Struktura i funkcjonowanie kurii diecezji chełmińskiej w Pelplinie za czasów biskupa Anastazego Sedlaga (1834–1856)
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2024.010Słowa kluczowe
biskup Anastazy Sedlag, diecezja chełmińska, kancelaryjny obieg pism, kuria biskupia, Prusy w XIX wiekuAbstrakt
W 1835 r. biskup chełmiński Anastazy Sedlag wydał instrukcję dotyczącą funkcjonowania centralnych urzędów administracji kościelnej. Zgodnie z jej zapisami, przypieczętowano podział kurii diecezjalnej na dwa wydziały: wikariat generalny i konsystorz biskupi. Podział kompetencji urzędników merytorycznych gwarantował efektywne procedowanie spraw urzędowych. W instrukcji położono nacisk na kancelaryjny obieg dokumentów, a zwłaszcza proces wydawania decyzji, w tym dekretów. Znalazły się w niej również wskazania dotyczące tajemnicy służbowej, czy też działań na wypadek pożaru. Zastosowane w niej rozwiązania gwarantowały sprawne zarządzanie diecezją, a także przyczyniły się do rozwoju nowoczesnej registratury.
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz (Berlin), I. HA Rep. 76 IV, Sekt. 3, Abt. V, Nr. 6, Bd. 1.
Źródła drukowane
Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny. Pelplin: Wydawnictwo „Pielgrzym”, 1928.
„Elenchus cleri dioecesis culmensis sub finem mensis Octobris 1845.” W Directorium divini officii et missarum (…), 1-50. Culmae: Typis Officinae Lohdeanae, 1846.
Nadolny, Anastazy. „Sedlag Anastazy”. W Encyklopedia katolicka, t. 17, red. Edward Gigilewicz, kol. 1337-1338. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2012.
Literatura
Fąka, Marian. Stan prawny Kościoła katolickiego w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1815-1850 w świetle prawa pruskiego. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1975.
Kumor, Bolesław. Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772-1918). Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1980.
Liedtke, Antoni. „Zarys dziejów diecezji chełmińskiej” Nasza Przeszłość 34(1971): 59-116.
Mańkowski, Alfons. „Anastazy Sedlag, biskup chełmiński” Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu 5, no 3–4(1920): 34-70.
Nowacki, Józef. Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1964.
Wilk, Stanisław. „Kancelaria konsystorska w zaborze pruskim na przełomie XIX i XX wieku” Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 64(1995): 41-47.
Wyczawski, Hieronim E. Przygotowanie do studiów w archiwach kościelnych. Kalwaria Zebrzydowska: Wydawnictwo „Calvarianum”, 1989.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Marek Jodkowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 140
Liczba cytowań: 0
