Liturgia szczytem i źródłem modlitwy uczniów Chrystusa w Kościele starożytnym

Abstrakt

Myśl przewodnią artykułu stanowi kwestia relacji, jaka zachodzić powinna pomiędzy liturgią i modlitewną pobożnością prywatną chrześcijan. Sobór Watykański II zdefiniował liturgię jako szczyt, do którego ma prowadzić wszystko, czym Kościół żyje na co dzień, oraz jako źródło, które zasila wciąż nową energią jego życie i działanie. Naukę tę sobór – przez umiejętny powrót do źródeł – wydedukował z przebogatej Tradycji Kościoła, osadzonej na skale, którą jest Jezus, następnie zaś – począwszy od chrześcijańskiej starożytności – mozolnie utwierdzanej i gruntowanej przez pokolenia wierzących w Chrystusa. Choć proces owego utwierdzania i gruntowania Tradycji Kościoła trwa nieprzerwanie i dosięga czasów nam współczesnych, to treść artykułu skupia naszą uwagę jedynie na najbardziej pierwotnym jego etapie, a więc na chrześcijańskiej starożytności, czyli na dziejach Kościoła apostolskiego (okres pokrywający się mniej więcej z I wiekiem), w trakcie których treść owej Tradycji była dopiero i jeszcze kon­stytuowana, oraz na najstarszej fazie dziejów Kościoła poapostolskiego (okres od II do początków V wieku), w trakcie której treść Tradycji apostolskiej zaczęła być (i jest wciąż) przez Kościół zachowywana.