Jak przetrwać? Problemy bytowe zagrożonych zagładą Polaków w miastach Wołynia oraz Galicji Wschodniej w końcowych latach okupacji hitlerowskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2015.1.03Słowa kluczowe
Wołyń, Galicja Wschodnia, Polacy, okupacja hitlerowska, eksterminacja, miasta i miasteczka, obozowanieAbstrakt
Głównym celem artykułu jest analiza podstawowych problemów, z jakimi zmagała się ludność polska chroniąca się w miastach wołyńskich i wschodniogalicyjskich przed eksterminacją ukraińską w latach 1943‑1944. Wynika z niej, że kwestie zakwaterowania, wyżywienia (w tym niebezpiecznych wyjazdów po żywność w rodzinne strony), ubezpieczenia przed powtórnym napadem były równie istotne, co znalezienie sobie na miejscu zajęcia umożliwiającego zdobycie środków na najskromniejszą wegetację, a jednocześnie blokującego możliwość wywózki przez administrację niemiecko‑ukraińską na roboty przymusowe do III Rzeszy.Bibliografia
Opracowania
Bolanowski A., Ukraińcy i Polacy w niemieckich formacjach policyjnych na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1942 1944, [w:] Polska Ukraina: trudne pytania, T. XI, Materiały XII międzynarodowego seminarium historycznego „Stosunki polsko ukraińskie w latach drugiej wojny światowej”, Toruń 11 12 października 2006, Warszawa 2009.
Czerwiński J., Z wołyńskich lasów na berliński trakt, Warszawa 1972.
Hryciuk G., Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931 1948, Toruń 2005.
Jastrzębski S., Ludobójstwo ludności polskiej przez OUN UPA w województwie stanisławowskim w latach 1939 1946, Warszawa 2004.
Kosowski K., Byłem świadkiem, „Na rubieży” 50/2001.
Kulińska L., Dzieci Kresów III, Kraków 2009.
Motyka G., Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”. Konflikt polsko ukraiński 1943 1947, Kraków 2011.
Sprawy bieżące, „Nasze Ziemie Wschodnie”, sierpień wrzesień 1943 roku, autor niezidentyfikowany.
Siekierka Sz., Komański H., Bulzacki K., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939 1947, Wrocław 2006.
Siekierka Sz., Komański H., Różański E., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie stanisławowskim 1939 1946, Wrocław 2008.
Siekierka Sz., Komański H., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939 1946, Wrocław 2006.
Siemaszko W. E., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939 1945, t. I, Warszawa 2000.
Skowrońska L., Byłam świadkiem, „Na rubieży” 51/2001
Sokołowska J., Byłam świadkiem, „Na rubieży” 50/2001.
Szpit R., Byłem świadkiem, oprac. H. Komański, „Na rubieży” 89/2007.
W kraju, „Biuletyn Informacyjny Ziemi Czerwińskiej” 3 (69) z 23 I 1944, autor niezidentyfikowany.
Wyspiański J., Barbarzyństwo OUN UPA, Lubin 2009.
Materiały archiwalne
AAN, Armia Krajowa. Komenda Obszaru Lwów 1944, 203/XV.
Delegatura Rządu RP na Kraj. Departament Informacji i Prasy. Sekcja Wschodnia, Meldunki tygodniowe, 202/III/120.
– Rejonowi Pełnomocnicy Rządu RP ds. ewakuacji ludności polskiej z USRR w Czortkowie.
AW, Gliwińska Izabela, Wspomnienia, II/118/ł.
– Grynowiecka Zofia, Ziemia mojej wczesnej młodości, II/1717.
– Jasiński Józef, Jak przeżyłem okupację sowiecką i niemiecką w latach 1939 1945 na Kresach Wschodnich, II/1308/2k.
– Kolekcja Wojciecha Bukata, V/1.
– Kozakiewicz Aleksander, Wysiedlenie – wspólne doświadczenie narodów, II/2239/p.
– Maszewska Weronika, Wspomnienia, II/2661.
– Radziszewska Teresa, Materiały różne, II/2743.
– Sand Halina, Wspomnienia Wołynianki, II/1414/2k.
– Sobczuk Stanisława, Moje wspomnienia – Wołyń 1943, II/2650.
– Stańko Bródkowa Barbara, Losy Polaków z kolonii Raszyn koło Dubna, II/1433/2k.
– Stocki Antoni, Wspomnienia: mordy ukraińskie w 1943 roku. Poryck w latach 1934 1945, II/2635.
– Szubert Józef, Opowieść Poleszuka, II/1450/2k.
– Żarczyński Narcyz, Wspomnienia kresowe szlachcica, II/1504/2k.
BOss., Adolf Turowski, „Kronika brzeżańska” 10 XI 1943 4 II 1944, 16712/II.
– Kazimierz Bessendowski: „Wołyńskie wspomnienia lata 1939 1944”.Opracowanie o charakte-rze wspomnieniowym zawierające wykazy, zestawienia, listy, 16729/II.
– Archiwum RGO m. Lwowa. Materiały dotyczące akcji nacjonalistów ukraińskich na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej w latach 1943 1944, 16274/II.
– Konstanty Teleżyński: „Listy do kochanego syna Henryka Teleżyńskiego znajdującego się w niewoli niemieckiej pisze ojciec Konstanty T. Łuck 31 VIII 1943 15 XII 1944”, 16728/II.
– Ks. Jan Szurlej: „Szczegółowe sprawozdania z wypadków wojennych parafii Konkolniki pow. Rohatyń” 1944, 16719/II.
– Paweł Zaleski; „Wspomnienia wołyńskie”, 16730/II.
– Regina Janiszewska, Na Wołyniu w latach okupacji 1939 1945 (Równe Wołyńskie) we wspo-mnieniach, 16727/II.
– Sprawozdania wydziałów i placówek Okręgowej Delegatury Rządu we Lwowie skierowane do Delegatury Rządu na Kraj w Warszawie z lat 1942 1944, 16599/II.
– Wacław Kopisto, Moje pokręcone losy, Wspomnienia. Od urodzenia do konspiracji na Wołyniu, lata 1911 1944, 16724/II, t. I.
– Zdzisław Koksanowicz, Lata okupacji na Wołyniu. Pamiętnik rodzinny dla moich synów i wnuków, 52/96.
CAW, Oddział VI Sztabu Głównego Naczelnego Wodza, II/52.94.
DALO, „Sprawozdanie z Akcji Wołyńskiej za IX XII 1943”, f. R 40.
IPN Ki., GKBZPNP OK/Koszalin, Protokół przesłuchania świadka J. Kwiatkowskiego, 53/1254.
– Protokół przesłuchania świadka M. Lewkowicz Tyszeckiej, 53/1265.
WBBH, Wspomnienia Jana Choroszmana, później działającego w partyzantce radzieckiej, III/63/62.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 382
Liczba cytowań: 0
