La prassi penitenziale sul ministro della penitenza nell’alto medioevo (VI–X sec.)

Autor

  • Jacek Szymański Wyższe Seminarium Duchowne we Włocławku; Katedra Teologii Moralnej i Duchowości na Wydziale Teologicznym UMK w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.12775/TiCz.2017.028

Słowa kluczowe

pokuta, szafarz pokuty, spowiedź, celebracja sakramentu, przebaczenie, taryfy pokutne, księgi pokutne

Abstrakt

Szafarz sakramentu pokuty we wczesnym średniowieczu (VI-X w.). Po okresie pokuty kanonicznej pojawia się nowa praktyka sprawowania sakramentu pokuty i pojednania. Nowość dotyczy dwóch wymiarów: pokuta staje się powtarzalna oraz szafarzem pokuty może być prezbiter  - ksiądz, a nie tylko biskup jak dotychczas. Należy podkreślić, że sam obrzęd pokuty staje się bardziej prywatny, pozbawiony publicznej oprawy. Autor przedstawia prawdopodobne motywy takich zmian, które miały miejsce najwcześniej w praktyce Kościoła w Irlandii. Artykuł ukazuje bogactwo wczesnośredniowiecznych tekstów, w których znajdujemy obraz spowiednika jako lekarza i ojca, ale również jako oskarżyciela, obrońcę i sędziego.

Bibliografia

Chrodegangus Metensis, Regula Canonicorum 14; 34, in: PL 89, p. 1104-1112.

Collo C., Riconciliazione e penitenza. Comprendere, vivere, celebrare, Torino 1993.

Colombano S., Paenitentiale, n. 1, in: Sancti Colombani Opera. Scriptores Latini Hiberniae, vol 3., Dublin 1957, (più avanti verrà citato SCO).

Colombas G.M., Il monachesimo delle origini, Milano 1984.

Colombo G., I segni della fedeltà di Dio, Torino-Leumann 1986.

Connolly H., The Irish Penitentials and Their Significance for the Sacrament of Penance Today, Dublin 1995.

Courtney F., The Development of Private Penance, “Clergy Reviev” 46 (1961), p. 85-98.

Henchal J.M., Repetence and Reconciliation in the Church, Collegeville 1987.

John T., A History of the Cure of Souls, New York 1977.

Kathleen H., The Church in Early Irish Society, London 1966.

Leone San, Epistula 168,2, in: PL 54, p. 1211.

Loria R., La penitenza nei secoli. Excursus storico sull’istituto penitenziale nella Chiesa, in: La Penitenza. Dottrina. Storia. Chatechesi e Pastorale (Quaderni di Rivista Liturgica, n. 9), Torino-Leumann 1967, p. 17-28.

Mccone K., Pagan Past and Christian Present in Early Irish Literature, Maynooth 1990.

Nocent A., La riconciliazione dei penitenti nella Chiesa del VI e X secolo, in: La penitenza (Quaderni di Rivista Liturgica, 9), Leuman 1967.

Paenitentiale Cummeani, VIII, 16, in: L. Bieler (ed.), The Irish Penitentials, Dublin 1963,p.119-135 (più avanti verrà citato IP).

Paenitentiale Vinniani, in: IP, 89-124.

Ramos-Regidor J., Il sacramento della Penitenza. Riflessione teologica biblico-storico-pastorale alla luce del Vaticano II, Leumann-Torino 19926.

Vogel C., Il peccatore e la penitenza nel medioevo, Leumann-Torino 19882.

Vogel C. – Elze R.(edd.), Le Pontifical romano-germanique du dixième siècle. Le texte, vol. II, Città del Vaticano 1963.

Vogel C., Introduction aux sources de l’histoire du culte chrétien au Moyen-Age (Biblioteca Studi Medievali, I), Spoleto 1966.

Teologia i Człowiek

Pobrania

Opublikowane

2017-09-19

Jak cytować

1.
SZYMAŃSKI, Jacek. La prassi penitenziale sul ministro della penitenza nell’alto medioevo (VI–X sec.). Teologia i Człowiek [online]. 19 wrzesień 2017, T. 39, nr 3, s. 25–38. [udostępniono 13.7.2025]. DOI 10.12775/TiCz.2017.028.

Numer

Tom 39 Nr 3 (2017)

Dział

Artykuły

Licencja

CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.

  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
  • Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony

PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 499
Liczba cytowań: 0