Bułgarzy i Bułgaria w ostatniej ćwierci wieku XIX w publikacjach Jana Grzegorzewskiego (kultura, ludność, gospodarka)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2016.1.02Słowa kluczowe
Jan Grzegorzewski, Bułgaria, egzarchat bułgarski, szkolnictwo, rolnictwo, handelAbstrakt
Jan Grzegorzewski, wybitny polski slawista i orientalista odbył na przełomie wieków XIX i XX. kilka podróży po Bałkanach. W ich trakcie dokonał wnikliwych obserwacji miejscowych stosunków społecznych, politycznych i ekonomicznych, z których wnioski zawarł w kilku opublikowanych na przełomie XIX i XX w. książkach i artykułach. Miejsce szczególne w jego pracy badawczej zajmowała Bułgaria. Niniejszy artykuł jest prezentacją obrazu tego kraju postrzeganego przez autora przez pryzmat trzech głównych, podjętych w jego pracach wątków – kultury, społeczeństwa i gospodarki.Bibliografia
Bezenšek A., Bolgarija in Srbija, Celovec 1897.
Bułgarya pod jarzmem tureckim, „Niwa” 16 (1887), z. 301, 302.
Chłoniewski A., Nieśmiertelni. Fotografie literatów lwowskich, Lwów 1898.
Ciszewski S., Wróżda i pojednanie. Studium etnologiczne, Warszawa 1900.
Czarnowski S.J., Dziennikarstwo słowiańskie i polskie, Kraków 1895.
Davis D., The Bulgaria Mission of the Methodist Episcopal Church, New York 1906.
Dobosz K., Początki i pierwszy tom Rocznika Orientalistycznego. Przyczynek do dziejów czasopisma, „LingVaria” 7 (2012), nr 2.
Fraser J.F., Pictures from the Balkan, London 1906.
Grzegorzewski J., Albania i Albańczycy, Lwów 1914.
G[rzegorzewski] J., Dragan Cankow, „Świat Słowiański” 7 (1911), nr 1.
Grzegorzewski J., Dwa fermany sułtańskie z XVIII w. Zarys historyczny traktatów handlowych Polski z Turcyą, „Rocznik Orientalistyczny” 1916‒1918.
G[rzegorzewski] J., Echa zjazdu sofijskiego, „Świat Słowiański” 7 (1911), nr 1.
Grzegorzewski J., Ein türk-tatarischer Dialekt in Galizien: Vokalharmonie in den entlehnten Wörtern der karaitischen Sprache in Halicz, „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-Historische Klasse” 146 (1903), Abh. 1.
Grzegorzewski J., Ferman sułtana Abdulhamida I z r. 1775, w: Księga pamiątkowa ku uczczeniu czterdziesto-pięcioletniej pracy literackiej prof. dr Józefa Tretiaka, Kraków 1913.
Grzegorzewski J., Grób Warneńczyka: badania autentyczności grobu przy 4-tym kilometrze pobojowiska warneńskiego z d. 10-go listopada 1444 r., z 14 załącznikami, Kraków 1911.
Grzegorzewski J., Jezyk Łach-Karaitów. Narzecze południowe (łucko-halickie), Kraków 1917.
Grzegorzewski J., Na Spiszu. Studya i teksty folklorystyczne, Lwów 1919.
G[rzegorzewski] J., O „Echa zjazdu sofijskiego”, „Świat Słowiański” 7 (1911), nr 1.
Grzegorzewski J., Penczo Sławejkow, „Świat Słowiański” 8 (1912), nr 2.
Grzegorzewski J., Rok przewrotów (Bułgarya 1885/6), Lwów 1900.
Grzegorzewski J., Siedmiomiesięczna walka o samoistność Bułgaryi, „Świat Słowiański” 8 (1912), nr 1.
Grzegorzewski J., Spółczesna Bułgarya, „Ateneum” 8 (1883), nr 2, z. 2, 3.
Grzegorzewski J., Stosunki handlowe z Bułgaryą, „Przegląd Powszechny” 4 (1887), z. 1.
Grzegorzewski J., Stronnictwa bułgarskie po przewrotach, „Świat Słowiański” 8 (1912), nr 2.
Grzegorzewski J., Stronnictwa bułgarskie za Aleksandra Battenberga, „Świat Słowiański” 7 (1911), nr 2.
J.G. [J. Grzegorzewski], Szkolnictwo w Bułgaryi, „Przegląd Powszechny” 4 (1887), z. 8, 10, 11.
Grzegorzewski J., Za Dunajem (Bułgarya, Serbia, Czarnogóra), Lwów 1904.
Grzegorzewski J., Z kresów Połabskich, Kraków 1885.
Grzegorzewski J., Z sydżyllatów rumelijskich epoki wyprawy wiedeńskiej akta tureckie, Lwów 1912.
Hołubowicz J., Bułgarya, jej przeszłość dziejowa i jej obecne narodowe i religijne odrodzenie, Kraków 1885.
Hoszowska M., Ludwik Finkel i Akademia Umiejętności. Z dziejów współpracy naukowej Lwowa i Karkowa na przełomie XIX i XX wieku, Rzeszów 2011.
История славеноболгарская, Sofija 1961.
Jankowski C., Na gruzach Turcji. Zarysy polityczno-publicystyczne, Warszawa 1915.
Jireček C., Geschichte der Bulgaren, Praga 1876.
Kaczmarek U., Jan Grzegorzewski ‒ „pierwszy” polski orientalista, „Sprawy Wschodnie” 2002, nr 1.
Kaczmarek U., Wystawa poświęcona prof. Tadeuszowi S. Grabowskiemu i prof. Janowi Grzegorzewskiemu, Sofia, 24 czerwca 1996, „Etnografia Polska” 41 (1997), z. 1‒2.
Каравълчев В., Холмската мисия на Йосиф Соколски и краят на Брест-литовската уния, „Християнство и култура” 9 (2011).
Каравълчев В., Някои бележки върху личността на първия униатски архиеп. Йосиф Соколски, „Християнство и култура” 7 (2011).
Kizilov M., Jan Grzegorzewski’s Karaite materials in the archive of the Polish Academy of Sciences in Kraków, „Karaite Archives” 1 (2013).
Klejn Z., Polskie stronice w bułgarskiej historii, „Mazowieckie Studia Historyczne” 2 (1998).
Klejn Z., Polskie ślady w budowie nowożytnej Bułgarii, Łowicz 1999.
Манафова Р., Културното развитие на България при временното руско управление (1877-1879), w: Известия на Института за история, т. 29: Из историята на българската наука, просвета и култура през ХІХ и ХХ в., 1986.
Miller W., Travels and Politics in the Near East, London 1898.
Monroe W.S., Bulgaria and Her People, Boston 1914.
More R.J., Under the Balkans. Notes of a Visit to the District of Philippopolis in 1876, London 1877.
Murzyński K., Serbia i jej przodownictwo, „Niwa” 9 (1880), z. 124.
Newbigin M.I., Geographical Aspects of Balkan Problems in their Relation to Great European War, London 1915.
Piotrowski A., Z dziejów Carstwa Bułgarskiego. Wspomnienia osobiste, „Tygodnik Ilustrowany” 42 (1908).
Popoff C.G., La Bulgarie économique 1879‒1911, Sofia 1920.
Przesmycki Z., Rumelia Wschodnia, „Ateneum” 10 (1885), t. 4.
Reychman J., O wykorzystanie źródeł orientalnych do historii Polski, „Przegląd Historyczny” 58 (1967), nr 2.
Reychman J., Peleryna, ciupaga i znak tajemny, Kraków 1971.
Reychman J., W ośrodkach orientalnych i orientalistycznych Bułgarii, „Przegląd Orientalistyczny” 21 (1957), nr 1.
Reychman J., Zasługi Jana Grzegorzewskiego na polu zbliżenia kulturalnego polsko-bułgarskiego, w: Stosunki literackie polsko-bułgarskie, red. J. Śliziński, Wrocław 1971.
Rubacha J., Obraz przemian politycznych w Bułgarii w książce Jana Grzegorzewskiego „Rok przewrotów. (Bułgarya 1885/6)”, w: Wokół reportażu podróżniczego, red. D. Rott, Katowice 2007.
Rubacha J., Malinowski A., Giza A., Historia Bułgarii 1870‒1915. Materiały źródłowe z komentarzami, Warszawa 2004.
Sława T., Propaganda unicka w Bułgaryi, „Świat Słowiański” 9 (1913), t. 2.
Słomka J., Pamiętniki włościanina, Kraków [1929].
Sopodźko T., O czasopismach w Bułgaryi, „Przegląd Powszechny” 8 (1891), nr 29.
Stacya naukowa polska na Wschodzie Hyacinthaeum, Warszawa 1916.
„Świat Słowiański” 3, 7‒9 (rubryki: „Kronika”, „Przegląd prasy słowiańskiej”, „Recenzje i sprawozdania”).
Tyszkiewicz J., Jan Grzegorzewski w ostatnich latach życia: 1916‒1922, „Almanach Karaimski” 4 (2015).
Wegnerowicz W.R., Odrodzenie Bułgaryi, „Literatura i Sztuka. Dodatek do Dziennika Poznańskiego” 48 (1912).
Weiss-Bartenstein W.K., Bulgarien, Land, Leute und Wirtschaft zur Zeit des Balkankrieges, Leipzig 1913.
Zawilski A., O wolność Bułgarii, Warszawa 1979.
Zankow S., Die Grundlagung der Vefassung der bulgarischen orthodoxen Kirche, Zürich 1917.
Zborowski J., Historia pewnej książki. Wspomnienie o Janie Grzegorzewskim, „Rocznik Podhalański” 5 (1992).
Ze wsi i miast Macedonii i Starej Serbii, „Świat Słowiański” 9 (1913), nr 1.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 368
Liczba cytowań: 0