Ontologiczne przesłanki augustyńskiej antropologii
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2020.048Słowa kluczowe
ontologia, Augustyn, człowiek, dusza, ciałoAbstrakt
Niniejszy artykuł miał na celu przybliżenie głównych idei augustyńskiej ontologii oraz zaznajomienie czytelnika ze współczesnymi interpretacjami tego zagadnienia. W odróżnieniu od innych filozofów swojej epoki, biskup z Hippony docenił rolę ciała, które, w jego mniemaniu, nie tylko wpływa na poznanie zmysłowe, ale także stanowi istotny aspekt ludzkiej natury. Na baczną uwagę zasługuje również wyeksponowana przez autora problematyka duszy. Starochrześcijański pisarz zasygnalizował antropologiczny pluralizm, w świetle którego człowiek nie jest układem neuronów lub kawałkiem materii, lecz pozostaje unikatową całością fizyczno-duchowej jedności. Według Augustyna dusza stanowi rzeczywistość niematerialną, a zarazem realną. Ten swoisty fenomen aktywizuje nasze działania w aspekcie bytowym, teoriopoznawczym, a także decyduje o realizacji życia duchowego.
Bibliografia
Biblia Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2012.
Blackburn, Simon, Oksfordzki słownik filozoficzny, red. nauk. J. Woleński, przeł. C. Cieśliński et al., Książka i Wiedza, Warszawa 2004.
Burton, Philip, Augustine and Language, w: A Companion to Augustine, ed. by M. Vessey, Blackwell 2012, s. 113–124.
Byers, Sarah, Augustine and the Philosophers, w: A Companion to Augustine, ed. by M. Vessey, Blackwell 2012, s. 175–188.
Cary, Phillip, Augustine’s Invention of the Inner Self. The Legacy of a Christian Platonist, Oxford 2000.
Clark, Mary T., De Trinitate w: The Cambridge Companion to Augustines, ed. by E. Stump and N. Kretzmann, Cambridge University Press, Cambridge 2006, s. 91–102.
Copleston, Frederick, Historia filozofii, t. II: Od Augustyna do Szkota, przeł. S. Zalewski, Inst. Wydawniczy PAX, Warszawa 2000.
Dzidek, Tadeusz, współpr. Ewa Hop [et al.], Mistrzowie teologii: prezentacja, antologia tekstów, dyskusja, Wydaw. M, Kraków 1998.
Fitzgerald, Allan D., Augustine through the Ages. An encyclopedia, Grand Rapids Michigan, Cambridge 1999.
Gilson, Étienne, Wprowadzenie do nauki świętego Augustyna, tłum. Z. Jakimiak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1953.
Hunter, G. David, Augustine on the Body, w: A Companion to Augustine, ed. by M. Vessey, Blackwell 2012, s. 353–364.
Kijewska, Agnieszka, Święty Augustyn, Wiedza Powszechna, Warszawa 2007.
Kowalczyk, Stanisław, Człowiek i Bóg w nauce Świętego Augustyna, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1987.
Mourant, John, Saint Augustine on Memory, Villanova University Press, 1980.
Nisula, Timo, Augustine and the Functions of Concupiscence, Brill, Boston (Leiden) 2012.
O’Daly, Gerard, Anima, Animus, w: Augustinus Lexikon, vol. 1, Schwabe, Basel 1986, s. 315–340.
O’Daly, Gerard, Augustine’s Philosophy of Mind, University of California Press, Berkeley and Los Angeles 1987.
Philotheus, Bohner; Étienne, Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej, tłum. S. Stomma, Inst. Wydawniczy PAX, Warszawa 1962.
Plotyn, Enneady, t. 1, przeł. i wstępem poprzedził A. Krokiewicz, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959.
Św. Augustyn, O dwóch duszach, w: Pisma przeciw manichejczykom, tłum. J. Sulowski, wstęp ks. W. Myszor, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1990. s. 67–88.
Św. Augustyn, O nauce chrześcijańskiej, Sprostowania, tłum. J. Sulowski, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1979.
Św. Augustyn, O porządku w: tenże, Dialogi filozoficzne t. 1, tłum. J. Modrzejewski, PAX, Warszawa 1953, s. 144–226.
Św. Augustyn, O Trójcy Świętej, tłum. M. Stokowska, wprow. J. Tischner; posł. i przypisy J. M. Szymusiak, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.
Św. Augustyn, O wielkości duszy, w: Dialogi filozoficzne, t. 2, tłum. D. Turkowska, PAX, Warszawa 1953, s. 105–192.
Św. Augustyn, O wierze prawdziwej, w: Dialogi filozoficzne, t. 4, tłum. J. Ptaszyński, PAX, Warszawa 1953, s. 80–159.
Św. Augustyn, O wolnej woli, w: Dialogi filozoficzne, t. 3, tłum. A. Trombala, PAX, Warszawa 1953, s. 71–235.
Św. Augustyn, Państwo Boże, przeł. W. Kubicki, wstęp J. Salij, Wydawnictwo Antyk–Marek Derewiecki, Kęty 2002.
Św. Augustyn, Wyznania, przeł., opatrzył posłowiem i kalendarium Z. Kubiak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1987.
Tatarkiewicz, Władysław, Historia filozofii, t. I: Historia starożytna i średniowieczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981.
Teske, Roland, Augustine’s philosophy of memory, w: The Cambridge Companion to Augustines, ed. by Eleonore Stump and Norman Kretzmann, Cambridge University Press, Cambridge 2006, s. 148–158.
The Cambridge Companion to Augustine, ed. by E. Stump and N. Kretzmann, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
Tischner, Józef, Myślenie według wartości, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002.
Warchał, Robert, Zarys Augustyńskiej filozofii wolności, „Teologia i Człowiek” 32 (2015) 4, s. 91–103. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/TiCz.2015.052.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 879
Liczba cytowań: 0