Nawrócenie pastoralne w sanktuariach maryjnych w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2025.023Słowa kluczowe
nawrócenie pastoralne, sanktuaria maryjne, synodalność, funkcje podstawowe KościołaAbstrakt
W swojej programowej adhortacji Evangelii gaudium z 2013 roku Franciszek wezwał cały Kościół do „nawrócenia pastoralnego”, co wiąże się z podjęciem procesu rozeznania, oczyszczenia i reformy (EG 28-30). Ma on dotyczyć również sanktuariów maryjnych, które – o czym papież pisał w bulli Spes non confundit ogłaszającej Jubileusz Zwyczajny Roku 2025 – mają być „świętymi miejscami gościnności i uprzywilejowanymi przestrzeniami budowania nadziei” (EG 24). Autor artykułu, odpowiadając na nauczanie Franciszka, dostarcza przesłanek dotyczących nawrócenia pastoralnego sanktuariów maryjnych w Polsce. Omawia najpierw istotę nawrócenia pastoralnego (1) oraz teologiczno-pastoralną wizję działalności sanktuariów ukazaną w dokumentach Magisterium Kościoła, koncentrując się na trzech podstawowych funkcjach urzeczywistniania Kościoła (2). Zwieńczeniem prowadzonej refleksji jest zaproponowanie pewnych kierunków działań, co ma być inspiracją do zainicjowania synodalnych dyskusji na ten temat, prowadzonych na poziomie każdego sanktuarium maryjnego (3).
Bibliografia
Magisterium Kościoła
Aparecida. V Ogólna Konferencja Episkopatów Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Dokument końcowy Jesteśmy uczniami i misjonarzami Jezusa Chrystusa, aby nasze narody miały w nim życie. Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus, 2014.
Benedykt XVI. Encyklika Deus Caritas est. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, 2006.
Franciszek. „Homilia podczas mszy świętej dla członków bractw kościelnych Ewangeliczność, eklezjalność, misyjność (05.05.2013)”. L’Osservatore Romano 7 (2013): 6–7.
Franciszek. „Katecheza wygłoszona podczas audiencji jubileuszowej Nie utrudniajcie pojednania z Bogiem (30.04.2016)”. L’Osservatore Romano 5 (2016): 25–26.
Franciszek. „List apostolski Sanctuarium in Ecclesia wydany w formie motu prioprio przekazujący kompetencje w zakresie sanktuariów Papieskiej Radzie ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji”. Watykan, 2017.
Franciszek. „List do kard. M. Ouelleta, przewodniczącego Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łaciń¬skiej, poświęcony zaangażowaniu wiernych świeckich w życie publiczne (09.03.2016)”. L’Osservatore Romano 5 (2016): 4–6.
Franciszek. „Orędzie na 50. Światowy Dzień Modlitw o powołania Wyjście jako fundamentalne doświadczenie powołania (29.03.2015)”. L’Osservatore Romano 5 (2015): 16–17.
Franciszek. „Orędzie na XXIX Światowy Dzień Młodzieży Zarażanie radością (21.01.2014). L’Osservatore Romano 2 (2014): 10–13.
Franciszek. „Papieska Intencja Modlitwy na listopad 2021”. Dostęp: 24.07.2025. https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2021-11/papiez-modlmy-sie-za-osoby-cierpiace-z-powodu-depresji.html.
Franciszek. „Przemówienie do członków papieskiego Instytutu Studiów nad Małżeństwem i Rodziną im. Jana Pawła II Piękno chrześcijańskiej rodziny (27.10.2016)”. L’Osservatore Romano 11 (2016): 33–35.
Franciszek. „Przemówienie do meksykańskich biskupów podczas spotkania w katedrze Z pro-roczą odwagą (13.02.2016)”. L’Osservatore Romano 3–4 (2016): 21–27.
Franciszek. „Przemówienie do Papieskiego Wydziału Teologicznego Marianum Świat bez matek nie ma przyszłości (24.10.2020)”. L’Osservatore Romano 11 (2020): 27–28.
Franciszek. „Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady Kultury Kobiety ucieleśniają czułe oblicze Boga (07.02.2015)”. L’Osservatore Romano 3–4 (2015): 22 –23.
Franciszek. „Przemówienie podczas audiencji dla polskich biskupów przybyłych do Watykanu z wizytą ad limina Apostolorum Boże miłosierdzie nikogo nie wyklucza (07.02.2014)”. L’Osservatore Romano 2 (2014): 27–29.
Franciszek. „Przemówienie podczas audiencji dla Ruchu Fokolarynów (06.02.2021)”. Dostęp: 08.08.2025. https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2021-02/papiez-do-fokolarynow-czytanie-znakow-czasu-odwaga-gloszenia.html.
Franciszek. „Przemówienie podczas audiencji generalnej Gorliwość ewangelizacyjna wypływa ze świętości (22.03.2023)”. Dostęp: 08.08.2025. https://deon.pl/kosciol/papiez-franciszek-gorliwosc-ewangelizacyjna-wyplywa-ze-swietosci,2449695.
Franciszek. „Przemówienie podczas audiencji generalnej Słowo i chleb (05.02.2014)”. L’Osservatore Romano 3–4 (2014): 42–43.
Franciszek. „Przemówienie podczas audiencji generalnej Spotkanie, które zmienia życie (15.02.2014)”. L’Osservatore Romano 3–4 (2014): 43–44.
Franciszek. „Przemówienie podczas spotkania z episkopatem Brazylii Duszpasterstwo to realizowanie macierzyństwa Kościoła (27.07.2013). L’Osservatore Romano 10 (2013): 19–24.
Franciszek. „Przemówienie podczas spotkania z kapłanami z diecezji rzymskiej Żyjemy w epoce miłosierdzia (06.03.2014)”. L’Osservatore Romano 3–4 (2014): 29–32.
Franciszek. „Przemówienie podczas spotkania z Komitetem Kierującym Latynoamerykańskiej Rady Biskupiej (CELAM) (07.09.2017)”. Dostęp: 07.01.2023. https://www.ekai.pl/papiez-do-celam-konieczne¬-jest-przezwyciezenie-klerykalizmu/.
Franciszek. „Przemówienie podczas spotkania z księżmi, zakonnikami i zakonnicami Kościół wzrasta dzięki atrakcyjności świadectwa (04.10.2013)”. L’Osservatore Romano 11 (2013): 13–15.
Franciszek. „Przemówienie w czasie Drugiej Sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów (02.10.2024)”. Dostęp: 09.08.2025. https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2024/october/documents/20241002-sinodo-vescovi.html.
Franciszek. „Sanktuarium uprzywilejowanym miejscem miłosierdzia”. Dostęp: 25.07.2025. https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2018-11 /przemowienie-do-rektorow-sanktuariuw.html.
Franciszek. Adhortacja Evangelii gaudium. Poznań: Pallottinum, 2014.
Franciszek. List apostolski Desiderio desideravi. Watykan, 2022.
Franciszek. Misericordiae Vultus. Bulla ogłaszająca Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia. Watykan, 2015.
Franciszek. Spes non confundit. Bulla ogłaszająca Jubileusz Zwyczajny Roku 2025. Watykan, 2024.
Franciszek. XVI Nadzwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów. Ku Kościołowi Synodalnemu. Komunia, uczestnictwo, misja. Dokument końcowy. Poznań, 2024.
Jan Paweł II. „Przemówienie do plenarnego zgromadzenia Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych Sens pielgrzymowania do sanktuariów (25.06.1999)”. L’Osservatore Romano 11 (1999): 23–24.
Kodeks Prawa Kanonicznego. Poznań: Pallottinum, 2022.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. Instrukcja Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła. Watykan, 2020.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii. Watykan, 2002.
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Wprowadzenie teologiczne i pastoralne. W Zbiór Mszy o Najświętszej Maryi Pannie. Poznań: Pallottinum, 1998.
Leon XIV. „Pozdrowienie skierowane do członków Rady Zwyczajnej Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów (26.06.2025)”. Dostęp: 09.08.2025. https://www.vatican.va/content/leo-xiv/it/speeches /2025/june/documents/20250626-consiglio-sinodo.html.
Międzynarodowe spotkanie dla rektorów i kustoszy sanktuariów Sanktuarium otwarta bramą dla nowej ewangelizacji. Watykan, 27–29.11.2018.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych. Pielgrzymka w Wielkim Jubileuszu Roku 2000. Watykan, 1998.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych. Sanktuarium. Pamięć, obecność i proroctwo Boga żywego. Watykan, 1999.
Penitencjaria Apostolska. Dekret o uzyskaniu odpustu podczas Zwyczajnego Jubileuszu Roku 2025. Watykan, 2024.
II Międzynarodowe spotkanie dla rektorów i kustoszy sanktuariów Sanktuarium: dom modlitwy. W drodze do Jubileuszu 2025. Watykan, 9–11.11.2023.
Literatura
Napiórkowski, Stanisław Celestyn. „«Siedem grzechów głównych» przepowiadania maryjnego czyli jak nie nauczać o Matce Najświętszej”. Homo Dei 3–4 (2020): 122–135.
Przeciszewski, Marcin. „Odradza się polskie pielgrzymowanie”. Dostęp: 07.08.2025. https://www.ekai.pl/odradza-sie-polskie-pielgrzymowanie/.
Przygoda, Wiesław. „Funkcje podstawowe Kościoła”. W Leksykon teologii pastoralnej, red. Ryszard Kamiński, Wiesław Przygoda, Michał Fiałkowski. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2006: 259–263.
Sołjan, Izabela, Elżbieta Bilska-Wodecka, Antoni Jackowski. „Funkcje Sanktuarium w Kościele rzymskokatolickim”. W Osoba, środowisko, transcendencja: księga jubileuszowa dedykowana prof. Romanowi Jusiakowi OFM, red. Franciszka Wanda Wawro, Andrzej Łuczyński, Lidia Pietruszka (Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016): 232–245.
Zielonka, Iwona. „Bp Libera spotkał się z rektorami i kustoszami sanktuariów z diecezji płockiej”. Dostęp: 06.08.2025. ttps://www.ekai.pl/bp-libera-spotkal-z-rektorami-i-kustoszami-sanktuariow-z-diecezji-plockiej/.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Ks. Tomasz Wielebski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 5
Liczba cytowań: 0
