Republika Włoska: Wyrok Trybunału Konstytucyjnego nr 16 z 2025 r. w przedmiocie zgodności z Konstytucją przepisów włoskiego prawa dotyczących wynagrodzenia należnego biegłym i tłumaczom za czynności wykonywane w postępowaniu sądowym

Abstract

W wyroku nr 16/2025 Trybunał Konstytucyjny Republiki Włoskiej [dalej: TK] dokonał kontroli zgodności z włoską ustawą zasadniczą przepisów regulujących wynagrodzenie biegłych i tłumaczy sądowych w kontekście zróżnicowania stawek za pierwszą i kolejne godziny wynagrodzenia biegłego. Sąd a quo wskazał, że taka konstrukcja prawna prowadzi do naruszenia zasady równości (art. 3 Konstytucji RW), zwłaszcza w kontekście braku waloryzacji wynagrodzeń od 2002 r. oraz konieczności zapewnienia cudzoziemcom prawa do tłumacza. TK uznał art. 4 ust. 2 Ustawy nr 319/1980 za niezgodny z Konstytucją, eliminując dopuszczalność różnicowania wysokości wynagrodzenia za tę samą czynność procesową. Wyrok wywiera skutek ex nunc i obejmuje również postępowania w toku, w których wymagane będzie ponowne ustalenie wysokości świadczeń. W uzasadnieniu odwołano się do orzecznictwa krajowego i europejskiego, wskazując na konieczność godziwej zapłaty jako gwarancji jakości świadczenia usług tłumaczeniowych i eksperckich w postępowaniu sądowym.