Misjonarz wobec wiary i kultury w południowych Andach peruwiańskich

Abstrakt

Zaraz po pierwszej przeprowadzonej ewangelizacji w Peru różna wiara i kultura podzieliły ludzi na kilka grup. W jednej z nich znaleźli się Indianie, których nie udało się ochrzcić, a którzy zostali przy swej, również autochtonicznej religii. Do drugiej trafili ci, którzy przyjęli chrzest, a przez to zostały im otwarte wrota do wiary chrześcijańskiej i zwyczajów kulturowych, jakie przywieźli Hiszpanie. Charakteryzują się oni jednak tym, że zupełnie nie pozostawili swych rodzimych wierzeń i swej tradycyjnej kultury. W konsekwencji zaistniała sytuacja wywołała różnorodne reakcje, a jedną z nich był synkretyzm religijny. Sami Indianie w pierwszym okresie ewangelizacji byli tymi, którzy chyba nieświadomie stali się protagonistami synkretycznej odmiany religii, bo skoro misjonarze nie wchodzili w kompromisy z miejscową religią, nie próbowali w dzisiejszym rozumieniu tego słowa posługiwać się inkulturacją, to sami Indianie, przyjmując nowe formy wiary, zachowywali jednocześnie stare. Tak przyczynili się do zaszczepienia pierwszych ziaren synkretyzmu w religii, która ma ogromny wpływ na życie ludzi na południu Peru; innymi słowy – jest czynnikiem konstytutywnym tamtejszej kultury. Misjonarska posługa realizowana w środowisku na wskroś przenikniętym składnikami autochtonicznej religii keczua i jednocześnie pełnej wątków chrześcijańskich skłania zatem misjonarza do poszukiwania odpowiedzi na pytania związane z inkulturacją i synkretyzmem religijnym. Misjonarz wysłany do Peru, szczególnie do jego andyjskiej części na południu kraju, musi koniecznie zapoznać się z miejscową tradycją, wierzeniami, sposobem pojmowania świata, by wyrazić Ewangelię w szacie rodzimej kultury, a zarazem przemieniać tę kulturę, przepajając ją wartościami Dobrej Nowiny. Jednocześnie zadaniem misjonarza jest takie potraktowanie synkretycznych form wiary ludowej Indian, aby mogły się one stać formą pośrednią prowadzącą do inkulturacji.