Paul Volz w obronie Starego Testamentu
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2022.016Słowa kluczowe
Volz, Stary Testament, marcjonizm, supersesjonizm, teologia zastępstwaAbstrakt
W III Rzeszy popularność zyskała neomarcjońska teologia, której zwolennicy optowali za wyeliminowaniem Starego Testamentu z chrześcijaństwa na rzecz „moralnej odnowy” religii Jezusa. Wzbudziło to sprzeciw u licznych niemieckich teologów, w tym u Paula Volza, profesora Starego Testamentu z Tybingi. Artykuł przedstawia pogląd Volza na Stare Przymierze w kontekście zagrożenia ze strony radykalnie antyjudaistycznych tendencji, które przybierały w Niemczech na sile równolegle z rozwojem jego kariery. Szczególna uwaga zostaje zwrócona na argument Volza skierowany przeciwko próbie moralizacji chrześcijaństwa, podejmowanej przez volksistowskich autorów, i związanym z nią przekonaniu o absolutnej niekompatybilności ST z Jezusową Ewangelią miłości.
Bibliografia
Andersen, Friedrich. Die Deutsche Heiland. München: Deutscher Volksverlag, 1924.
Beckmann, Klaus. Die fremde Wurzel: Altes Testament und Judentum in der Evangelischen Theologie des 19. Jahrhunderts. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 2002.
Fritsch, Teodor. Der falsche Gott. Bewies-Material gegen Jahwe. Leipzig: Hammer Verlag, 1921.
Heschel, Susannah. The Ayran Jesus. Christian Theologians and the Bible in Nazi Germany. Princeton: Princeton University Press, 2008.
Jackson, Timothy. Mordecai Would Not Bow Down. Anti-Semitism, the Holocaust, and Christian Supersessionism. New York: Oxford University Press, 2021.
Kant, Immanuel. Religia w obrębie samego rozumu, przeł. A. Bobko. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2011.
Kozyra, Wojciech. “The Gospel of the New Principle. The Marcionian Leitmotif in Kant’s Religious Thought in the Context of Thomas Morgan and the German Enlightenment.” W Between Secularization and Reform. Religion in the Enlightenment, red. Anna Tomaszewska, 319–347. Leiden: Brill, 2022.
Kraeling, Emil. The Old Testament since the Reformation. New York: Shoken Rocks, 1969.
Luther, Martin. Ausgewählte Schriften: Erneuerung von Frömmigkeit und Theologie. Frankfurt: Insel Verlag, 1983.
Oeming, Manfred. Das Alte Testa ment als Teil des christlichen Kanons?: Studien zu gesamtbiblischen Theologien der Gegenwart. Pano Verlag: Zürich, 2001.
Otto, Rudolf. Świętość. Elementy racjonalne i irracjonalne w pojęciu bóstwa, przeł. B. Kupis. Wrocław: Thesaurus Press, 1993.
Rosenberg, Alfred. Der Mythus des 20. Jahrhunderts. Eine Wertung der seelisch-geistigen Gestaltenkämpfe unserer Zeit. München: Hoheneichen Verlag, 1934.
Ska, Jean-Louis. Introduction to Reading the Pentateuch, przeł. P. Dominique. Indiana 2006.
Stephan, Horst. Geschichte der deutschen evangelischen Theologie seit dem deutschen Idealismus. Berlin: Alfred Töpelmann, 1960.
Volz, Paul., Rudolph, Wilhelm. Der Elohist als Erzähler, ein Irrweg der Pentateuchkritik. Gissen: Alfred Töpelmann, 1933.
Volz, Paul. Das Demonische in Jahwe. Tübingen: Paul Siebeck, 1924.
Volz, Paul. Der Geist Gottes und die verwandten Erscheinungen im Alten Testament und im anschließenden Judentum. Tübingen: Paul Siebeck, 1910.
Volz, Paul. Der Kampf um das Alte Testament. Stuttgart: W. Kohlhammer, 1933.
Volz, Paul. Mose. Ein Beitrag zur Untersuchung über die Ursprünge der israelitischen Religion. Tübingen: Paul Siebeck, 1907.
Volz, Paul. Moses und sein Werk. Tübingen: Paul Siebeck, 1932.
Volz, Paul. Prophetengestalten des Alten Testaments. Sendung und Botschaft des alttestamentlichen Gotteszeugen. Stuttgart: Calwer Vereinsbuchhandlung, 1938.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Wojciech Kozyra
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 517
Liczba cytowań: 0
