Liturgia, protokół, ceremoniał, etykieta. Ku systematyzacji pojęć i określeniu wzajemnych relacji
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.031Słowa kluczowe
liturgia, dyplomacja, protokół, ceremonia, etykietaAbstrakt
Zarówno analizy kształtowania się i systematyzowania liturgicznych gestów, postaw, znaków i symboli podejmowane w historii, jak i badania nad proweniencją dzisiejszej etykiety oraz zasad ceremonialnych i protokolarnych stosowanych w działaniach dyplomatycznych ukazują szereg zależności pomiędzy tymi dwiema, jakby się mogło wydawać, odległymi płaszczyznami, jakimi są liturgia i dyplomacja. W opracowaniu przedstawiono relacje zachodzące pomiędzy dyplomacją jako najstarszą instytucją w stosunkach między państwami (wyrażaną poprzez ceremoniał, protokół i etykietę) i liturgią Kościoła. Ze względu na trudności związane z niejednoznacznością tych terminów, w artykule podjęto także próbę usystematyzowania odnośnej terminologii.
Bibliografia
Boiteux M., Ceremoniał. Zapotrzebowanie na wykwintność, w: M. Boiteux, A. Campitelli, N. Marconi, L. Simonato, G. Wiedmann, Watykan. Sztuka, architektura i ceremoniał, Kielce 2018, s. 11-27.
Brzeziński D., „Chrystus wczoraj i dziś, i na wieki”. Anamnetyczny wymiar roku liturgicznego, Toruń 2015.
Brzeziński D., Human Dimension of the Christian Liturgy, „Teologia i Człowiek” 48 (2019), s. 71-89.
Brzeziński D., Mszał jako księga liturgiczna: geneza i ewolucja, „Teologia i Człowiek” 44 (2018), s. 57-77.
Brzeziński D., W poszukiwaniu teologicznego sensu liturgii. Refleksje na 2000-lecie chrześcijaństwa, „Studia Płockie” 28 (2000), s. 37-48.
Dictionary of Medieval Latin from British Sources.
Dobrzyński J., Kaczuba I., Forsztęga B. (red.), Wielki słownik francusko-polski, t. 1, Warszawa 2005.
Galateria D., Wersal. Etykieta na Dworze Króla Słońce, Kraków, 2017.
Genet R., Traité de Diplomatie et de Droit Diplomatique, Paris 1931.
Janicki J., Kultury antyczne w liturgii chrześcijańskiej, Kraków 2007.
Kaczynski R. (red.), Enchiridion documentorum instaurationes liturgicae, t. 1: 1963-1973, Torino 1976.
Klafkowski A. (red.), Encyklopedia prawa międzynarodowego i stosunków międzynarodowych, Warszawa 1976.
Linde S. B., Słownik języka polskiego, 6 t., Lwów 1854-1858.
Makowski J., Prawo międzynarodowe, cz. 1: Sprawy obce, Warszawa 1930.
Marsili S., La liturgia, momento storico della salvezza, w: S. Marsili (red.), Anàmnesis, t. 1: La liturgia, momento nella storia dela salvezza, Casale Monferrato 1979, s. 31-156.
Marsili S., Liturgia, w: D. Sartorte, A. M. Triacca (red.), Nuovo Dizionario di Liturgia, Cinisello Balsamo 1990, s. 725-742.
Mikołajczak M., Książe Apostołów – Sługa Sług Bożych. O oczyszczaniu papieskiej liturgii z świeckiego protokołu, „Teologia i Człowiek” 52 (2020), s. 133-152.
Modrzyńska J., Protokół dyplomatyczny, etykieta i zasady savoir-vivre’u, Warszawa 2016.
Nadolski B., Liturgika, t. 1: Liturgika fundamentalna, Poznań 1989.
Nahlik S., Narodziny nowożytnej dyplomacji, Wrocław 1971
Nowowiejski A. J., Wykład Liturgii Kościoła Katolickiego, t. 1/1, Warszawa 1893.
Orłowski T., Protokół dyplomatyczny. Między tradycją a nowoczesnością, Warszawa 2015.
Słownik Liddell–Scott–Jones.
Steenbeek R., W Rzymie jak w domu, Warszawa 2014
Suchocka H., Ambasador u trzech papieży, Kraków 2018.
Sutor J., Etykieta dyplomatyczna z elementami protokołu i ceremoniału, Warszawa 2016.
Sutor J., Prawo dyplomatyczne i konsularne, Warszawa 2021.
Wicquefort de A., Memoires touchant les ambassadeurs, et les ministres publics, La Haye 1677.
Zdrenka M., Problem uniwersalizacji etosu mieszczańskiego, Toruń 2003.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Michał Mikołajczak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 625
Liczba cytowań: 0