Chrześcijańska formacja moralna wzorcem etycznym dla współczesnego człowieka
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2017.003Słowa kluczowe
człowiek, życie ludzkie, chrześcijańska formacja moralna, rodzina, szkoła, KościółAbstrakt
Do integralnego rozwoju człowiek potrzebuje jasnej orientacji moralnej w życiu, wyraźnego sprecyzowania celu i sensu egzystencji oraz ustalenia właściwej postawy. Niestety, w dzisiejszym świecie ten aspekt rozwoju człowieka jest wyraźnie lekceważony. Stąd istnieje konieczność opracowania klarownego i w pełni realistycznego modelu formacji moralnej człowieka, który byłby adekwatną odpowiedzią na te problemy i wyzwania, które niesie w sobie rzeczywistość ludzkiego życia. Taki też cel przyświeca autorowi niniejszej publikacji. Chodzi o to, aby człowiek w swoich wyborach życiowych zdobył umiejętność rozróżniana dobra od zła i osiągnął zdolność dojrzałego i odpowiedzialnego działania
Bibliografia
Adamski F., Integralna wizja kultury u podstaw chrześcijańskiego wychowania, w: Wychowanie chrześcijańskie a kultura, red. M. Nowak, T. Ożog, Lublin 2000, s. 15–20.
Adrjanek R., Wychowanie moralne dzieci i młodzieży jako zadanie rodziny, szkoły i Kościoła w świetle nauczania Jana Pawła II, „Sosnowieckie Studia Teologiczne” 7 (2005), s. 9–24.
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska „Sacramentum caritatis”, Tarnow 2007.
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska „Verbum Domini”, Krakow 2010.
Benedykt XVI, Encyklika „Caritas in veritate”, Tarnow 2009.
Benedykt XVI, Encyklika „Deus caritas est”, Krakow 2006.
Benedykt XVI, Encyklika „Spe salvi”, Tarnow 2007.
Benedykt XVI, List apostolski „Porta fidei”, Krakow 2012.
Benedykt XVI, Miłość jest dobrem, które każdy człowiek musi pomnażać. Przemówienie podczas Modlitwy Maryjnej z Papieżem (Watykan – 13.11.2011), „L’Osservatore Romano” 33 (2012) 1, s. 54–55.
Benedykt XVI, Nieście wszystkim Chrystusa, nadzieję świata. Homilia podczas IV Krajowego Kongresu Kościelnego we Włoszech (Werona – 19 października 2006), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 28 (2007) 1, s. 31–33.
Benedykt XVI, Rodzina, szkoła, parafia – miejsca formacji chrześcijanina. Homilia podczas nieszporów (Monachium – 10 września 2006), „Sprawy Rodziny” 1 (2007), s. 10–14.
Benedykt XVI, Rodzino, żyj i przekazuj wiarę! Przemówienie przed modlitwą Anioł Pański (Watykan – 2 lipca 2006), „Sprawy Rodziny” 4 (2006), s. 10–11.
Benedykt XVI, Uczmy się przeżywać z Chrystusem cierpienia życia duszpasterskiego. „Lectio divina” dla duchowieństwa diecezji rzymskiej (Watykan – 18 lutego 2010), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 31 (2010) 5, s. 24–28.
Bławat A., Formacja seksualna, w: Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski,Warszawa–Łomianki 1999, s. 150.
Borutka T., Stała formacja obowiązkiem każdego człowieka wierzącego, „Polonia Sacra”2 (1999) 4, s. 15–31.
Buxakowski J., Permanentna formacja kapłanów, „Ateneum Kapłańskie” 505 (1993),t. 85, s. 442–452.
Chałas K., Kowalczyk S., Wychowanie ku wartościom narodowo-patriotycznym, t. II.Naród. Ojczyzna. Patriotyzm. Państwo. Pokój, Lublin–Kielce 2006.
Chlewiński Z., Formacja, w: Encyklopedia Katolicka, t. 5, red. L. Bieńkowski, P. Hemperek, S. Kamiński i in., Lublin 1989, kol. 389.
Derdziuk A., Formacja moralna a formacja sumienia, w: Formacja moralna, formacja sumienia, red. J. Nagorny, T. Zadykowicz, Lublin 2006, s. 13–32
Derdziuk A., Świadectwo wartości w polityce, „Forum Teologiczne” 11 (2010), s. 35–50.
Franciszek, Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium”, Krakow 2013.
Franciszek, Encyklika „Laudato Si”, Krakow 2015.
Franciszek, Encyklika „Lumen fidei”, Krakow 2013.
Glombik K., Współczesny kontekst społeczno-kulturowy wychowania seksualnego. Próba diagnozy, „Family Forum” 1 (2011), s. 155–177.
Głaz S., Rola rodziny w wychowaniu młodego człowieka do życia sakramentalnego, „Ateneum Kapłańskie” 611 (2011), t. 156, s. 117–130.
Goralczyk P., Jezus Chrystus normą moralności chrześcijańskiej, „Communio” 27 (1997) 2, s. 101–113.
Goralczyk P., Wyzwolenie z niewoli do wolności w Chrystusie, „Communio” 13 (1993) 5, s. 30–42.
Greniuk F., Wiara w postawie moralnej człowieka, w: Wiara w postawie ludzkiej. Homo meditans VI, red. W. Słomka, Lublin 1991, s. 115–130.
Jakubiec M., Rola rodziny w kształtowaniu sumienia dziecka, w: Wychowanie w rodzinie, red. F. Adamski, Krakow 2010, s. 151–173.
Jan Paweł II, Demokracja i wartości. Przesłanie do uczestników VI Sesji Plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych (Watykan – 23 lutego 2000), „L’Osservatore Romano”(wyd. pol.) 21 (2000) 6, s. 4–5.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Christifideles laici”, Wrocław 1989.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Ecclesia in Europa”, Wrocław 2003.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Familiaris consortio”, Częstochowa 1991.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Pastores dabo vobis”, Wrocław 1995.
Jan Paweł II, Encyklika „Laborem exercens”, Poznań–Warszawa 1981.
Jan Paweł II, Encyklika „Sollicitudo rei socialis”, Wrocław 1987.
Jan Paweł II, Encyklika „Veritatis splendor”, Wrocław 1993.
Jan Paweł II, Kapłaństwo służebne. List do kapłanów na Wielki Czwartek (Rzym – 8 kwietnia 1979), w: tenże, Listy Ojca Świętego Jana Pawła II do wszystkich kapłanów Kościoła na Wielki Czwartek (1979–1997), red. D. Greggio, Krakow 1998, s. 11–34.
Jan Paweł II, List do Rodzin, Wrocław 1994.
Jan Paweł II, Odpowiedzialność za prawdę poznawaną i przekazywaną. Przemówienie do przedstawicieli świata nauki (KUL – 9 czerwca 1987), w: tenże, Nauczanie społeczne. Trzeci pielgrzymka do Polski 8–14 czerwca 1987, Warszawa 1988, s. 27–34.
Jan Paweł II, Wychowanie człowieka do wartości moralnych. Przemówienie do uczestników XIV Światowego Kongresu Szkół Katolickich (Rzym – 5 marca 1994), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 15 (1994) 5, s. 16–17.
Jan Paweł II, Wychowanie młodego pokolenia zadaniem wszystkich. Przemówienie do uczestników europejskiego sympozjum na temat: „Wyzwania edukacji” (Rzym – 3 lipca 2004), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 25 (2004) 11–12, s. 22–23.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kawecki W., Potrzeba edukacji kulturowej, „Studia Redemptorystowskie” 7 (2009),s. 128–140.
Kempys M. J., Rola cnót moralnych w dążeniu ku pełni człowieczeństwa w świetle pismo. Jacka Woronieckiego, Krakow 2005.
Kieniewicz P., Wychowanie społeczne w świetle „Familiaris consortio”, w: Wychowanie w rodzinie, s. 75–85.
Krolikowski J., Umocnienie i dopełnienie chrztu. Z teologii bierzmowania jako sakramentu wtajemniczenia chrześcijańskiego, w: Dzisiejszy bierzmowany. Problemy i wyzwania, red. J. Stala, Kielce 2005, s. 35–52.
Krolikowski J., Zrehabilitować cnotę. Poszukiwania teologicznomoralne, Tarnow 2004.
Kwiek M., Błędy w wychowaniu płciowym człowieka, w: Wychowanie do czystości – utopia czy zadanie red. J. Kochel, Opole 2011, s. 145–152.
Lukoszek M., Tożsamość kapłana i jego postawa wobec świata w nauczaniu Jana Pawła II, „Horyzonty Wychowania” 9 (2010), s. 188–203
Lulek B., Wolność i odpowiedzialność w procesie wychowania. Szanse i zagrożenia, w: Wolność i wychowanie, red. M. Urbańska, Tarnow 2011, s. 89–106.
Maryniarczyk A., Wolność a prawda, „Człowiek w Kulturze” 9 (1997), s. 61–71.
Misiaszek K., O nadziei w wychowaniu, „Studia Bobolanum” 3 (2009), s. 33–42.
Mojek S., Formacja moralna, w: Jan Paweł II, Encyklopedia Nauczania Moralnego, red. J. Nagorny, K. Jeżyna, Radom 2005, s. 205–209.
Mroczkowski I., Chrześcijańska koncepcja człowieka i jego działania, w: Być chrześcijaninem dziś. Teologia dla szkół średnich, red. M. Rusecki, Lublin 1992, s. 277–291.
Murawska A., Nadzieja jako wartość w wychowaniu, w: Wychowanie moralne w szkole katolickiej, red. A. Sowiński, A. Dymer, Szczecin 2003, s. 299–307.
Nagorny J., Chrzest – nowe życie w moralności Nowego Przymierza, w: Chrzest – nowość życia. Homo meditans X, red. A. J. Nowak, W. Słomka, Lublin 1992, s. 123–137.
Nagorny J., Wychowanie do patriotyzmu w nauczaniu Jana Pawła II, w: Formacja moralna, formacja sumienia, s. 129–151.
Nowicka-Kozioł M., Odpowiedzialność w świecie alternatyw współczesnego humanizmu, Warszawa 1997.
Olek-Redlarska Z., Edukacja moralna – szansą?, „Życie Szkoły” 2 (1999), s. 138–139.
Orzeszyna J., Kształtowanie sumienia podstawowym obowiązkiem człowieka, „Sosnowieckie
Studia Teologiczne” 4(1999), s. 59–74.
Orzeszyna J., Moralny aspekt ludzkiej wolności, „Analecta Cracoviensia” 33 (2001),
s. 177–190.
Papieska Rada ds. Rodziny, Ludzka płciowość: prawda i znaczenie. Wskazania dla wychowania w rodzinie, Watykan 1995.
Pasierbek W., Duchowa formacja człowieka wyzwaniem dla humanizmu XXI wieku, w: Człowiek w jednoczącej się Europie, red. A. Krolikowska, Krakow 2004, s. 65–75.
Paszkowska T., Dojrzałość chrześcijańska w postawie zakonnej, w: Dojrzałość chrześcijańska. Homo meditans XI, red. A. J. Nowak, W. Słomka, Lublin 1994, s. 77–105.
Reszczyńska E., Biblijne podstawy godności osoby ludzkiej, w: Wyznawać wiarę dzisiaj. Katecheza dorosłych na podstawie Katechizmu Kościoła Katolickiego, red. S. Łabendowicz, Sandomierz 1999, s. 461–467.
Rzepa W., Nawrócenie jako droga chrześcijańskiej formacji, w: Formacja moralna, formacja sumienia, s. 211–223.
Skreczko A., Wychowanie do przeżywania cierpienia, „Pedagogia Christiana” 17 (2006) 1, s. 181–193.
Słowik M., Rodzina wspólnotą religijno-moralną, Niepokalanow 1997.
Sobor Watykański II, Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, w: Sobor Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 1968, s. 313–324.
Sobor Watykański II, Dekret o apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”, w: Sobor Watykański II, Konstytucje, s. 379–405.
Sobor Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, w: Sobor Watykański II, Konstytucje, s. 537–620.
Solak A., Wychowanie chrześcijańskie i praca ludzka. Studium współzależności, Warszawa 2004.
Stankiewicz D., Duchowa formacja świeckich do apostolstwa w funkcji kapłańskiej, „Studia Warmińskie” 38 (2002), s. 395–405.
Starnawski W., Doświadczenie prawdy i jego znaczenie w wychowaniu, w: Wychowanie chrześcijańskie. Między tradycją a współczesnością, red. A. Rynio, Lublin 2007, s. 317–330.
Stepulak M. Z., Cnoty a rozwój moralny i religijny człowieka, „Teologiczne Studia Siedleckie” 3 (2006), s. 139–153.
Suwiński S., Wychowanie dziecka do życia Eucharystią, „Ateneum Kapłańskie” 584 (2006), t. 147, s. 61–72.
Szymczak J. S., Problematyka wychowania ludzkiej płciowości w nauczaniu Jana Pawła II, „Studia nad Rodziną” 1 (1997) 1, s. 53–62.
Wolicki M., Wychowanie sumienia jako najistotniejszy element wychowania moralnego, w: Wychowanie chrześcijańskie, s. 393–405.
Wrobel J., Prymat racji moralnych w życiu politycznym, „Roczniki Teologiczne” 38–39 (1991–1992)3, s. 25–44.
Zadykowicz T., Kult religijny jako źródło postaw moralnych, „Teologia i Moralność” 6 (2009), s. 91–100.
Zalewski D., Wychować człowieka szlachetnego, Lublin 2006.
Życiński J., Wiara chrześcijańska w dialogu z kulturą współczesną według Jana Pawła II, „Ethos” 11 (1998) 1–2, s. 133–146.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 968
Liczba cytowań: 0
