Obrzędy przyjęcia do wspólnoty mnichów według ceremoniału tynieckiego z XVIII wieku a wskazania św. Benedykta z Nursji
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.020Słowa kluczowe
liturgia religijna, zawód zakonny, Reguła św. BenedyktaAbstrakt
Św. Benedykt z Nursji pozostawił w swojej regule wytyczne dotyczące przyjmowania braci i profesji mniszej. Od VIII wieku wytyczne te były wzbogacane licznymi rytuałami, modlitwami i gestami podkreślającymi znaczenie profesji monastycznej. Przykładem są obrzędy przewidziane przez XVIII-wieczny ceremoniał tyniecki obowiązujący w Kongregacji św. Krzyża w Polsce. Należą do nich obrzędy odprawiane przed przyjęciem do nowicjatu, obrzędy ślubów zakonnych, zarówno uroczystych, jak i prostych, oraz włączenie do pełnej komunii z braćmi profesami. Ważnym elementem profesji zakonnej było odczytanie dokumentu z przysięgą, podpisanie go znakiem krzyża i złożenie go na ołtarzu. Oznaką oddania się Bożej służbie było zaśpiewanie wersetu: „Podtrzymaj mnie według swojej obietnicy, bym żył; nie zawiedź mojej nadziei!” (Ps 119 [118]: 116), podczas którego towarzyszyły gesty wskazujące na pełne oddanie neoprofesa Bogu. Nieznanym obrzędem według reguły benedyktyńskiej było pełne włączenie do wspólnoty mniszej dopiero na trzeci dzień po ślubach uroczystych. Ceremoniał tyniecki jest cennym źródłem poznania liturgii benedyktynów w Polsce w XVIII i na początku XIX w.
Bibliografia
Św. Benedykt z Nursji, Reguła, Tyniec 1994.
Boguniowski J. W., Rozwój historyczny ksiąg liturgii rzymskiej do Soboru Trydenckiego i ich recepcja w Polsce, Kraków 2001.
Casel O., Mönchtum und Pneuma, w: P. Krüger, J. Tyciak (Hrsg.), Morgenländisches Christentum. Wege zu einer ökumenischen Theologie, Paderborn 1940/44, s. 228-246.
Coeremoniale Monasticum pro Inclyta Congregatione Benedictino-Polona Sub Titulo SS. Crucis Accommodatum, Jussu & Auctoritate Capituli Generalis In Monasterio Tynecensi Celebrati Editum, Omnibus vero Monasteriis dictae Congregationis Pro Methodo In Ecclesiasticis, et Monasticis functionibus, servanda porrectum, Anno Quo, per Verbum Incarnatum facta est. haeC MVtatIo DeXterae eXCeLsI. Psal: 76. v. 10. Calissii, Typis Sacrae Regiae Majestatis et Rei-Publicae.
Congar Y., Wierzę w Ducha Świętego, t. I, Warszawa 1995.
Estreicher K., Bibliografia Polska, t. 20, Kraków 1905.
Happle B., Die Profeßordnung des 58. Kapitels der Benediktinerregel, BM 31 (1955), s. 9-22, 101-116.
Hiżycki Sz., Kiedy mnisi zaczęli siedzieć w celi?, „Cenobium” 23 (2016), s. 25-39.
Jüngling H.-W., Księga Psalmów, w: W.R. Farmer (red.), Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego, Warszawa 2001, s. 692-765.
Kanior M., Polska kongregacja benedyktyńska św. Krzyża 1709-1864, Kraków 2000.
Krakowiak Cz., Tonsura, EK 19, kol. 891-892.
Leclerq J., Pochwała stałości, „Cenobium” 23 (2016), s. 11-24.
MacDonald M. Y., List do Efezjan, w: W. R. Farmer (red.), Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego, Warszawa 2001, s. 1515-1529.
Martimort A.G., Handbuch der Liturgiewissenschaft, t. II, Freiburg im Breisgau 1965.
Nadolski B., Liturgika, t. III, Poznań 1992.
Puzicha M., Kommentar zur Benediktusregel, St. Ottilien 2002.
Rollin B., Jak żyć dzisiaj Regułą św. Benedykta. Komentarz do Reguły, Kraków 2005.
Rothenhäusler M., Die Anfänge der klösterlichen Profess, BM 4 (1922), s. 21-28.
Rothenhäusler M., Unter dem Geheimnis des Kreuzes. Die klösterliche Profess bei Kassian, BM 5 (1923), s. 91-96.
Sczaniecki P., Benedyktyni, w: Zakony benedyktyńskie w Polsce. Krótka historia, Tyniec 1981, s. 39-77.
Straszewicz M., Veni, creator Spiritus, EK 20, kol. 42-43.
De Vogüé A., Jak formować do stałości?, „Cenobium” 23 (2016), s. 77-86.
De Vogüé A., La comunità ordinamento e spiritualità, Praglia 1991.
Zatorski W., Stałość w „Regule” św. Benedykta, „Cenobium” 23 (2016), s. 41-49.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Teologia i Człowiek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 284
Liczba cytowań: 0