Wybrane polsko-jugosłowiańskie organizacje w okresie międzywojennym
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2021.1.04Słowa kluczowe
stosunki polsko-jugosłowiańskie, Polska, Jugosławia, historia społeczna, działalność naukowaAbstrakt
W artykule autor prezentuje wyniki badań dotyczących działalności wybranych organizacji polsko-jugosłowiańskich w okresie międzywojennym. W oparciu o dokumenty z kilku krajów (Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Ukraina i Polska) omawia funkcjonowanie dwóch najważniejszych organizacji tego typu w II RP, Stowarzyszenia Polsko-Jugosłowiańskiego w Poznaniu i Polsko-Jugosłowiańskiej Ligi we Lwowie; ich działalność kulturalną, wydawniczą, a także prezentuje środowiska, z jakich wywodzą się członkowie obydwu organizacji. Ponadto pojawia się też wątek Ligi Towarzystw Polsko-Jugosłowiańskich, która została zainicjowana w 1930 r. w Warszawie, zrzeszającej wszystkie organizacje polsko-jugosłowiańskie, w tym Poznań i Lwów.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Narodowe w Krakowie
Akcja NKN w krajach bałkańskich (Bułgaria, Chorwacja, Serbia)
Archiwum Państwowe w Poznaniu
Kartoteka Ewidencji Ludności 1870–1931
Akta Kongresu Jugosłowiańskiego
Centralne Państwowe Archiwum we Lwowie
Polsko-Jugosłowiańska Liga we Lwowie
Historijski Arhiv Sarajevo
Hrvatski Državni Arhiv
Porezna Uprava, Pravila Poljsko-Jugoslavenskoga Društva
Narodna in univerzitetna knjižnica u Ljubljani
Źródła drukowane
Batinić A., Polonistička veza Julija Benešića i Zdenke Marković, „Poznańskie Studia Slawistyczne” (2015), nr 9.
Benešić J., Osiem lat w Warszawie, tłum. D. Cirlić-Straszyńska, Warszawa 1985.
Bericht über die Verwaltung von Bosnien und der Hercegovina für die Jahre 1914 bis 1916, Wien 1917.
Korespondencja Kazimierza Nitscha i Antoniny Obrębskiej-Jabłońskiej 1925–1958, cz. 1: 1925– 1945, red. M. Skarżyński, E. Smułkowa, Kraków 2018.
Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa. Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay, Jana Łosia, Kazimierza Nitscha, Jana Michała Rozwadowskiego, Henryka Ułaszyna, oprac. A. Czelakowska, M. Skarżyński, Kraków 2011.
Molè V., Iz knjige spominov, Ljubljana 1970.
Rezultati popisa žiteljstva u Bosni i Hervegovini za 1910, Sarajevo 1912.
Ułaszyn H., Z Kopiowatej na katedry uniwersyteckie. Wspomnienia, Kraków 2010.
Opracowania
Agičić D., Wiktor Bazielich i njegovi hrvatski korespondenti: Prilog poznavanju hrvatsko-poljskih književnih i kulturnih veza u dvadesetom stoljeću, „Historijski Zbornik” 62 (2009), nr 1.
Albin J., Polacy w Jugosławii, Lublin 1983.
Becić I.M., Trgovinski odnosi Poljske i Kraljevine SHS/Jugoslavije 1919–1939, w: Jugoslavija i Poljska u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017, s. 75–96.
Biegański Z., Društvo poljsko-jugoslavenskog prijatelstva 1946–1949 (1951), w: Jugoslavija i Poljska u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017, s. 227–238.
Bondžić D., Prosvetna, naučna i kulturna saradnja Kraljevine SHS/Jugoslavije i Poljske između dva svetska rata, w: Jugoslavija i Poljska u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017, s. 97–114.
Burić D., Hrvatskosrpsko-poljski riječnik. Słownik Chorwackoserbsko-polski, Kraków 1935.
Dzień radia poznańskiego, red. Z. Kosidowski, Poznań 1930.
Frančić V., Jugosławia. Niewyzyskany rynek dla eksportu polskiego, w: Wskazania dotyczące poprawy współczesnej sytuacji gospodarczej. Cykl powszechnych wykładów wygłoszonych od 8. Października do 5. grudnia 1931 roku, Kraków 1932, s. 3–11.
Garlicka A., Polska–Jugosławia 1934–1939. Z dziejów stosunków politycznych, Wrocław 1977.
Giza A., Towarzystwo słowiańskie w Krakowie wobec sytuacji na Bałkanach w latach 1912–1914, „Przegląd Zachodniopomorski” (1983), nr 17.
Gostomska A., Polskie dwudziestowieczne przekłady Osmana Ivana Gundulića, „Przekłady Literatur Słowiańskich” (2019), nr 2.
Gostomska A., Polskie przekłady zbioru „Priče izdavnine” Ivany Brlić-Mažuranić, „Przekłady Literatur Słowiańskich” (2016), nr 7.
Grudzień S., Rusini czy Ukraińcy? Stanowisko „Ruchu Słowiańskiego”, „Dzieje Najnowsze” (2007), nr 3.
Gulić M., Odnosi između Kraljevine SHS/Jugoslavije i Republike Poljske (1919–1939). Pogled iz Beograda, w: Jugoslovensko-Poljski odnosi u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, D. Bondžić, Beograd 2015, s. 55–74.
Homadovski V., Poljaci u borbi za svoju neodvisnost, Zagreb 1916.
Homadovski V., Ukrajina i Ukrajinci, Zagreb 1916.
Jagodar J., Hrvatsko-poljske veze u prvoj polovici i sredinom 20. stoljeća, Zagreb 2021.
Jagodar J., Najznačnij Hrvati u Poljskoj u prvoj polovici i sredinom XX stoljeća, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. Ivana Vidović Boldta obroniona na Uniwersytecie w Zagrzebiu w 2019 r.
Jugoslavija i Poljska u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017.
Jugoslovensko-Poljski odnosi u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, D. Bondžić, Beograd 2015.
Kale S., Poljaci na Šolti s osvrtkom na pjesnika Krzysztofa Kamila Baczyńskog, w: Baščina 23, red. D. Sule, Grohote 2014.
Kale S., Poljaci, naša braća na sjeveru. Hrvatska javnost o Poljacima 1860–1903, Zagreb 2019.
Kale S., Polskie organizacje w Chorwacji w dwudziestoleciu międzywojennym, w: Polska i Jugosławia w XX wieku. Polityka, społeczeństwo, kultura, red. M. Pavlović, P. Wawryszuk, A. Zaćmiński, Bydgoszcz 2018, s. 227–285.
Kale S., Znanstveni rad slavista Vilima Frančića, w: Witkacy i drugi. Zagrebački polonistički odnosi, red. D. Blažina, Đ. Čkilić-Škeljo, Zagreb 2016, s. 179–203.
Kozaczka M., Aureliusz Serda Teodorski 1860–1942: generał zapomniany, „Prace Historyczno-Archiwalne” (2003), nr 13.
Krzak A., Attachat wojskowy w Belgradzie w dwudziestoleciu międzywojennym, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” (2008), nr 3–4.
Kwaśniak F., Starania Polskiego duchowieństwa o poprawę życia duchowego Polaków w Bośni, (cz. III), „Perspectiva” 18 (2011), nr 1.
Lasoń K., Julije Benešić: działalność przekładoznawcza oraz językoznawcza najwybitniejszego chorwackiego polonisty, w: Obszary polonistyki. Język, kultura, literatura, red. E. Kida-Oronowicz, A. Myszka, Rzeszów 2016, s. 157–166.
Leżeński C., Marinković I., Przez trzy granice. Polacy i Jugosłowianie na szlakach wojny i pokoju, Warszawa 1986.
Lis T.J., Bosna u mojoj krvi, w: Poljska u Bosni, Bosna u Poljskoj, red. T.J. Lis, M. Maleszka, Kraków–Toruń–Sarajevo 2015, s. 93–109.
Lis T.J., Delatnost Lige poljsko-jugoslavenskih društava u međuratnom periodu, w: Poljska Jugoslavija u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017, s. 115–129.
Lis T.J., Działalność Frana Ilešića, słoweńskiego polonofila, w: Polska i Jugosławia w XX wieku. Polityka, społeczeństwo, kultura, red. M. Pavlović, P. Wawryszuk, A. Zaćmiński, Bydgoszcz 2018, s. 317–332.
Lis T.J., Działalność kulturowa polonii bośniackiej w międzywojniu w Drugiej Rzeczpospolitej, w: Wschodnie i zachodnie szlaki migracji Polaków, [red. P. Kraszewski, M. Lachowicz, T. Nakoneczny], Poznań 2017, s. 193–10.
Loret-Heintschowa J., Władysław Tadeusz Wisłocki i jego „Ruch Słowiański”, „Ze Skarbca Kultury” (1967), nr 18–19.
Małczak L., (Nie)obecność literatury chorwackiej w Polsce: okres międzywojenny, w: Słowiańska wieża Babel, t. 1: Kultura i dialog, red. J. Czaja, I. Jermaszowa, M. Wójciak, B. Zieliński, Poznań 2018, s. 17–35.
Marković-Pieniążek K., Poljska međuratna (ne)demokracija Benešićevim očima, „Poznańskie Studia Slawistyczne” (2019), nr 17.
Morawski K.S., Okoliczności budowy stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Jugosławią w 1918 roku, „Historia i Polityka” (2013), nr 10.
Pavlović M., Rad društva poljsko-jugoslavenskog prijatelstva 1946–1948, w: Jugoslavija i Poljska u XX veku, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Beograd 2017, s. 203–226.
Polacy w Bośni, Polacy o Bośni, red. K. Wrocławski, Warszawa 2003.
Poljsko-hrvatske veze kroz stoljeća. Povijest, kultura, književnost, red. D. Agičić, M. Czerwiński, Zagreb 2018.
Polska i Jugosławia w XX wieku. Polityka, społeczeństwo, kultura, red. M. Pavlović, A. Zaćmiński, P. Wawryszuk, Bydgoszcz 2018.
Przybyszewski K., Tadeusz Kruszelnicki, w: idem, Ludzie Torunia Odrodzonej Rzeczypospolitej (1920–1939), cz. 2: Biogramy i szkice biograficzne, Toruń 2018, s. 268–269.
Ryś B., Rozwój polsko-jugosłowiańskich stosunków gospodarczych, Łódź 1986.
Schroeder A., Grafika jugosłowiańska, Lwów 1927.
Siennicka H., Uroda Jugosławii, Warszawa 1936.
Skarżyński M., Geneza i początki Studium Słowiańskiego UJ, „LingVaria” 14 (2019), nr 1, s. 12–15.
Skarżyński M., Poznańskie lata Henryka Ułaszyna, „Poznańskie Studia Polonistyczne” 19 (2012), z. 1.
Słownik bibliotekarzy wielkopolskich 1918–2000, red. F. Łozowski, Poznań 2001, s. 73–75.
Stępniak W., Dyplomacja polska na Bałkanach (1918–1926), Warszawa 1998.
Stępniak W., Działalność dyplomacji polskiej w Królestwie SHS w latach 1919–1922, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 31 (1996).
Stocki E., Leopold Glück, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 8, z. 36, Warszawa 1959, s. 88–90.
Wojtkowski A., Z dziejów stosunku Poznania do zagadnień słowiańskich w wieku XIX, w: Kronika Miasta Poznania, t. 7, red. Z. Zalewski, Poznań 1929, s. 195–206.
Zgórniak M., Profesor Henryk Batowski (1907–1999), w: Henryk Batowski 1907–1999, red. R. Majkowska, Kraków 2003, s. 9–14.
Znamierowska-Rakk E., Koncepcje dróg strategiczno-tranzytowych na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej w polityce polskiej i międzynarodowej okresu międzywojennego, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 30 (1995).
Варан Z., З історїї діяльності Польсько-югославької ліги у Львові, w: Lwów. Miasto – społeczeństwo – kultura, t. 7, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2010, s. 516–523.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 448
Liczba cytowań: 0