(WY)SŁUCHANIE DZIECKA NA ZASADZIE (NOWYCH) ART. 2161 I 2162 KPC – DYLEMATY AKSJOLOGICZNE (IN)DYFERENTNYCH WARTOŚCI: DOBRO DZIECKA VS DOBRO WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSP-W.2024.013Abstrakt
(WY)SŁUCHANIE DZIECKA NA ZASADZIE (NOWYCH) ART. 2161 I 2162 KPC – DYLEMATY AKSJOLOGICZNE (IN)DYFERENTNYCH WARTOŚCI: DOBRO DZIECKA VS DOBRO WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI
ABSTRAKT
Opracowanie traktuje na temat wysłuchania dziecka na zasadzie art. 2161 i art. 2162 KPC. Na wstępie odniesiono się do kwestii merytorycznych związanych z wysłuchaniem małoletniego determinujących konieczność przeprowadzenia analizowanej czynności przez sąd oraz uwzględnienia wyrażonego przez dziecko stanowiska i poglądu w dotyczącej go sprawie. W toku dalszych rozważań zaprezentowano zmiany wprowadzone na mocy nowelizacji z 2024 r. odnoszące się do aspektów formalnych określających sposób wysłuchania małoletniego w postępowaniu cywilnym. Ostatecznie omówiono istotę analizowanej instytucji z punktu widzenia jej podłoża aksjologicznego – przez pryzmat realizacji dwóch wartości: dobra dziecka i dobra wymiaru sprawiedliwości.
SŁOWA KLUCZOWE
dziecko – dobro dziecka – wysłuchanie dziecka
Bibliografia
Akińcza J., Artykuł 2611 KPC w związku z art. 12 Konwencji o prawach dziecka. Praktyka orzecznicza, Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego 2016, nr 7 s. 333 i n.
Arkuszewska A., Instytucja wysłuchania dziecka w świetle Konstytucji RP (wybrane zagadnienia), Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2021, nr 2, s. 279 i n.
Bąk A., „Bo sąd jest taki ważny” – doświadczenia dzieci uczestniczących w czynności wysłuchania. Raport z badania jakościowego, Dziecko Krzywdzone 2015, nr 4, s. 82 i n.
Bodio J., Status dziecka jako uczestnika postępowania nieprocesowego, Warszawa 2019
Borkowska K., Prawo dziecka do wypowiedzi a jego udział w postępowaniu cywilnym w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, Dziecko Krzywdzone 2011, nr 2, s. 27 i n.
Budzyńska A., Wysłuchanie dziecka w postępowaniu cywilnym – perspektywa psychologiczna, Dziecko Krzywdzone 2015, nr 4, s. 32 i n.
Cieślak S., Założenia aksjologiczne postępowania cywilnego – propozycja sformułowania kryteriów aksjologicznej oceny regulacji procesowej, [w:] Założenia aksjologiczne nowelizacji KPC z 4.07.2019 r., S. Cieślak (red.), Łódź 2020, s. 13 i n.
Cieśliński M., Praktyka sądowa wysłuchiwania małoletnich w postępowaniach cywilnych w kontekście idei przyjaznego wysłuchania dziecka (komunikat o wynikach badania), Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne 2015, nr 24, s. 221 i n.
Cieśliński M. M., Problematyka dopuszczalności stosowania uproszczonych form wysłuchania dziecka w postępowaniu cywilnym, [w:] Rozstrzyganie spraw cywilnych. Aktualne wyzwania i perspektywy, M. Białecki, S. Kotas-Turoboyska, F. Manikowski, J. Słyk, E. Szczepanowska (red.), Warszawa 2022, s. 57 i n.
Cieśliński M., Stanowisko sędziów na temat wysłuchiwania małoletnich w postępowaniu cywilnym, Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne 2017, nr 29, s. 142 i n.
Cieśliński M. M., Wysłuchanie dziecka w procesie cywilnym (art. 2161 KPC), PS 2012, nr 6, s. 63 i n.
Cieśliński M., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, P. Rylski (red. nacz.), A. Olaś (red. cz. III), Legalis 2024, komentarz do art. 2161 i komentarz do art. 2162
Czeredecka A., Psychologiczne kryteria wysłuchania dziecka w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, Rodzina i Prawo 2010, nr 14-15, s. 22 i n.
Flaga-Gieruszyńska K., Dowód z zeznań małoletniego świadka a wysłuchanie dziecka w procesie cywilnym – wybrane zagadnienia, [w:] Dowodzenie w postępowaniach sądowych w perspektywie porównawczej, D. Gil (red.), Lublin 2016, s. 85 i n.
Flaga-Gieruszyńska K., Wysłuchanie dziecka jako jeden z instrumentów ochrony dobra dziecka w postępowaniu sądowym w sprawach o rozwód albo o separację, [w:] Procedury w sprawach małżeńskich i rodzinnych. Teoria i praktyka, J. Krzykowska, R. Sztychmiler (red.), Olsztyn 2016, s. 109 i n.
Gadomska-Radel A., Wysłuchanie dziecka w postępowaniu cywilnym, Zagadnienia Społeczne 2014, nr 2, s. 90 i n.
Gapska E., Czynności decyzyjne sądów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010
Gardziel M. K., Prawo dziecka do wyrażania własnych poglądów, PS 2022, nr 7-8, s. 100 i n.
Grzeszczyk W., Właściwość miejscowa sądu z delegacji ze względu na dobro wymiaru sprawiedliwości (art. 37 KPK), Prokuratura i Prawo 2000, nr 9, s. 121 i n.
Kordela M., Aksjologiczna wykładnia prawa, Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 2017, nr 110, s. 149 i n.
Kotas-Turoboyska S., Pojęcie dobra wymiaru sprawiedliwości w rozumieniu art. 441 KPC, [w:] Rozstrzyganie spraw cywilnych. Aktualne wyzwania i perspektywy, M. Białecki, S. Kotas-Turoboyska, F. Manikowski, J. Słyk, E. Szczepanowska (red.), Warszawa 2022, s. 189 i n.
Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012
Muszczyńska A., Wysłuchanie dziecka przez sąd w trybie art. 2161 Kodeksu postępowania cywilnego, Studia Prawnicze i Administracyjne 2018, nr 1, s. 13 i n.
Olaś A., Zasada proporcjonalności w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2024
Pietruszewska A., Zaruczyńska A., Wysłuchanie małoletniego w postępowaniu cywilnym. Refleksje de lege lata i de lege ferenda, Ars Iuridica 2023, nr 2, s. 141 i n.
Pilarczyk M., Wysłuchanie dziecka w procesie cywilnym, [w:] Nowelizacja postępowania cywilnego. Wpływ zmian na praktykę sądową, M. Białecki, S. Kotas-Turoboyska, F. Manikowski, E. Szczepanowska (red.), Warszawa 2021, s. 359 i n.
Plewka J., Instytucja wysłuchania małoletniego w świetle unormowań prawnych Kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Tendencje prawa materialnego i procesowego, E. Marszałkowska-Krześ (red.), Wrocław 2017, s. 45 i n.
Podłęcki F., Realizacja konstytucyjnej zasady ochrony praw dziecka na gruncie instytucji wysłuchania małoletniego w postępowaniu cywilnym, [w:] Konstytucyjne aspekty procesu cywilnego, A. Orzeł-Jakubowska, T. Zembrzuski (red.), Warszawa 2023, s. 317 i n.
Rudkowska-Ząbczyk E., Rodziewicz P., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil (red.), Legalis 2024, komentarz do art. 2161 i komentarz do art. 2162
Rutkowska A., Rutkowski D., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 1-50535. Tom I, O. M. Piaskowska (red.), LEX 2024, komentarz do art. 2161
Sas R., Instytucja wysłuchania dziecka w postępowaniu cywilnym, [w:] Prawo małżeńskie i jego relacje z innymi gałęziami prawa, I. A. Jaroszewska, G. Ćwikliński (red.), Olsztyn 2017, s. 52 i n.
Słyk J., Aspekty prawne wysłuchania dziecka w postępowaniu cywilnym, Dziecko Krzywdzone 2015, nr 4, s. 9 i n.
Stojanowska W., Dobro dziecka w aspekcie sprawowanej nad nim władzy rodzicielskiej, Studia nad Rodziną 2000, nr 4, s. 55 i n.
Trela A., Prawo do wysłuchania, EP 2010, nr 5, s. 34 i n.
Weitz K., Związanie sądu granicami żądania w procesie cywilnym, [w:] Aurea praxis aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego. T. 1, T. Gudowski, K. Weitz (red.), Warszawa 2011, s. 679 i n.
Wybrańczyk D., Instytucja wysłuchania małoletniego przed sądem w sprawach go dotyczących, ZP BAS 2020, nr 2, s. 49 i n.
Zajączkowska J., Głos dziecka na wokandzie – o instytucji wysłuchania małoletniego, Palestra 2013, nr 7-8, s. 56 i n.
Zegadło R., Dziecko w postępowaniu sądowym i administracyjnym, Rodzina i Prawo 2011, nr 19, s. 57 i n.
Zieliński A., Flaga-Gieruszyńska K., [w:] A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Legalis 2024, komentarz do art. 2161
Zielona-Jenek M., Dziecko w postępowaniu sądowym, [w:] Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży, I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A. R. Borkowska (red.), Warszawa 2020, s. 702 i n.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Aleksandra Fruk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 63
Liczba cytowań: 0
