Tradycje i kultura staroobrzędowców na ziemiach polskich
DOI:
https://doi.org/10.12775/TIS.2011.001Słowa kluczowe
staroobrzędowcy, schizma, Cerkiew prawosławna, Polska, księgi liturgiczne, molenna, folklorAbstrakt
Artykuł pt. „Tradycje i kultura staroobrzędowców na ziemiach polskich” dotyczy tradycji, które zostały zachowane przez grupę staroobrzędowców (starowierców) mieszkających w Polsce. Wspólnota ta powstała w 1654 r., kiedy miał miejsce rozłam w Cerkwi prawosławnej. Zwolennicy starej wiary sprzeciwiali się poprawianiu ksiąg liturgicznych, przez co byli prześladowani i zmuszani do emigracji. Do Polski starowiercy przybyli z okolic Pskowa i Nowogrodu. Obecnie zamieszkują w trzech ośrodkach – w okolicy Augustowa, Suwałk i na Mazurach. Staroobrzędowcy początkowo zachowywali swoje tradycje (odmawiali np. fotografowania się czy pobytu w szpitalu), obecnie jednak można zaobserwować odstępstwa od części zwyczajów. W artykule opisane zostały niektóre elementy związane z religią staroobrzędowców (molenny, modlitwa, ikony, księgi liturgiczne), a także z życiem codziennym (folklor, ubiór, pożywienie itp.). Rozprawa powstała na podstawie pracy licencjackiej Autorki.
Bibliografia
Gaweł J., Obrzęd weselny w społeczności wyznaniowej starowierców z Boru i Gabowych Grądów, „Lud”, t. 81, Białystok 1997.
Górny W., Krzyż staroobrzędowców, „Katalog wystawy zorganizowanej w Domu Pracy Twórczej w Sejnach (czerwiec – wrzesień 2005)”, Sejny 2005.
Grek-Pabisowa I., Niektóre wiadomości o staroobrzędowcach zamieszkałych na terenie Polski, „Staroobrzędowcy: szkice z historii, języka, obyczajów: wybór prac z okazji 45-lecia pracy naukowej”, Warszawa 1999.
Grek-Pabisowa I., Zmiany w tradycyjnej kulturze i obyczajowości staroobrzędowców w Polsce, „Staroobrzędowcy: szkice z historii, języka, obyczajów: wybór prac z okazji 45-lecia pracy naukowej”, Warszawa 1999.
Iwaniec E., Osadnictwo staroobrzędowców w powiecie augustowskim, bmw, 1967.
Iwaniec E., Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich, Warszawa 1977.
Jaroszewicz-Pieresławcew Z., Ритуальная культура старообрядцев сувальско- сейненского регйона в начале девяностых годов XX века, „Skupiska staroobrzędowców w Europie, Azji i Ameryce. Ich miejsce i tradycje we współczesnym świecie”, red. I. Grek-Pabisowa, I. Maryniakowa,R. Morrison, Warszawa 1994.
Kubinowski D., Etnopedagogia taneczna w okresie transformacji: proces rekonstrukcji rodzimych tradycji tanecznych a współczesne przemiany instytucjonalnej działalności kulturalnej w Polsce, Lublin 2002.
Ziółkowska M., Antroponimia polskich starowierców (na podstawie inskrypcji nagrobnych), „Staroobrzędowcy za granicą”, pod red. M. Głuszkowskiego i S. Grzybowskiego, Toruń 2010.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 537
Liczba cytowań: 0