Anamnetyczny wymiar chrześcijańskich „świąt idei”
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2022.021Słowa kluczowe
liturgiczna anamneza, święta idei, święta dogmatyczneAbstrakt
Chrześcijańskie obchody w roku liturgicznym są przede wszystkim upamiętnieniem wielkich wydarzeń zbawczych, historiozbawczymi „świętami faktu”, i właśnie jako „święta pamięci” zostały wpisane w roczny cykl obchodów liturgicznych. Jednak kalendarz liturgiczny zna również obchody, które nie powstały jako doroczna pamiątka jakiegoś konkretnego wydarzenia z historii zbawienia. W literaturze historyczno- i teologicznoliturgicznej są one określane jako „święta idei” bądź „święta dogmatyczne”. Wynikają z dogmatycznej refleksji nad Objawieniem, a niekiedy także z objawień prywatnych i nurtu pobożnościowego danej epoki. W opracowaniu podjęto refleksję nad anamnetycznym wymiarem owych obchodów: czy „święta idei” są – a jeśli tak, to w jakim sensie – anamnezą Misterium Chrystusa? Tak postawione pytanie w świetle współczesnej teologii roku liturgicznego wydaje się poniekąd retoryczne, tym niemniej sam problem – wobec wielu nieporozumień, niejasności i wątpliwości – domaga się wyjaśnienia i doprecyzowania.
Bibliografia
Adam, Adolf. Corso di liturgia. Traduzione Ruggero Dalla Mutta. Brescia: Editrice Queriniana, 1988.
Augé, Matias. Rok liturgiczny. To sam Chrystus, który trwa w swoim Kościele. Tłumaczył Krzysztof Stopa. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei, 2013.
Bać, Tomasz. „Paschalny charakter kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa.” W Serce Jezusa w misterium Kościoła. 250 lat kultu Serca Pana Jezusa w Polsce, redakcja Waldemar Pałęcki, Zbigniew Głowacki, 89–101. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Baumstark, Anton. Liturgie comparée Chevetogne; Paris: Éditions de Chevetogne, 1953.
Bergamini, Augusto. Chrystus świętem Kościoła. Rok liturgiczny. Historia, celebracja, teologia, duchowość, duszpasterstwo. Tłumaczenie Katarzyna Kubis. Kraków: Wydawnictwo OO. Franciszkanów „Bratni Zew”, 2004.
Botte, Bernard. „Le cycle liturgique et l'économie du salut.” La Maison Dieu 30 (1952): 63–78.
Brzeziński, Daniel. „Chrystus wczoraj i dziś, i na wieki”. Anamnetyczny wymiar roku liturgicznego. Toruń: Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne; Pelplin: Wydawnictwo „Bernardinum”, 2015.
Jungmann, Josef Andreas. „Das kirchliche Fest nach Idee und Grenze.” W Verkündigung und Glaube, herausgegeben von Theodor Filthaut und Joseph Andreas Jungmann, 164–184. Freiburg im Breisgau: Verlag Herder, 1958.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii. Zasady i wskazania. Tłumaczył Józef Sroka. Poznań: Pallottinum, 2003.
„Konstytucja o Liturgii Świętej Sacrosanctum Concilium.” W Sobór Watykański II, Konstytucje. Deklaracje. Dekrety. Tekst polski, nowe tłumaczenie, 48–78. Poznań: Pallottinum, 2002.
Kowalska, Faustyna. Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów, 1995.
Kulbacki, Piotr. „Kult Najświętszego Serca Jezusa w pobożności ludowej i liturgii.” W Serce Jezusa w misterium Kościoła. 250 lat kultu Serca Pana Jezusa w Polsce, redakcja Waldemar Pałęcki, Zbigniew Głowacki, 137–147. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Kunzler, Michael. Liturgia Kościoła. Tłumaczył Lucjan Balter. Poznań: Pallottinum, 1999.
Maggiani, Silvano. „Festa/feste.” W Nuovo Dizionario di Liturgia, a cura di Domenico Sartore e Achille Maria Triacca, 555–581. Cinisello Balsamo: Edizioni Paoline, 1990.
Matczak, Bartłomiej. „Znaczenie objawień i pobożnych ćwiczeń ludu chrześcijańskiego w rozwoju kultu Serca Jezusa.” W Serce Jezusa w misterium Kościoła. 250 lat kultu Serca Pana Jezusa w Polsce, redakcja Waldemar Pałęcki, Zbigniew Głowacki, 103–114. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Mocydlarz, Włodzimierz. „Od Miserebitur do Cogitationes. Aspekty liturgiczne oraz teologiczno-pastoralne idee Mszy o Najświętszym Sercu Jezusa.” W Serce Jezusa w misterium Kościoła. 250 lat kultu Serca Pana Jezusa w Polsce, redakcja Waldemar Pałęcki, Zbigniew Głowacki, 33–61. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Mszał Rzymski dla diecezji polskich. Poznań: Pallottinum, 1986.
Nadolski, Bogusław. Leksykon liturgii. Poznań: Pallottinum, 2006.
Nadolski, Bogusław. Liturgika. T. 2, Liturgia i czas. Poznań: Pallottinum, 1991.
Rosso, Stefano. Il segno del tempo nella liturgia. Anno liturgico e liturgia delle ore. Leumann: Elledici, 2004.
Soravito, Lucio. „Il senso cristiano della festa.” Credere oggi 56, no. 2 (1990): 73–86.
Superson, Jarosław A. Historia uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2005.
Superson, Jarosław A. „Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa.” Liturgia Sacra 14, no. 1 (2008): 53–67.
Świerzawski, Wacław. Mysterium Christi. Chrystus obecny w liturgii i życie chrześcijańskie. Kraków: WAM, Wydawnictwo Apostolstwo Modlitwy, 1975.
Zaleski, Wincenty. Rok kościelny. Święta Pańskie, Matki Bożej, Apostołów, Świętych i Błogosławionych Polskich oraz dni okolicznościowe. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1993.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Daniel Brzeziński

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 378
Liczba cytowań: 0