Niewykorzystana szansa? O inkluzywnym potencjale niemieckiej koncepcji duszpasterstwa szkolnego jako źródle inspiracji dla Kościoła w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.008Słowa kluczowe
inkluzja, duszpasterstwo szkolne, edukacja religijnaAbstrakt
Młodzi ludzie postrzegają Kościół katolicki w Polsce jako instytucję zamkniętą na osoby o innym światopoglądzie oraz niezdolną do podejmowania otwartego dialogu w obliczu przemian społeczno-kulturowych. Przezwyciężeniu dostrzeganych przez młodzież dyskrepancji w działalności Kościoła, ale także napięć zachodzących pomiędzy inkluzją a ekskluzją w podejściu do religii w ramach procesów wychowania, edukacji i socjalizacji mogłoby pomóc duszpasterstwo szkolne, które jest jednym z zapomnianych zasobów w polskiej koncepcji edukacji religijnej. W tym kontekście celem niniejszego artykułu jest prezentacja duszpasterstwa szkolnego jako oferty pozalekcyjnej i całkowicie dobrowolnej, będącej płaszczyzną szeroko rozumianej inkluzji, która w centrum swoich działań stawia konkretną osobę - ucznia, rodzica lub nauczyciela - z całym jej bagażem doświadczeń o charakterze indywidualnym lub społecznym.
Bibliografia
Chrostowski M., Edukacja religijna w Polsce: czas na zamianę?, „Łódzkie Studia Teologiczne” 29 (2020) 3, s. 39-52.
Czekalski R., Duszpasterstwo szkolne - czy wykorzystana szansa?, „Ateneum Kapłańskie” 3 (2004), s. 514-528.
De Lubac H., Die Tragödie des Humanismus ohne Gott. Feuerbach - Nietzsche - Comte und Dostojewskij als Prophet, Salzburg 1950.
Demmelhuber H., Schulpastoral in der Diözese Rottenburg-Stuttgart: Ein Dienst an und mit den Menschen im Lebensfeld Schule, w: Huch, was machen die denn da! Projekt Schulpastoral an Hauptschulen und Beruflichen Schulen 2000/2003, Dokumentation und Ergebnisse, red. Referat Schulpastoral Diözese Rottenburg-Stuttgart, Rottenburg-Stuttgart 2004, s. 6-10.
Diözese Augsburg, Christ sein in der Schule. Schulpastoral in der Diözese Augsburg, Augsburg 2006.
Erzbistum Hamburg, Positionspapier zur Verhältnisbestimmung von Katechese, Religionsunterricht und Schulpastoral in Hamburg. Empfehlungen zur Kooperation der katholischen Schulen und Pfarreien, Hamburg 2015.
Erzdiözese Freiburg, Verbindlicher Rahmen für die Schulpastoral in der Erzdiözese Freiburg, Freiburg i. Br. 2006.
Franciszek, „Evangelii Gaudium”: Adhortacja apostolska Evangelii gaudium o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, 24 listopada 2013, „Akta Stolicy Apostolskiej” 105 (2013), s. 1019-1137.
Görtz P., Ignatianische Schulpastoral. Anregungen für eine spirituelle Praxis an konfessionellen Schulen, Würzburg 2014.
Humeniuk M., Paszenda I., Od redaktorek, w: Między ekskluzją a inkluzją w edukacji religijnej, red. M. Humeniuk, I. Paszenda, Wrocław 2017, s. 9-12.
Jówko E., Klimat społeczny w szkole inkluzyjnej, „Student Niepełnosprawny” 1 (2013), s. 43-59.
Katholisches Schulkommissariat in Bayern, RU-aktuell. Schulpastoral an Hauptschulen. Dokumentation und Ergebnisse des Erprobungsversuchs 1998/99-2001, München 2001.
Kienst M., Schulpastoral in der Erzdiözese Freiburg - Übersicht zu den Praxisfeldern, w: Schulkultur mitgestalten. Pastorale Anregungen und Modelle, red. J. Burkhard, P. Wehrle, Freiburg 2005, s. 35-38.
Kumher U., Schulpastoral und religiöse Pluralität. Ein Konzeptentwurf für die Auseinandersetzung mit religiöser Pluralität, Würzburg 2008.
Lames G., Schulseelsorge als soziales System. Ein Beitrag zur ihrer praktisch-theologischen Grundlegung, Stuttgart - Berlin - Köln 2000, s. 24-97.
Mariański J., Katolicyzm polski w procesie przemian, „Władza Sądzenia” 6 (2015), s. 29-45.
Mendl H., Religionsdidaktik kompakt. Für Studium, Prüfung und Beruf, München 2011.
Mendl H., Schulpastoral. Schulpädagogische, theologische und religionspädagogische Rahmendaten, w: Schulpastoral konkret. Eine jugendverbandliche Perspektive, red. J. Martina, J. Kittel, Düsseldorf 2004, s. 8-34.
Mendl H., Schwarz Ch., Schulgottesdienst - Fakten, Einschätzungen, Perspektiven, „Kontakt. Informationen zum Religionsunterricht im Bistum Augsburg” 1 (2000), 35-38.
Pasamonik B., Moral panic about refugees in Poland as a manifestation of cultural transformation, „Multicultural studies” 1 (2017), s. 87-101.
Pew Research Center, Eastern and Western Europeans Differ on Importance of Religion, Views of Minorities and Key Social Issues, https://www.pewforum.org/wp-content/uploads/sites/7/2018/10/Eastern-Western-Europe-FOR-WEB-1.pdf (dostęp: 10.01.2021).
Piela A., Łukjanowicz A., Islamophobia in Poland. National Report 2017, http://www.islamophobiaeurope.com/wp-content/uploads/2018/04/Poland.pdf (dostęp:14.02.2021).
Polak M., Pastoralna posługa Kościoła w szkole. Inspiracje dla polskiego duszpasterstwa, "Studia Pastoralne" 3 (2007), s. 275-293.
Rasińska A. Młodzi w Kościele, w: Kościół w Polsce. Raport, red. Katolicka Agencja Informacyjna, Warszawa 2021, s. 119-130.
Roth K., Inklusive Schulpastoral oder: was sich auch hinter dem schulpastoralen Prinzip der Gastfreundschaft verbergen kann, w: Handbuch Schulpastoral: für Studium und Praxis, red. w: A. Kaupp, G. Bussmann, B. Lob, B. Thalheimer, Freiburg 2015, s. 123-132.
Roth K., Sinnhorizonte christlich gestalteter Schule. Eine schulpädagogische Be-gründung der Schulpastoral an staatlichen Schulen, Hamburg 2013.
Schmitz S., Schulpastoral kontrovers, Ein kritischer Blick auf ungeklärte Verhält-nisse zwischen Religionsunterricht, Schulseelsorge und Gemeindepastoral, Münster 2006.
Seibt M., Schulpastoral an berufsbildenden Schulen des dualen Schulsystems: eine qualitativ-empirische Untersuchung zur Entwicklung von Qualitätskriterien für eine gelingende Schulpastoral an Berufsschulen, Berlin 2008.
Seibt M., Schulpastoral an berufsbildenden Schulen des dualen Schulsystems: eine qualitativ-empirische Untersuchung zur Entwicklung von Qualitätskriterien für eine gelingende Schulpastoral an Berufsschulen, Berlin 2008.
Sekretariat der Deutschen Bischofskonferenz, Im Dialog mit den Menschen in der Schule. Eckpunkte zur Weiterentwicklung der Schulpastoral, Bonn 2020.
Sekretariat der Deutschen Bischofskonferenz, Schulpastoral - der Dienst der Kirche an den Menschen im Handlungsfeld Schule, Bonn 1996.
Skałbania B., Babiarz M., Edukacja włączająca jako przestrzeń dla rozwoju czy ryzyko wykluczenia i marginalizacji ucznia?, „Student Niepełnosprawny” 11 (2018), s. 17-27.
Sobór Watykański II, Konstytucji duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, 7. Grudnia 1965, „Akta Stolicy Apostolskiej” 58 (1966), s. 1025-1115.
Surzykiewicz J., Klimat a społeczna skuteczność szkoły, „Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole” 12 (2007), s. 6-25.
Verburg W., Abdel-Rahman A., Christliche Schulpastoral in Schulen mit religiös pluraler Schülerschaft, w: Handbuch Schulpastoral: für Studium und Praxis, red. Kaupp A., Bussmann G., Lob B., Thalheimer B., Freiburg 2015, s. 143-154.
Żuk A., Pastoralne zaangażowanie parafii w struktury szkolne: innowacyjny model wychowania społeczno-kulturowego, w: Człowiek - Środowisko życia - Edukacja, red. W. Theiss, Toruń 2012, s. 228-262.
Żuk P., Żuk P., „Murderers of the unborn” and „sexual degenerates”: analysis of the „anti-gender” discourse of the Catholic Church and the nationalist right in Poland, „Critical Discourse Studies” 17 (2020) 5, s. 566-588.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Teologia i Człowiek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 481
Liczba cytowań: 0
