Mocz wielbłąda w teologii muzułmańskiej

Michael Abdalla

doi:10.12775/TiCz.2020.009

Autor

Michael Abdalla Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0002-0933-3755

DOI:

https://doi.org/10.12775/TiCz.2020.009

Słowa kluczowe

mocz wielbłąda, hadisy, „medycyna proroka”, prorok Mahomet

Abstrakt

W artykule przedstawiono w dużym skrócie charakterystykę wielbłąda jednogarbnego oraz jego rolę w historii Arabów, ograniczając się do kilku ważnych epizodów. Wprowadzenie do części głównej eseju stanowi nieodzowny, choć bardzo skrócony, wgląd do hadisów, jako że są one drugim po Koranie źródłem wiedzy o Mahomecie, islamie i teologii muzułmańskiej. Z sześciu najważniejszych zbiorów hadisów wybrano najstarszy, autorstwa Al-Buẖārīego (zm. 870). W tym zbiorze interesujący nas hadis o moczu wielbłąda występuje w trzynastu wariantach, z których, dla wykazania różnic między nimi, wybrano i przetłumaczono sześć. W omówieniu treści hadisu zacytowano do dziś powtarzane i aktualne opinie znanych komentatorów. Ostatni segment artykułu poświęcono „medycynie proroka”, w której znalazł się także mocz wielbłąda, obecnie sprzedawany w Arabii Saudyjskiej w puszkach pod nazwą bola-cola, identycznych do puszek coca-cola.

Bibliografia

Abdalla M., Wielbłąd w teologii arabsko-muzułmańskiej, „Teologia i Człowiek” 42 (2018) 2, s. 145–164. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/TiCz.2018.020.

Abdalla A., Losy chrześcijan himjaryckich jemeńskiego miasta Nadżran (VI–X w.) w źródłach arabskich i asyryjskich, w: Arabowie–Islam–Świat, red. M.M. Dziekan, I. Kończak, Łódź 2007, s. 557–569.

Ābādī M. Abī aṭ-Ṭayyib ‘Aun al-ma‘būd - šarḥ sunan abī Dāwud, t. 12, Bejrut 1995.

Albānī (al-), Silsilat al-aḥādīṯ aṣ-ṣaḥīḥa, t. 6, Riad 1996.

‘Asqalānī (al-), Fatḥ al-bārī bi šarḥ ṣaḥīḥ al-imām abī ‘Abdullāh Muḥammad ibn (I)Smā‘īl al-Buẖārī, t. 1, Riad (b.d.w.).

Bayhaqī (al-), As-sunan al-kubrā, t. 7, Mekka 1994.

Bielawski J. (red.), Mały słownik kultury świata arabskiego, Warszawa 1971.

Buẖārī (al), Ṣaḥīḥ al-Buẖārī, Damaszek–Bejrut 2002.

Cheikho L., An-Naṣrāniyya wa ādābuhā bayna ‘Arab al-Ǧāhiliyya, Bejrut 1986, wyd. 2.

Cheikho L., Šu‘arā’ an-naṣrāniyya qabla al-islām, Bejrut 1986, wyd. 4.

Dāwud, Sunan Abī Dāwud, t. 6, Damaszek 2009.

Dziekan M.M., Arabia magica, Warszawa 1993.

Eltegani H.A., Idress H.I.E, Afalā yanẓurūna ilā al-ibili kayfa ẖuliqat, „Sudan Journal of Science and Technology” 8 (2007), 2, s. 25–51.

Ǧauzī (al-) ibn, Al-Muntaẓam fī tārīẖ al-mulūk wa-l-umam, t. 3, Bejrut 1995.

Ǧawziyya (al-) ibn Qayyim, Aṭ-Ṭibb an-nabawī, Bejrut 1957.

Hauziński J., Burzliwe dzieje kalifatu bagdadzkiego, Warszawa–Kraków 1993.

Ibn Chaldun, Al-Muqaddima, t. 2, Damaszek 2004.

Ibn Hišām, As-Sīra an-nabawiyya, t. 1, Bejrut 2000.

Ibn Kaṯīr, Al-Bidāya wa-n-nihāya, t. 5, Bejrut 1996.

Ibn Māǧa, Sunan ibn Māǧa, Bejrut 1954.

Iṣfahānī (al-), Abū Na‘īm, Mausū‘at aṭ-ṭib an-nabawī, Bejrut 2006.

Koran, tłum. J. Bielawski, Warszawa 1986.

Kościelniak K., Tradycja muzułmańska na tle akulturacji chrześcijańsko-islamskiej od VII do X wieku: Geneza, historia i znaczenia zapożyczeń nowotestamentowych w hadisach, Kraków 2001.

Lewicka P., „Medycyna proroka” (aṭ-ṭibb an-nabawī) i jej miejsce w kulturze medycznej świata islamu, VII–XVI w. O ewolucji gatunku literackiego, w: Świat arabski w perspektywie interdyscyplinarnej, Bydgoszcz 2016, s. 73–86.

Mubarakpuri (al-), Tuḥfat al-Aḥwaẓī bi šarḥ ǧāmi‘ at-Tirmiḏī, t. 1, Bejrut 1990.

Muslim, Ṣaḥīḥ Muslim, Damaszek 2006.

Nasā’ī (an-), As-Sunan al-kubrā, , t. 1, t. 3, t. 7, t. 10, Bejrut 2001.

Nawawī (an-), Ṣaḥīḥ Muslim bi-šarḥ an-Nawawī, t. 15, Kair 1994, wyd. 2.

Rucki M., Contradiction between the laws “Thou shalt not avenge” and “An eye for an eye”, w: Bible Caught in Violence, red. C. Korzec, Warszawa 2019, s. 49–58.

Sina A., Understanding Muhammad: Psychobiography of Allah’s Prophet, (b.m.w.) 2008.

Suyūṭī (as-), Sunan An-Nasā’ī bi šarḥ al-ḥāfiẓ Ǧalāl ad-Dīn as-Suyūṭī wa ḥāšiyat al-imām as-Sindī, t. 1, Aleppo 1984, wyd. 4.

Ṭabarānī (at-), Al-Mu‘ǧam al-kabīr, t. 24, t. 25, Mosul 1983.

Ṭabarānī (at-), Al-Mu‘ǧam al-awsaṭ, t. 2, t. 25, Kair 1995.

Ṭabarī (at-), Tārīẖ al-umam wa-l-mulūk, t. 2, Bejrut 1997.

Thompson S., The Folktale, Berkeley 1977.

Tirmiḏī (at-), Al-Ǧāmi‘ al-kabīr, t. 1, t. 3, Bejrut 1996.

Tirmiḏī (at-), Sunan at-Tirmiḏī, t. 1, Damaszek 2009.

Ya‘murī (al-) M. ibn Sayyid an-Nās, ‘Uyūn al-aṯar fī funūn al-maġāzī wa-š-šamayil wa-s-siyar, al-Madīna al-Munawwara-Damaszek-Bejrut (b.d.w.).

Pomocnicze źródła internetowe (dostęp 29.06.2019)

https://www.alwatan.com.sa/article/71410/

https://www.islamweb.net/ar/fatwa/14696/