Cristología de san Gregorio de Nisa. Doctrina y contexto
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2016.046Słowa kluczowe
chrystologia, kontekst, wykształcenie, filozofia, duchowośćAbstrakt
Artykuł Chrystologia św. Grzegorza z Nyssy. Doktryna i kontekst prezentuje trzy podstawowe faktory stymulujące powstanie doktryny chrystologicznej św. Grzegorza z Nyssy: kontekst społeczny, filozoficzny i psychologiczny. Staranne wykształcenie retorskie, kontynuacja tradycji teologii apofatycznej oraz stopniowe dystansowanie się od dyskursu platońskiego, stanowią główne czynniki konfigurujące chrystologię Autora, pozostającą w nierozerwalnym związku z soteriologią i mistyką. Faktory te ukazują wpływ na uformowanie się kluczowej dla Grzegorza idei jedności całej ludzkości. Monada ta kluczowym spoiwem, poprzez które ustanowiona została łączność pomiędzy przyjętą przez Chrystusa we Wcieleniu jednostkową, indywidualną naturą ludzką a całą ludzkością. Jest to więc moment kulminacyjny całej chrystologii Nysseńczyka, wyrażającej się w dwóch podstawowych terminach: „humanizacji” i „przebóstwienia”.
Bibliografia
Gregorius Nyssenus, Ad Ablabium quod non sint tres dei, Gregorii Nysseni Opera 3/1, red. F. Mueller, Leiden 1958, s. 37–57.
Gregorius Nyssenus, Contra Eunomium, Gregorii Nysseni Opera 1–2, red. W. Jaeger, Leiden 1960.
Gregorius Nyssenus, De anima et resurrectione, Patrologia cursus completus. Series Graeca 46, red. J.P. Migne, Paris 1863, k. 12–160.
Gregorius Nyssenus, De deitate Filii et Spiritus Sancti, Patrologia cursus completus. Series Graeca 46, red. J.P. Migne, Paris 1863, k. 553–576.
Gregorius Nyssenus, De instituto Christiano, Gregorii Nysseni Opera 8/1, red. W. Jaeger, Leiden 1963, s. 40–89.
Gregorius Nyssenus, De perfectione Christiana ad Olympium monachum, Gregorii Nysseni Opera 8/1, red. W. Jaeger, Leiden 1963, s. 173–214.
Gregorius Nyssenus, In Canticum canticorum, Gregorii Nysseni Opera 6, red. H. Langerberck, Leiden 1960.
Gregorius Nyssenus, Oratio catechetica magna, Gregorii Nysseni Opera 3/4, red. E. Mühlenberg, Leiden 1996.
Methodiu, De resurrectione, Leipzig 1917.
Methodiu, Symposion ton deka parthenon, Patrologia cursus completus. Series Graeca 18, red. J.P. Migne, Paris 1857, k. 27–217.
Platon, Uczta, Kęty 2007.
Balás D.L., Christian Transformation of Greek Philosophy Illustrated by Gregory of Nyssa's Use of the Notion of Participation, „Proceedings of the American Catholic Philosophical Association” 1966, nr 40, s. 152–157.
Balás D.L., metous…a qeoũ. Man's Participation in God's Perfections According to Saint Gregory of Nyssa, Studia Anselmiana 55, Rome 1966.
Balthasar H.U. von, Presence and Thought. An Essay on the Religious Philosophy of Gregory of Nyssa, San Francisco 1995.
Boersma H., Embodiment and Virtue in Gregory of Nyssa. An Anagogical Approach, Oxford 2013.
Bouchet J.R., La vision de l’économie du salut selon saint Grégoire de Nysse, „Recherches des Sciences Philosophiques et Theologiques” 1968, nr 52, s. 613–644.
Coakley S., Grzegorz z Nyssy, w: Duchowe zmysły. Percepcja Boga w zachodnim chrześcijaństwie, red. P.L. Gavrilyuk – S. Coakley Kraków 2014, s. 57–80.
Daley B.E., ‘Heavenly Man' and 'Eternal Christ': Apollinarius and Gregory of Nyssa on the Personal Identity of the Savior, „Journal of Early Christian Studies” 2002, nr 10/4, s. 469–488.
Daniélou J., La chronologie des oeuveres de Grégoire de Nysse, „Studia Patristica” 1966, nr 7, s. 159–169.
Daniélou J., Platonisme et théologie mistique. Essai sur la doctrine spirituelle de saint Grégoire de Nysse, Paris 1944.
Drączkowski F., Partologia, Pelplin–Lublin 2007.
Gross J., La divinisation du chrétien d’après les Pères Grecs. Contribution historique a la doctrine de la grâce, Paris 1938.
Heine R.E., Perfection in the virtuos life. A study in the Relationship between Edification and Polemical Theology in Gregory of Nyssa’s „De Vita Moysis”, Cambridge 1975.
Kania W., Nienasycona nigdy tęsknota za Bogiem, Tarnów 1994.
Kotkowska E., Nauczanie św. Grzegorza z Nyssy o wszechmocy Bożej na podstawie In illud: Tunc ipse Filius, „Vox Patrum” 2004, nr 24, s. 511–526.
Ludlow M., Divine infinity and eschatology: the limits and dynamics of human knowledge, according to Gregory of Nyssa (CE II, 67–170), w: Contra Eunomium II, An English Version with Supporting Studies Proceedings of the 10th International Colloquium on Gregory of Nyssa (Olomouc, September 15–18, 2004), red. L. Karfíková, S. Douglass, J. Zachhuber, Vigiliae Christianae Supplements 82, Leiden 2007, s. 217–237.
Ludlow M., Plato, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, Supplements to Vigiliae Christianae 99, Leiden 2010, s. 623–625.
Malavez L., L'Église dans le Christ, „Recherches de science religieuse” 1935, nr 25, s. 257–297.
Maspero G., Love. ¢g£ph, œrwj, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, Supplements to Vigiliae Christianae 99, Leiden 2010, s. 457–463.
Maspero G., Philantropia, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, Supplements to Vigiliae Christianae 99, Leiden 2010, s. 597–600.
Mateo-Seco L.F., Chrystology, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, Supplements to Vigiliae Christianae 99, Leiden 2010, s. 139–152.
Meredith A., Gregory of Nyssa , The early church fathers, London–New York 1999.
Meredith A., Neoplatonism, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, Supplements to Vigiliae Christianae 99, Leiden 2010, s. 531– 532.
Nygren A., Agape und Eros. Gestaltwandlungen der christlichen Liebe, Berlin 1955.
Russell N., The doctrine of deification in the Greek patristic tradition, Oxford 2006.
Przyszychowska M., Wszyscy byliśmy w Adamie. Jedność ludzkości w Adamie w nauczaniu ojców Kościoła, Poznań 2013.
Strękowski S., Sofiologia św. Grzegorza z Nyssy: elementy teologii trynitarnej i antropologii w "Homiliach do Pieśni nad Pieśniami", Kraków 2006.
Völker W., Zur Gotteslehre Gregors von Nyssa, „Vigiliae Christianae” 1955, nr 9, s. 103–128.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 360
Liczba cytowań: 0
