Korelacja nauczania religii z katechezą parafialną we współczesnym dyskursie polskich katechetyków
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2020.005Słowa kluczowe
katechetyka, korelacja, nauczanie religii, katecheza parafialna, sekularyzacja, dechrystianizacjaAbstrakt
W działalności katechetycznej Kościoła, podejmowanej wśród dzieci i młodzieży ważne miejsce zajmuje integralność. To dlatego polscy badacze w dyskursie naukowym zwracają uwagę nie tylko na przekaz wiedzy i wychowanie, ale także na mistagogię. Uwzględniając przemiany społeczne, kulturowe i religijne, słusznie za istotną uznają korelację nauczania religii z katechezą parafialną. Zgodnie twierdzą, że kryzys tradycyjnego modelu inicjacji chrześcijańskiej, który uwidacznia się m.in. w kryzysie inicjacji chrześcijańskiej w rodzinie, w kryzysie duszpasterstwa sakramentalnego i w dydaktyzmie szkolnej lekcji religii implikuje potrzebę szczególnego dowartościowania komplementarności funkcji katechezy w posłudze Kościoła. Wymaga zwrócenia uwagi na ewangelizację w nauczaniu religii oraz na mistagogiczny i wspólnotowy wymiar katechezy parafialnej. Niezastąpioną rolę odgrywa tu katechumenat rodzinny.
Wyżej wymienione zagadnienia są wielokrotnie podejmowane przez polskich katechetyków. Zadanie pogłębionej refleksji staje się pilniejsze zwłaszcza dziś, w kontekście bardzo dynamicznie postępującej sekularyzacji i dechrystianizacji. Trzeba więc spojrzeć na nie z perspektywy rzetelnie przeprowadzanej diagnozy pastoralnej, by na tej podstawie wypracowywać nowe strategie korelacji nauczania religii z katechezą parafialną.
Bibliografia
Alberich E., Katecheza dzisiaj. Podręcznik katechetyki fundamentalnej, Warszawa 2003.
Bagrowicz J., Inicjacja i katechumenat jako zasada i metoda edukacji religijnej młodzieży, w: Funkcja inicjacyjna katechezy w Kościele współczesnym, red. K. Kantowski, Szczecin 2007, 177–198.
Bagrowicz J., Inicjacyjno-katechumenalny kształt wychowania religijnego, „Collectanea Theologica” 2002 nr 2, s. 85–108.
Blachnicki F., Formacja służby liturgicznej jako jedna z form młodzieżowego deuterokatechumenatu w parafii, w: Katechumenat. Wspólnoty formacyjne we wspólnocie lokalnej, Biblioteczka animatora, z. 2, Krościenko 2002, s. 28–29.
Buchta R., Mistagogia w polskiej refleksji i praktyce katechetyczno-duszpasterskiej po II Soborze Watykańskim, Katowice 2017.
Chałupniak R., Katecheza rodzinna – współczesne wyzwania i realizacja, w: Matrimonio et familiae: z problematyki małżeństwa i rodziny, red. P. Landwójtowicz, Opole 2007, s. 145–166.
Chałupniak R., Katecheza w służbie przekazu i formacji wiary. Nowa ewangelizacja (w nowej) katechezie, „Katecheta” 56 (2012) nr 7–8, s. 4–16.
Chałupniak R., Katecheza w szkole czy poza szkołą?, „Paedagogia Christiana” 2012 nr 1, s. 178 (163–178).
Czekalski R., Bibliografia katechetyczna 2001–2010, Warszawa 2012.
Czekalski R., Katecheza komunikacją wiary, Płock 2006.
Czekalski R., Murawski R. (oprac.), Bibliografia katechetyczna 1996–2000, Warszawa 2002.
Czupryński W., Katecheza rodzinna według ks. Franciszka Blachnickiego i jej realizacja w Kościele Domowym, „Studia Warmińskie” 49 (2012), s. 165–180.
Czupryński W., Odnowa parafii i duszpasterstwa. Deuterokatechumenalna koncepcja chrześcijańskiej formacji w myśli i dziele ks. Franciszka Blachnickiego, Olsztyn 2011.
Dziekoński S. (red.), Ewangelizować czy katechizować?, Warszawa 2002.
Dziekoński S., Katecheza inicjacyjna w Polsce – rzeczywistość i oczekiwania, w: Funkcja inicjacyjna katechezy w Kościele współczesnym, red. K. Kantowski, Szczecin 2007, s. 97–112.
Dziekoński S., Korelacja wychowania w rodzinie, parafii, szkole – potrzeba i możliwości, w: Rodzina – Szkoła – Kościół. Korelacja i dialog, red. P. Tomasik, Warszawa 2003, s. 27–46.
Dziekoński S., Specyfika chrześcijańskiego wychowania w rodzinie, w: Wychowanie chrześcijańskie. Między tradycją a współczesnością, red. A. Rynio, Lublin 2007, s. 700–701.
Iwaniuk H., Nauka religii w szkole a katecheza parafialna, „Ateneum Kapłańskie” 571 (2004), s. 450–466.
Kantowski K., (red.), Katecheza w parafii. Poszukiwanie tożsamości, Warszawa 2004.
Kiciński A., Przygotowanie do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, „Ateneum Kapłańskie” 143 (2004) z. 2, s. 227–237.
Kochel J., Lekcja religii szansą dla ewangelizacji, „Polonia Sacra” 22 (2018) nr 2 (51), s. 19–39. DOI: http://dx.doi.org/10.15633/ps.2498.
Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Warszawa 2001.
Koseła K., Religia przy tablicy – postawy wobec lekcji religii w szkołach, w: Szkoła czy parafia? Nauka religii w szkole w świetle badań empirycznych, red. A. Kiciński. K. Koseła, W. Pawlik, Kraków 1995, s. 90–105.
Kujawin W., Parafialne duszpasterstwo katechetyczne w optyce magisterium Kościoła, „Łódzkie Studia Teologiczne” 23 (2014), s. 25–37.
Łabendowicz S., Katecheza dorosłych, „Zeszyty Formacji Katechetów” 7 (2007) nr 1, s. 49–56.
Łabendowicz S., Wychowanie chrześcijańskie w katechezie szkolnej, „Roczniki Pedagogiczne” 8 (2016) nr 2, s. 49–76. DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).2-4.
Mastalski J., Grupy, stowarzyszenia i ruchy religijne dla młodzieży w służbie katechezy, „Ateneum Kapłańskie” 573 (2004), s. 278–289.
Mąkosa P. (red.), Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwania koncepcji, Lublin 2010.
Mąkosa P. (red.), Nowa ewangelizacja w nowej katechezie, Rzeszów 2013.
Mąkosa P., Ewangelizacyjny wymiar katechezy [online], [dostęp: 12.01.2019 r.], s. 1–10, <https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/3627/Ewangelizacyjny%20wymiar%20katechezy.pdf?sequence=3>.
Mąkosa P., Systematyczna katecheza parafialna dzieci i młodzieży. Motywacja i realizacja [online], [dostęp: 22.01.2019 r.], s. 1–39, <https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/3177/Systematyczna%20katecheza%20parafialna%20dzieci%20i%20m%C5%82odzie%C5%BCy.%20Motywacja%20i%20realizacja.pdf?sequence=1>.
Misiaszek K., Co z katechezą parafialną w Kościele w Polsce?, „Studia Pastoralne” 13 (2017) nr 13, s. 87–97.
Misiaszek K., Formacja katechetów, „Ateneum Kapłańskie” 84 (1992) z. 2, s. 265–274.
Misiaszek K., Katecheza dorosłych w funkcji „nawrócenia pastoralnego”, „Warszawskie Studia Pastoralne” 11 (2016) nr specjalny, s. 287–298.
Misiaszek K., Katecheza parafialna – rzeczywistość i oczekiwania, w: Komunikacja wiary w trzecim tysiącleciu, red. S. Dziekoński, Olecko 2000, s. 63–74.
Misiaszek K., Koncepcja nauczania religii katolickiej w publicznej szkole polskiej, Warszawa 2010.
Misiaszek K., Misja prorocka i jej realizacja w Kościele w Polsce, „Teologia Praktyczna” 8 (2007), s. 7–17.
Misiaszek K., Mistagogia w katechezie, w: Mistagogia a duchowość, red. A. Żądło, Katowice 2004, s. 81–90.
Misiaszek K., Potrzeby i możliwości wprowadzenia elementów ewangelizacji do nauczania religii w szkole, w: Katecheza ewangelizacyjna w rodzinie, parafii, szkole, red. S. Dziekoński, Warszawa 2002, s. 173–184.
Misiaszek K., Wspólnota chrześcijańska (parafia) jako podmiot katechezy, w: Katecheza w parafii. Poszukiwanie tożsamości, red. K. Kantowski, Warszawa 2004, s. 17–27.
Misiaszek K., Wyzwania współczesności dla formacji katechetów, „Ateneum Kapłańskie” 86 (1994) z. 2–3, s. 203–214.
Młyńska E., Ewangelizacyjny wymiar katechezy parafialnej, w: Katecheza ewangelizacyjna w rodzinie, parafii, szkole, red. S. Dziekoński, Warszawa 2002, s. 115–138.
Murawski R., Czekalski R., Tochmański J. (oprac.), Bibliografia katechetyczna 1945–1995, Warszawa 1999.
Murawski R., Działania katechetyczne w parafii w świetle Dyrektorium Ogólnego i Polskiego, w: Przesłanie dokumentów katechetycznych Kościoła w Polsce, red. S. Dziekoński, Warszawa 2002, 55–70.
Murawski R., Ewangelizacja – katecheza. Świadectwo pierwszych wieków, w: Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwania koncepcji, red. P. Mąkosa, Lublin 2010, s. 107–122.
Offmański A. (red.), Współczesna katecheza liturgiczna: liturgia w katechezie i w szkolnym nauczaniu religii, Szczecin 2010.
Offmański A., Katechumenat pochrzcielny wzorcem nauczania religii i katechezy ewangelizacyjnej, w: Septuaginta pedagogiczno-katechetyczna, red. A. Walulik, J. Mółka, Kraków 2017, s. 696–722.
Offmański A., Katechumenat pochrzcielny wzorcem nauczania religii i katechezy ewangelizacyjnej, w: Septuaginta pedagogiczno-katechetyczna, red. A. Walulik, J. Mółka, Kraków 2017, s. 696–722.
Offmański A., Model katechezy ewangelizacyjnej w dokumentach Kościoła, w: Ewangelizować czy katechizować?, red. S. Dziekoński, Warszawa 2002, s. 53–72.
Osewska E., Katecheza rodzinna w polskich dokumentach katechetycznych, „Studia nad Rodziną” 2003 nr 1, s. 35–48.
Osial W., Pomiędzy katechezą w parafii a szkolnym nauczaniem religii – z historii katechizacji dzieci i młodzieży w Polsce, „Warszawskie Studia Pastoralne” 11 (2016), nr specjalny, s. 63–81.
Panuś T., Konieczność katechezy parafialnej, w: Katecheza parafialna – reaktywacja. Duszpasterstwo katechetyczne w parafii, red. R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz, Opole 2006, s. 117–128.
Panuś T., Parafia uprzywilejowanym miejscem dla katechezy przygotowującej do sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej. Doświadczenia krakowskie, w: Dzisiejszy bierzmowany. Problemy i wyzwania, red. J. Stala, Kielce 2005, s. 257–280.
Panuś T., Potrzeba katechezy parafialnej, „Ateneum Kapłańskie” 96 (2004) z. 573, s. 212–226.
Pełka F., Uwarunkowania społeczne katechumenatu, „Ateneum Kapłańskie” 70 (1977), s. 216–220.
Podsiad A., Słownik terminów i pojęć filozoficznych, Warszawa 2000.
Potocki A., Ewangelizacyjna katecheza młodzieżowa z perspektywy paradygmatów teologii pastoralnej, w: Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwania koncepcji, red. P. Mąkosa, Lublin 2010, s. 123–144.
Potocki A., Katecheza między niebem a ziemią – między parafią a szkołą, „Katecheta” 45(2001) nr 2, s. 13–22.
Potocki A., Katecheza w szkole jako problem duszpasterski, „Homo Dei” 62 (1993) nr 3, s. 48–59.
Potocki A., O Kościele także socjologicznie, Warszawa 2017.
Potocki A., Parafia – podmiotem i miejscem katechezy, „Perspectiva: Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 5 (2006) nr 2, s. 84–100.
Potocki A., Polemiki wokół powrotu religii do państwowego systemu oświaty, „Ateneum Kapłańskie” 84 (1992) z. 2, s. 221–232.
Sobór Watykański II, Dekret o misyjnej działalności Kościoła „Ad gentes divinitus” (7.12.1965), w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 19863, s. 431–473.
Stala J., Katecheza rodzinna pierwszą i podstawową formą katechezy, „Paedagogia Christiana” 2002, t. 2, s. 211–217.
Tomasik P., Ewangelizacyjne formy katechezy w kontekście wezwania do nawrócenia, „Studia Theologica Varsaviensia” 2 (2014), s. 103–129.
Tomasik P., Katecheza Kościoła w Polsce wobec nowej ewangelizacji, „Verbum Vitae” 21 (2012), s. 273–296.
Tomasik P., Lekcja religii katolickiej: wybór między dwiema skrajnościami, „Katecheta” 43 (1999) nr 7–8 s. 92–95.
Tomasik P., Możliwości ewangelizacji w szkolnym nauczaniu religii, w: Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwania koncepcji, red. P. Makosa, Lublin 2010, s. 63–80.
Zając M. (red.), Katecheza w parafii, Lublin 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 696
Liczba cytowań: 0