne oraz relacje Islamskiej Republiki Iranu za światem
  • Strona domowa
  • /
  • Wpływ kontrowersji wokół programu nuklearnego na bezpieczeństwo regionalne oraz relacje Islamskiej Republiki Iranu za światem
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 19 Nr 3 (2023) /
  4. Artykuły

Wpływ kontrowersji wokół programu nuklearnego na bezpieczeństwo regionalne oraz relacje Islamskiej Republiki Iranu za światem

Autor

  • Jakub G. Gajda Uczelnia Nauk Społecznych

DOI:

https://doi.org/10.21784/ZC.2023.018

Słowa kluczowe

Iran, negocjacje nuklearne, JCPOA, nieproliferacja, Bliski Wschód

Abstrakt

Niemal wszystkie kryzysy o charakterze polityczno-gospodarczym w Iranie, których państwo to doświadczyło w XXI wieku, mają związek z międzynarodowym sporem o charakter irańskiego programu nuklearnego. Nieścisłości w tym zakresie niezmiennie pozostają pretekstem do nakładania na Iran sankcji politycznych i gospodarczych, stanowią także podłoże eskalacji napięć ze Stanami Zjednoczonymi oraz Izraelem. W artykule podjęto próbę opisania najistotniejszych wydarzeń związanych z irańskim programem nuklearnym i międzynarodowymi kontrowersjami, które on stwarza. Celem jest odpowiedź na pytanie: w jaki sposób wspomniane kontrowersje wpływają na funkcjonowanie Iranu w przestrzeni międzynarodowej?

Bibliografia

Barzegar K., Sijasat-e Charedżi-je Dżomhuri-je Eslami-je Iran dar Chawar-e Mijane (Polityka zagraniczna I.R. Iranu na Bliskim Wschodzie), Tehran 201.

Cordesman A.H., Al-Rodhan Kh. R., Iran’s Weapons of Mass Destruction: The Real and Potential Threat, Washington 2006.

Czulda R. [red.], Islamska Republika Iranu na arenie międzynarodowej. Motywacje i kierunki polityki, Łódź 2019.

Hunter Sh., Iran’s Foreign Policy in the Post-Soviet Era: Resisting the New International Order, Oxford/Santa Barbara 2010.

Kile Sh. N. [red.], Europe and Iran: Perspectives on Non-Proliferation, SIPRI, Research Report No. 21, New York 2005.

Dokumenty:

Summary of the statement of Javier SOLANA, EU High Representative for CFSP at a press conference in Tehran, 30 August 2003, Tehran, 30 August 2003, S0167/03, dostępny: https://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/declarations/77051.pdf [dostęp: 18.08.2022].

The Tehran Statement [w:] Iran’s Nuclear Programme: A Collection of Documents, Presented to Parliament by the Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs by Command of Her Majesty, January 2005, dostępny na: https://fas.org/nuke/guide/iran/uk2005.pdf [dostęp: 18.08.2022].

Rezolucje RB ONZ (1696, 1737, 1747, 1803, 1835,) https://www.un.org/securitycouncil/content/resolutions-0

Joint Comprehensive Plan of Action, Wiedeń, 14 lipca 2015, pełen tekst dostępny na: http://www.europarl.europa.eu/cmsdata/122460/full-text-of-the-iran-nuclear-deal.pdf [dostęp: 27.08.2022].

Netografia:

Kamali Dehghan S., What is the Iran deal and why does Trump want to scrap it?, The Guardian, 9.05.2018, https://www.theguardian.com/world/2018/may/08/iran-nuclear-deal-what-is-it-why-does-trump-want-to-scrap-it [dostęp: 08.04.2023].

Kershner I., Iran Deal Denounced by Netanyahu as ‘Historic Mistake’, The New York Times, 14.07.2015, https://www.nytimes.com/2015/07/15/world/middleeast/iran-nuclear-deal-israel.html [dostęp: 27.08.2022].

Mason J., Charbonneau L., Obama, Iran’s Rouhani hold historic phone call, The Reuters, 28.09.2013, https://www.reuters.com/article/us-un-assembly-iran/obama-irans-rouhani-hold-historic-phone-call-idUSBRE98Q16S20130928 [dostęp: 18.08.2021].

Sciolino E., Nuclear Talks with Iran End in a Deadlock, New York Times, 20.07.2008, https://www.nytimes.com/2008/07/20/world/middleeast/20nuke.html [dostęp: 18 .08.2021].

Tait R., Foster P., Saudi Arabia’s King Salman backs Israel over Iran Nuclear Deal Concerns, The Telegraph, 26.09.2015, https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/saudiarabia/11756739/Saudi-Arabias-King-Salman-backs-Israel-over-Iran-nuclear-deal-concerns.html [dostęp: 27.08.2022].

PM Netanyahu’s statement about the terror attack in Bulgaria, Israel Ministry of Foreign Affairs, 19.07.2012, https://mfa.gov.il/MFA/PressRoom/2012/Pages/Netanyahus-statement-about-terrror-attack-19-Jul-2012.aspx [dostęp: 15.05.2022].

Dastjabi-je Iran be czarche-je toulid-e sucht-e hastei (Dostęp Iranu do cyklu produkcji paliwa jądrowego), przemówienie prezydenta M. Ahmadineżada z 11 kwietnia 2006, Tebyan, 13.04.2006, https://article.tebyan.net/16935/دستیابی-ایران-به-چرخه-ی-تولید-سوخت-هسته-ای

Iran: Nuclear Intentions and Capabilities, National Inteligence Estimate, National Intelligence Council, November 2007, dostępny na: https://www.dni.gov/files/documents/Newsroom/Reports%20and%20Pubs/20071203_release.pdf [dostęp: 10 kwietnia 2023].

Iran admits secret uranium enrichment plant, The Guardian, 25.09.2009, https://www.theguardian.com/world/2009/sep/25/iran-admits-uranium-plant [dostęp: 18.08.2022].

Ahmadineżad: Ghanisazi-je 20 darsad-ra dar keszwar aghaz konid/ Dastjabi-je Iran be danesz-e ghanisazi-je uranium ba lejzer (Ahmadineżad: Rozpocznijcie w kraju wzbogacanie do 20 proc./ Zdobycie przez Iran technologii laserowego wzbogacania uranu), Khabaronline.ir, 07.02.2010, https://www.khabaronline.ir/news/42423/احمدی-نژاد-غنی-سازی-20-درصد-را-در-کشور-آغاز-کنید-دستیابی-ایران [dostęp: 18.08.2022].

Ide-e enerżi-je hastei bara-je-hame, salah-e hastei bara-je hiczkas, bajad be jek farhang tabdil szawad (Idea energii atomowej dla każdego, a broni nuklearnej dla nikogo powinna zamienić się w kulturę), Mehrnews, 18.04.2010, https://www.mehrnews.com/news/1066085/ایده-انرژی-هسته-ای-برای-همه-سلاح-هسته-ای-برای-هیچکس- باید-به [dostęp: 26 sierpnia 2022].

Aja bastan-e tange-je Hormoz, qanuni wa az lahaz-e nezami emkanpazir ast?(Czy zamknięcie Cieśniny Ormuz jest legalne i z militarnego punktu widzenia w ogóle możliwe?) Mashregh News, 10 lipca 2016, https://www.mashreghnews.ir/news/873070/آیا-بستن-تنگه-هرمز-قانونی-و-از-لحاظ-نظامی-امکان-پذیر-است [dostęp: 25.07.2022].

Iran nuclear deal: The special relationship between John Kerry and Mohammad Javad Zarif, The Telegraph, 15.07.2015 https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iran/11740268/Iran-nuclear-deal-The-special-relationship-between-John-Kerry-and-Mohammad-Javad-Zarif.html [dostęp: 18.08.2022].

Iran announces increase of uranium enrichment concentration, 07.07.2019, Xinhuanet, http://www.xinhuanet.com/english/2019-07/07/c_138206625.htm [dostęp: 08.04.2023].

Timeline of Nuclear Diplomacy With Iran, Arms Control Association, stan na: styczeń 2023, https://www.armscontrol.org/factsheets/Timeline-of-Nuclear-Diplomacy-With-Iran [dostęp: 11.04.2023].

Salehzadeh A., Iran’s Domestic and Foreign Policies, Helsinki 2013.

Segell G., Axis of Evil and Rogue States: The Bush Administration, 2000-2004, London 2005.

Takeyh R., Guardians of the Revolution: Iran and the world in the age of the Ayatollahs, Oxford University Press, USA 2009.

Zbliżenia Cywilizacyjne

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

29.09.2023

Jak cytować

1.
GAJDA, Jakub G. Wpływ kontrowersji wokół programu nuklearnego na bezpieczeństwo regionalne oraz relacje Islamskiej Republiki Iranu za światem. Zbliżenia Cywilizacyjne [online]. 29 wrzesień 2023, T. 19, nr 3, s. 113–135. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.21784/ZC.2023.018.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 19 Nr 3 (2023)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Jakub G. Gajda

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 129
Liczba cytowań: 0

Język / Language

  • Język Polski
  • English

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Iran, negocjacje nuklearne, JCPOA, nieproliferacja, Bliski Wschód

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa