Inwestytura arcykapłana Jozuego w Za 3,1-7.
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2023.022Słowa kluczowe
arcykapłan, anioł, Jerozolima, monarchia, prorok, świątynia, oczyszczenie, szatyAbstrakt
Tradycje literackie ST o kapłaństwie powstawały w różnych epokach i różnych okolicznościach. Znajdziemy je zarówno w księgach historycznych (Wj, Sdz, Kpł), jak i w dziełach prorockich (Oz i Za). Szczególne miejsce wśród nich zajmuje Dokument Kapłański (P), którego ślady znajdujemy nie tylko w samej Księdze Kapłańskiej, lecz również w wielu innych fragmentach Tory, poczynając od niektórych tekstów Księgi Rodzaju. Jest on świadectwem szczególnej roli i władzy kapłańskiej, która przeszła w ręce tego stanu w autonomicznym Państwie Judzkim, po niewoli babilońskiej. Pewnym uzupełnieniem tradycji przekazania prerogatyw dotyczących zarządzania świątynią jerozolimską i sprawowaniem funkcji liturgicznych jest tradycja prorocka powstała po niewoli babilońskiej, której świadectwem jest opis inwestytury arcykapłańskiej Jozuego, zachowany w Księdze Zachariasza (Za 3). Jest o tyle oryginalny, że nie zatrzymuje się na przypisaniu i potwierdzeniu kompetencji arcykapłana w zakresie kultu, lecz poszerza zakres jego władzy w obszarze nauczania i zadań i funkcji społecznych. Arcykapłan w epoce drugiej świątyni przejął kompetencje, które przed niewolą babilońską należały do proroków i królów. Zwrócenie uwagi na kompleksowość powołania kapłańskiego w epoce powygnaniowej jest absolutnym „novum” proroka Zachariasza na tle innych tradycji kapłańskich ST.
Bibliografia
Alonso-Schökel, Luis, and José Luis Sicre Díaz. I Profeti, Roma: Borla, 1996.
Baldwin, Joyce. Haggai, Zehariah, Malechai. TOTC. Leicester: Intervarsity, 1972.
Beyse, Karl-Martin. „ṣō’î.” W Theological Dictionary of the Old Testament. Vol. 12, edited by G. Johannes Botterwerck, Helmer Ringgren i Heinz-Josef Fabry, 195–197. Grand Rapids, Michigan: Williams B. Erdmans Publishing Company, 2012.
Boda, Mark. „Oil, Crowns and Thrones: Prophet, Priest and King in Zehariah 1:7–6:15.” Journal of Hellenic Studies 3, no. 10 (2001): 379–404.
Brzegowy, Tadeusz. Księga Izajasza. Rozdziały 1–12. Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament, T. 22, cz. 1. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2010.
Day, Peggy Lynne. „Abishai the śāṭān in 2 Samuel 19,17–24.” The Catholic Biblical Quarterly 49, no. 4 (Oct 1987): 543–547.
Delkurt, Holger. Sacharjas Nachtgesichte. Zur Aufnahme und Abwandlung prophetischer Traditionen. Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft, Bd. 302. Berlin i New York: Walter de Gruyter, 2000.
Fuhs, Hans Ferdinand. „،ābar.” W Theological Dictionary of the Old Testament. Vol. 10, edited by G. Johannes Botterwerck, Helmer Ringgren i Heinz-Josef Fabry, 408–425. Grand Rapids, Michigan; Cambridge, U.K.: Williams B. Erdmans Publishing Company, 1999.
Hamp, Vinzenz. „dîn.” W Theological Dictionary of the Old Testament. Vol. 3, edited by G. Johannes Botterwerck i Helmer Ringgren, 187–194. Grand Rapids, Michigan: Williams B. Erdmans Publishing Company, 1988.
Hanhart, Robert. Sacharja. Biblischer Kommentar. Altes Testament, Bd. 14/7. Neukirchen-Vluyn: Neukirchen Verlag, 1998.
Jauhiainen, Marko. „Turban and Crown Lost and Regained Ezekiel 21:29 and Zechriah°s Zemah.” JBL 127, no. 3 (2008): 501–511.
Jeremias, Christian. Die Nachtgesichte des Sacharja. Untersuchungen zu ihrer Stellung im Zusammenhang der Visionsberichte im Alten Testament und zu ihrem Bildmaterial. Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments, Bd. 117. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1977.
Kreuzer, Florian. „Der Antagonist. Der Satan in der Hebräischen Bibel – eine bekannte Größe?” Biblica 86, no. 4 (2005): 536–544.
Meyers, Carol L. i Eric M. Meyers. Haggai, Zechariah 1–8. The Anchor Bible, vol. 25B. Garden City, New York: Doubleday & Company Inc., 1987.
Petersen, David L. „Zechariah’s Visions. A theological perspective.” Vetus Testamentum 34, no. 2 (April 1984): 195–206.
Rad von, Gerhard. „diabolos.“ W Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament. Bd. 2, Herausgeber von Gerhard Kittel, 70–80. Stuttgart: W. Kohlhammer, 1960.
Ravasi, Gianfranco. Hiob. Dramat Boga i człowieka, T. 2. Zgłębiać Biblię. Kraków: Wydawnictwo Salwator, 2005.
Rignell, Lars Gösta. Die Nachtgesichte des Sacharja. Lund: C. W. K. Gleerup, 1950.
Schmidt, Werner H. „Kritik am Königtum.” W Vielfalt und Einheit des alttestamentlichen Glaubens, Axel Graupner; Holger Delkurt; Alexander B. Ernst, 171–192. Neukirchen-Vluyn: Neukirchen Verlag, 1995.
Segal, Michael. „The Responsibilities and Rewards of Joshua the High Priest according to Zehariah 3:7.” JBL 126, no 4 (2007): 717–734.
Stokes, Rayn. „Satan, YHWH°s Executioner.” JBL 133 no. 2, (2014): 251–270.
Tiemeyer, Lena – Sofia. „ A Busy Night at the Heavenly Court.” SEÅ 71 (2006): 187– 207.
Tronina, Antoni. Księga Kapłańska. Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament, T. 3. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2006.
Tułodziecki, Tomasz. „Prorok Amos – Herold Bożej Kary i dnia Jahwe (Am 4,4–13).” Collectanea Theologica 85, no. 4 (2015): 71–86.
VanderKam, James Claire. „Joshua the High Priest and the Interpretation of Zechariach 3.” CBQ 53, no. 3 (1991): 553–570.
Wildberger, Hans. Jesaja I. Kapitel 1–12. Biblischer Kommentar. Altes Testament, Bd. 10/1. Neukirchen-Vluyn: Neukirchen Verlag, 1980.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Tomasz Tułodziecki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 190
Liczba cytowań: 0